Morgunblaðið - 09.01.2013, Blaðsíða 22
22
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 9. JANÚAR 2013
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á http://www.mbl.is/mogginn/leidarar/
Að sögn Stein-gríms J. Sig-
fússonar er fjarri
lagi að Ísland hafi
tekið ákvörðun um
að dæla upp olíu á
Drekasvæðinu verði það talið
hagkvæmur kostur. Sú olíu-
leit sem ríkisstjórnin hefur
ákveðið að leyfa á svæðinu
hefur að sögn Steingríms
ekkert með vinnslu olíu að
gera. Ákvörðun um að leyfa
vinnslu hafi alls ekki verið
tekin.
Þetta er ekki síður trúverð-
ug afstaða en sú sem Stein-
grímur hefur kynnt til um-
sóknarinnar um
aðild að ESB.
Hann stendur að
umsókn um aðild
Íslands að ESB en
er að eigin sögn
alls ekki með umsókninni að
sækjast eftir að Ísland verði
aðili að ESB.
Auðvitað er ekki síður sjálf-
sagt að leita að olíu sem mað-
ur ætlar ekki að vinna en að
sækja um aðild að félagsskap
sem maður ætlar ekki vera í.
Er ekki hægt að leggja í mik-
inn kostnað við að undirbúa
eitthvað fleira sem ætlunin er
að láta ekki verða af?
Málflutningur for-
manns VG er allur
jafntrúverðugur}
Undirbúningur undir ekki neitt
Atvinnuleysiæskufólks ávinnumark-
aði á evrusvæðinu
versnar sífellt. Og í
sumum ríkjum þess er það orð-
ið beinlínis óhugnanlegt. Á
Spáni er atvinnuleysi þessa
hóps komið yfir 57 %. Þetta
unga fólk þarf ekki að „kíkja í
pakka“ ESB og evrunnar. Það
situr örvinglað á kassabotn-
inum og kemst ekki upp úr
honum. Hið almenna atvinnu-
leysi á evrusvæðinu er nú um
12 prósent.
Þrátt fyrir þetta ástand
reyna Jóhanna, Steingrímur og
aðrir ESB-sinnar að halda því
að Íslendingum að þarna liggi
þeirra framtíð.
Seðlabanki evrunnar hefur
prentað ógrynni fjár og dælt út
til banka á sínu svæði til að
koma í veg fyrir fall þeirra og
hrun myntar bankans í kjölfar-
ið. Þessar aðferðir hafa fram til
þessa dugað til að afstýra full-
komnu hruni.
Grundvöllur gervimyntar-
innar skiptir meira máli en til-
verugrundvöllur þjóðanna sem
búa enn við hana. En þessi öfl-
uga prentun og björgunarbuna
bankans hefur hins vegar ekki
dugað til að koma verst stöddu
evruþjóðunum á beinu braut-
ina. Þær engjast sundur og
saman.
Allir vita um ólánsástandið á
Grikklandi. Verjendur einnar
myntar fyrir álfu Evrópu segja
sem svo að grikklandsfárið
sanni ekkert. Það land hafi log-
ið sig inn í evruna í upphafi og
því aðeins verið tímaspursmál
hvenær upp úr syði þar. En
Spánn? En Írland? En Slóven-
ía? En Kýpur? En Ítalía? Var
lygin einnig leiðangursstjóri
þessara þjóða inn í evruna?
Vitað er að lygin er drifkraftur
íslensku umsóknarinnar að
ESB, en það er önnur saga.
Það er ekki aðeins að at-
vinnuleysi ungs fólks á Spáni
sé orðið 57%. Hið
almenna atvinnu-
leysi er komið upp í
27%. Hvernig
þætti Gylfa og
þeim í ASÍ ef um 50 þúsund
manns gengju atvinnulausir á
Íslandi? Og engin úrlausn væri
í kortunum. Ætli verkalýðs-
hreyfingin væri að velta fyrir
sér kauphækkunum á Íslandi
þá? Væri ekki rétt að hún kíkti
í þann pakkann? Hvað myndi
hið íslenska atvinnuleys-
isbótakerfi standa lengi undir
slíku atvinnuleysi hér á landi?
Eða sveitarfélög í framhaldi af
óhjákvæmilegri fjárþurrð þess
sjóðs sem fjármagnar það
kerfi? Hvernig væri að kíkja í
þann pakka?
Húsnæðisverð hefur hrapað
á Spáni á undanförnum árum
og því er spáð að það muni falla
enn um 30 prósent á þessu ári
og verðfall haldi svo áfram
a.m.k. til ársins 2018. Á þriðja
hundrað þúsund fjölskyldur
eru nú bornar út úr íbúðum sín-
um á ári. Þegar almennt at-
vinnuleysi er komið í 27% og
upp í 57% hjá þeirri kynslóð
sem þarf helst að stofna til hús-
næðiskaupa þá seljast engin
hús.
