Morgunblaðið - Sunnudagur - 21.10.2012, Blaðsíða 37

5
ár sem
tók að
undirbúa
stökkið.
300
manns sem
komu að því að
gera stökkið
að veruleika.
40
sjónvarpsstöð-
var sem sýndu
beint frá
stökkinu.
8.000.000
áhorfendur sem
fylgdust með
beinni útsendingu frá
stökkinu áYoutube.
Fæddur: 20.04.69
Fæðingarstaður: Salzburg,Austurríki
Atvinna: Ofurhugi
Áhugamál: Fallhlífarstökk, BASE-stökk
Þjálfun: Fallhlífarhermaður
Afrek: Fallhlífarstökk úr mestri hæð (39 km),
mesti hraði í frjálsu falli (1342 km/klst.), mesta
vegalengd í frjálsu falli (36,5 km), BASE-stökk
fram af Krists-styttunni í Rio De Janeiro (29 m),
BASE-stökk fram af Tapei-turninum í Kuala Lum-
pur, Fallhlífar-stökk yfir Ermarsundið, fallhlífar-
stökk með lendingu á Turning Torso í Malmö og
BASE-stökk fram af húsinu í beinu framhaldi.
FELIX BAUMGARTNER
BÚNINGURINN Á ferðalaginu klæddist Baumgartner þrýstibúningi sem er ekki ósvipaður
geimbúningum, en umtalsvert hreyfanlegri. Búningurinn var gerður úr lögum af Gore-tex og eldföstu
Nomex efni, og hannaður til að halda 3,5 psi þrýstingi. Þrýstingnum var stjórnað með sama kerfi
sem sá um að skammta honum súrefni. Stærsta hættan sem steðjaði að Baumgartner var að gat
kæmi á búninginn. Í yfir 19 km hæð er loftþrýstingurinn svo lítill að blóð sýður við líkamshita, sem
þykir kvalafullur dauðdagi. Þá þurfti búningurinn að vernda hann fyrir miklum hitasveiflum á leiðinni
niður, en hann þolir hitastig frá -70°C til 40°C. Hjálmur Baumgartner var búinn sérstöku gleri sem
verndaði hann fyrir útfjólublárri geilsun og hélt jöfnu hitastigi í gegnum miklar hitasveiflur til að
hindra móðumyndun.
FALLHLÍFIN Baumgartner bar með sér tvær aðalfallhlífar og eina bremsufallhlíf sem var til þess
stoppa hann af ef hann færi að snúast óstjórnlega. Samanlagt voru þær 27 kg, en venjulegt fallhlífa-
kerfi er um 9 kg, og þær fallhlífar sem notast er við í BASE-stökki eru 4-5 kg.Aðalfallhlífarnar má
ekki opna á meira en 277 km hraða, sem þýðir að Baumgartner þurfti að draga úr hraðanum um
meira en 1.000 km/klst. áður en hann gat opnað hlífina. Þetta gerðist að mestu sjálfkrafa þegar loft-
mótstaðan jókst eftir því sem nær dró jörðu. Fallhlífarnar eru óvanalegar að því leyti að Baumgart-
ner gat losað sig við þær. Ef hann hefði opnað fallhlífina of snemma hefði hann annars átt á hættu að
klára súrefnið á leiðinni niður.
UNDIRBÚNINGUR Undirbúningur fyrir stökkið stóð í fimm ár. Joe Kittinger, fyrrverandi met-
hafi, var á meðal þeirra sem aðstoðuðu Baumgartner. Dagana fyrir stökkið át hann sérstaka fæðu til
að draga úr gasmyndun í meltingarfærum sem getur verið mjög sársaukafull í lágum loftþrýstingi.
HÆTTUR Í undirbúningi fyrir stökkið hafði Baumgartner og undirbúningsteymið skilgreint 16
hættur sem gætu haft áhrif á árangur hans. Þar á meðal var útfjólublá geislun, sviptivindar, högg við
lendingu, verulegar hitasveiflur, súrefnisþurrð, kafaraveiki, snúningur í frjálsu falli, áhrif af hljóð-
bylgjum við rof hljóðmúrsins, eldur um borð í loftbelgnum, gat á þrýstibúningnum og ótímabær
opnun fallhlífar.
AFP
21.10. 2012 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 37
Margir þekkja vefsíðuna Tripadvis-
or.com. Veitir hún fólki tækifæri á
að nálgast, sem og veita, umsagnir
um fjölda hótela, veitingastaða og
annarra ferðaþjónustuaðila víða
um lönd. Auðveldar hún þannig
uppplýsingaöflun fólks í ferða-
hugleiðingum. Síðan býður nú upp
á ókeypis smáforrit, sem færir fólki
þjónustuna beint í símann.
FERÐALAGAAPP
Auðveldar öfl-
un upplýsinga
Draumadeildar appið er komið út.
(Official Fantasy Premier League
app). Leikurinn gengur út á að stilla
upp liði í ensku knattspyrnunni og
fá menn stig fyrir lið sitt ef leik-
mönnum liðsins gengur vel í raun-
veruleikanum. Appið kom út fyrir
öll helstu farsímastýrikerfin,
Android, iOS, BlackBerry, Wind-
ows Phone og Nokia symbian.
ENSKI BOLTINN
App
draumanna
Smáforritið Sleep Cycle er hentugt
fyrir þá sem vilja koma reglu á
svefninn. Notandinn leggur símann
hjá sér í rúmið og fær upplýsingar
gegnum forritið um hvernig svefn-
inn er, hvenær er djúpsvefn o.s.frv.
Forritið nemur svo hvenær líkam-
inn er mest móttækilegur til að
vakna og setur þá vekjaraklukkuna í
gang. www.sleepcycle.com
Svefngreining
í símanum
SLEEP CYCLE
iPhone 5
Þynnri, léttari og öflugri
Smáralind
Opnunartímar
Virka daga 11-19 | Fimmtudaga 11 - 21
Laugardaga 11 - 18 | Sunnudaga 13 - 18
Laugavegi 182
Opnunartímar
Virka daga 10-18 | Laugardaga 11 - 16
Sími 512 1300
Apple EarPods
Ný og mögnuð heyrnatól
Sitja vel í eyrum
Dýpri bassi
Þola betur svita og raka
Fjarstýring og hljóðnemi
Verð frá: 179.990.-
Vefverslun
www.epli.is
sendum frítt á land allt