Spánski pesetinn hefur fallið
um 50 prósent eða meir, svo er-
lendir fjárfestar ættu að
standa í biðröð til að kaupa
fasteignir á Spáni. En spánski
pesetinn er bara ekki til. Mynt
Spánar er evra og verðgildi
hennar miðast við þýskan efna-
hag og þýskt fasteignaverð.
Systurflokkarnir Samfylk-
ing og Björt framtíð horfa
sjálfsagt á ástandið á Spáni
björtum augum. Enda bentu
þau Össur og Sigríður Ingi-
björg á að erfiðleikarnir á
evrusvæðinu væru varla þess
virði að nefna þá. Þeir væru
eingöngu vaxtarverkir í hinu
„dynamiska“ kerfi ESB, eins
og þau orðuðu það svo spak-
lega.
Atvinnuleysi á evru-
svæðinu vex enn}Er ógeð í pakkanum?
S
amkvæmt nýjustu skoðanakönnunum
um fylgi flokka og framboðslista til
komandi alþingiskosninga er það
helst fréttnæmt að framboð Guð-
mundar Steingrímssonar, Björt
framtíð, nýtur nú um 12% stuðnings kjósenda.
Það yrði með ólíkindum ef sprelliframboð
Besta flokksins yrði endurtekið af samfylking-
arspekúlöntum með þeim árangri sem þessar
kannanir gefa til kynna.
Framboð Besta flokksins í síðustu borgar-
stjórnarkosningum var dæmigert undirskála-
framboð Samfylkingarinnar. Það þarf enga sér-
staka uppljóstrun á leynilegum plottfundum
„frjálslyndra“ kaffihúsaspekinga til að átta sig á
slíkri staðreynd. Framboðið hafði augljóslega
það meginmarkmið að leiða Samfylkinguna til
valda í Reykjavík, enda er stefnan hennar í einu
og öllu. Besti flokkurinn verður varla dreginn til ábyrgðar
fyrir það sem aflaga fer. Þau eru skemmtikraftar – ekki
stjórnmálamenn. „Don’t Shoot Me I’m Only the Piano Pla-
yer“ sagði Elton John og það á ekki síður við um Jón Gnarr.
Eftir síðustu borgarstjórnarkosningar kom aldrei til álita
að sá grátbroslegi uppistandari ræddi eitt einasta aukatekið
orð við sjálfstæðismenn né vinstri-græna. Hann fór beint
heim til föðurhúsanna þar sem Dagur B. Eggertsson fer
sínu fram.
Í tilfelli harmonikkuleikarans, Guðmundar Steingríms-
sonar, er dæmið enn augljósara. Hann er fyrrverandi að-
stoðarmaður vinar síns og samherja og fyrrverandi borg-
arstjóra, Dags B. Eggertssonar, fyrrverandi þingmaður
Samfylkingarinnar og stýrir nú beitiskipinu.
Annar leiðtogi þeirra bjartsýnismanna er Ró-
bert Marshall, en hvaðan skyldi hann koma?
Guðmundur er erfðaprins og mjög dæmi-
gerður stjórnmálamaður í fremur hvimleiðum
skilningi, sonur Steingríms Hermannssonar
forsætisráðherra, sem var sonur Hermanns
Jónassonar forsætisráðherra. Báðir voru þeir
feðgar hinir mætustu menn en stóðu þó fyrst
og síðast fyrir þær skoðanir og viðhorf sem
þeir töldu sér sjálfum helst til framdráttar.
Sama er að segja um harmonikkuleikarann.
Hann er svo „frjálslyndur“ í afskaplega frjáls-
um og víðtækum skilningi að hann sagðist
reyndar búast við stuðningi úr öllum hinum
flokkunum.
Forgangsröðun um tilurð þessa framboðs
segir reyndar allt sem segja þarf um pólitískt
markmið þess: Fyrst var ákveðið að fara í framboð. Síðan
velt vöngum yfir góðu nafni (eins og braskarar gera þegar
þeir skipta um kennitölu) og síðan farið að huga að stefnu-
málum sem á endanum urðu meira og minna merking-
arlaus meðaltalssúpa.
Þegar valdhafar gerast skjálfhentir er gott að hafa und-
irskálar sem taka við þeim kjósendum sem skvettast upp
úr bollanum. Eftir kosningar er svo hellt úr undirskál-
unum aftur í bollann og ekkert fer til spillis.
Svona „gerviframboð“ og óheilindi eru auðvitað mjög
ólýðræðisleg. En hvað um það? Lýðræðishjal Samfylking-
arinnar hefur hvort sem er ætíð verið fagurgali.
kjartang@mbl.is
Kjartan G.
Kjartansson
Pistill
Undirskálaframboð Samfylkingar
STOFNAÐ 1913
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Ritstjórar:
Davíð Oddsson Haraldur Johannessen
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal
Útgefandi:
Óskar Magnússon
FRÉTTASKÝRING
Viðar Guðjónsson
vidar@mbl.is
Ínýlegri úttekt Interpol kemurfram að vandasamara er fyrirkreditkortasvindlara aðhagnast á beinni notkun
kreditkorta, þ.e. þegar kreditkortið
er haft um hönd, en áður. Hafa þeir
neyðst til þess að breyta aðferðum
sínum og reyna nú frekar að nota
kreditkortaupplýsingar til að afla
sér fjár í gegnum netheima. T.a.m.
með kaupum á vörum og þjónustu
þar sem þess er ekki krafist að
kreditkort sé við höndina.
Fram kemur í skýrslunni að ör-
yggi við notkun kreditkorta hafi
vaxið mikið eftir að tekin var upp sú
aðferð að láta kúnnana slá sjálfa inn
pin-númer þegar verslað er. Jafn-
framt hafi innleiðing örgjörva í kort-
in gert það að verkum að ekki er
lengur þörf á að notast við seg-
ulröndina, en hana er auðveldara að
afrita, eða skima.
1,5 milljörðum evra stolið
Fram kemur að kred-
itkortasvindlarar hafi stolið fyrir
upphæð sem jafngildir 1,5 millj-
örðum evra í Evrópu árið 2011. Þar
af hafi um 900 milljónum evra verið
stolið í glæpum þar sem ekki var
notast við kortið sjálft við viðskiptin
eins og á netinu. Í þeim tilvikum
notast glæpamennirnir gjarnan við
tölvubúnað á borð við vírus sem hef-
ur það hlutverk að afrita persónu-
legar upplýsingar eiganda kred-
itkortanna. Segir í skýrslu Interpol
að glæpagengi hafi náð kred-
itkortaupplýsingum frá meira en
milljón manns í Evrópu með þessum
hætti árið 2011. Megnið af upplýs-
ingunum er selt til aðila sem nýta
sér þær með einum eða öðrum
hætti.
Vel skipulögð glæpasamtök
Glæpasamtök sem koma að
kreditkortasvindli eru alþjóðleg og
vel skipulögð. Tiltölulega lítil
áhætta er af þessari tegund glæpa.
Helgast það af því að gjarnan er
óljóst hvar ábyrgð þeirra sem eiga
að framfylgja löggjöfinni liggur.
Þannig getur ábyrgðin legið hjá
efnahagsbrota- eða fjársvikadeild í
einu landi en hjá tölvuglæpadeild í
öðru. Slíkt geri samstarf erfiðara.
Eins segir í skýrslunni að hvati til
rannsókna sé gjarnan lítill þar sem
oft sé um tiltölulega lágar upphæðir
að ræða sem stolið er af hverju
korti. Kallar Interpol eftir því í
skýrslunni að Evrópusambandið
beiti sér fyrir löggjöf um betra sam-
ræmi og aukna samhæfingu þeirra
landa sem eiga hagsmuna að gæta
þegar kemur að kreditkortasvindli.
Segir í skýrslunni að sökum
þess að vandamálið sé alþjóðlegt og
ekki bundið við ákveðið landsvæði
geti kreditkortasvindlarar notað
upplýsingar af stolnum kred-
itkortum annars staðar í heiminum
en þeirra er aflað. Erfiðleikar í sam-
starfi landa á milli geri það að verk-
um að erfitt sé að hafa hendur í hári
slíkra glæpamanna.
Örgjafar til öryggis
Innleiðing örgjörva í kreditkort
árið 2010 hefur reynst bylting gegn
kreditkortaglæpum. Er nú svo
komið að Interpol telur að glæp-
ir þar sem óprúttnir ein-
staklingar villa á sér heimildir
með því að notast beint við
kreditkort í verslunum séu
svo til úr sögunni í Evrópu.
Hafa Belgar t.a.m. lokað al-
farið fyrir notkun segulrand-
arinnar. Hana má þó virkja
sérstaklega þegar farið er
til útlanda.
Örgjörvi bylting gegn
kreditkortaglæpum
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Aukið öryggi Örflaga í kreditkortum hefur gert það að verkum að kred-
itkortaglæpum þar sem notast er við kort hefur fækkað.
Bergþóra K. Ketilsdóttir for-
stöðumaður viðskiptavers hjá
Borgun segir að hingað til
lands hafi menn komið gagn-
gert til að afrita segulrönd
kreditkorta. „Lögreglunni til
hróss þá hafa þessir menn
alltaf náðst,“ segir Bergþóra.
„Þessi nýi örgjörvi gerir það að
verkum að menn ná ekki seg-
ulröndinni. Það gefur því auga
leið að menn ættu ekki að sjá
hag sinn í því að reyna að
stela kreditkortaupplýsingum.
Eins ætti árangur lögreglunnar
hér á landi að vera öðrum
mönnum sem hingað koma
víti til varnaðar,“ segir
Bergþóra. Hún bendir á
að enn sé hætta til
staðar. „Korthafi
ferðast víða um lönd
og þar geta óprúttnir
aðilar enn náð upplýs-
ingunum af segulrönd-
inni,“ segir Berg-
þóra.
Allir svindl-
arar náðst
MIKILVÆGUR ÖRGJÖRVI
Bergþóra K.
Ketilsdóttir