Morgunblaðið - Sunnudagur - 27.01.2013, Blaðsíða 53

„Nú reyni ég að bræða alla þessa þætti saman í eina heildstæða sýningu,“ segir Rósa Sigrún.
Morgunblaðið/Styrmir Kári
Fjöll og fáein atviksorð nefnist sýningsem Rósa Sigrún Jónsdóttir opnar í Salíslenskrar grafíkur í Hafnarhúsinu í
Tryggvagötu, hafnarmegin, á laugardag
klukkan 16.
Á sýningunni eru verk unnin í ýmsa miðla;
málverk, teikningar, textíl og ljósmyndir en
Rósa Sigrún segir þau öll eiga rætur í ára-
langri útivist og fjallgöngum. „Myndlistin er
mitt annað líf, í hinu er ég leiðsögumaður á
fjöllum,“ segir hún. Í þessum verkum renna
þessir tveir heimar saman.
Meðal verkanna eru málverk sem byggja á
GPS-ferlum úr gönguferðum. „Þau sýna fjöll-
in í öðru ljósi en fólk er vant að sjá,“ segir
Sigrún Rósa. „Ég hef alltaf hrifist af teikn-
ingum erlendra ferðalanga sem komu hingað
á fyrri öldum, hvernig þeir sveipuðu landið
ævintýraljóma og ýktu hlutina, og kannski
eru þessar myndir mínar skyldar þeim, sýna
fjöllin sem kastala og álfaborgir.“
Í gönguferðunum gengur hún með skrefa-
teljara sem lesið er úr í lok hverrar göngu.
„Úr þeir tölum hef ég unnið textílverk með
blandaðri tækni sem ég sýni hér.“ Og skrefin
eru mörg: „Í fyrra gekk ég þrisvar á Hvanna-
dalshnjúk. Það voru um 42.000 skref í hverri
ferð.“
Rósa Sigrún segir það iðulega hlutverk sitt
í fjallaferðum að takast á við jarðfræðileg
hugtök og spurningar og þær rata inn á sýn-
inguna og þá í tengslum við orðið ummyndun.
„Þá safna ég iðulega steinum á göngu og þeir
verða hluti af sýningunni, þegar ég reyni að
búa þeim varanlegan og fallegan bústað,“ seg-
ir hún. „Nú reyni ég að bræða alla þessa
þætti saman í eina heildstæða sýningu.“
Sýninguna kennir Rósa Sigrún við fjöll og
atviksorð og tengingin er þessi: Fjöll eru eins
og atviksorð, óbeygjanleg og óútreiknanleg en
þó staðföst. Þau eru ástand eins og fjall-
gangan. efi@mbl.is
UPPLIFUN LEIÐSÖGUMANNS Á FJÖLLUM ER EFNIVIÐUR SÝNINGAR
Myndlist og fjallgöngur
RÓSA SIGRÚN JÓNSDÓTTIR SÝNIR Í
SAL ÍSLENSKAR GRAFÍKUR MYND-
VERK SEM SPRETTA AF GÖNGUM,
LEIÐSÖGN OG NÁTTÚRUSKOÐUN.
„Fljótt á litið gæti manni fundist að ekk-
ert hefð breyst á þessum aldarfjórðungi en
þegar betur er rýnt finnst manni allt hafa
breyst,“ segir Guðmundur og bendir á eitt
myndapar sem hann segir næstum eins, þar
sem horft er eftir Pósthússtræti að Dóm-
kirkjunni; þrjú skilti hafa bæst við á nýju
myndinni.
„Tvö húsanna hafa verið flutt innan svæð-
isins, eru á nýjum stað á nýju myndunum.
Fógetagarðurinn hefur breyst gífurlega mik-
ið, rétt eins og Aðalstræti. Fischersund er
ekki sama gata og það var,“ segir hann.
Virðing fyrir miðli og viðfangsefni
Þegar Guðmundur er spurður um gildi
skráningar sem þessarar með ljósmyndum,
þá segist hann löngum hafa hrifist af ljós-
myndum frumkvöðlanna af borginni. „Eftir
að hafa unnið sleitulaust að þessari sýningu í
marga mánuði og sjá nú myndirnar hér á
veggnum, þá liggur við að ég sé orðinn leið-
ur á þessu,“ segir hann og brosir. „En ég
gleðst alltaf yfir ljósmyndum manna eins og
Sigfúsar Eymundssonar, Magnúsar Ólafs-
sonar og Péturs Brynjólfssonar, sem eru vel
teknar og ríkar heimildir, og ef þessar
myndir ná að gleðja einhvern á þann hátt þá
væri ég ánægður. En það kemur ekki að því
nærri strax …“
Í sýningarskrá vitnar Guðmundur í orð
bandaríska ljósmyndarans Garry Wino-
grand, hvað varðar afstöðuna til ljósmynda-
miðilsins og notkunina á honum; ann-
arsvegar vill hann votta miðlinum virðingu
með því að nota hann eins og hann nýtist
best, með því að lýsa hlutum, og hinsvegar
með virðingu fyrir viðfangsefninu, með því
að lýsa því sem best. Þessar myndir Guð-
mundar lýsa vel hjarta borgarinnar og hún
breytist rétt eins og mennirnir sem hana
byggja.
„Já, margt hefur breyst á þessum árum,“
segir Guðmundur. „Sjáðu, það hefur verið
reynt að beina umferð af gangstéttum með
þessum steypujárnshlunkum. Blómakörfur
hafa verið hengdar upp, ljósastaurar eru
lægri en áður, svo eru komin auglýsingaskilti
fyrir veitingastaði út á götur. Það er búið að
fylla göturnar af drasli.
Árið 1986 var hægt að finna tíma til að
mynda göturnar tómar, ég myndaði mest
snemma á morgnana, en nú er af og frá að
hægt sé að reyna það. Nú eru enn fleiri bílar
í miðborginni á nóttinni en á daginn.“
Hyggst Guðmundur endurtaka leikinn og
taka nýjar myndir í Kvosinni árið 2036?
Hann brosir. „Þá verð ég níræður og efast
um að ég endurtaki þetta þá. En ef ég stend
í lappirnar, þá er aldrei að vita.“
„Þegar gamla myndröðin var að verða 25 ára datt mér í hug að mynda sömu staðina aftur,“ segir Guðmundur Ingólfsson.
Morgunblaðið/Einar Falur
27.1. 2013 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 53
Boðið er upp á ókeypis leið-
sögn á sunnudag klukkan 14
um sýninguna Ljósmyndun á
Íslandi 1970-1990 í Mynda-
sal Þjóðminjasafnsins. Ívar Brynj-
ólfsson ljósmyndari fræðir gesti um
þá heima sem opnast í myndunum.
2
„Svartir sunnudagar“ í Bíó
Paradís sýna á sunudags-
kvöld klukkan 20 Morð-
sögu eftir Reyni Oddsson.
Kvikmyndin var gerð árið 1977 og
hefur verið kölluð „vorboði“ í ís-
enskri kvikmyndagerð. Hún þótti
sæta tíðindum og fékk góða aðsókn á
sínum tíma.
4
Helgi Þorgils Friðjónsson
myndlistarmaður leiðir gesti
á sunnudag klukkan 15 um
sýningu sína, Tón í öldu, í
Gerðarsafni í Kópavogi. Ætti það að
verða forvitnileg heimsókn í ævin-
týralegan myndheim Helga.
5
Síðustu sýningar eru um
þessa helgi og næstu á Mac-
beth Shakespeares á stóra
sviði Borgarleikhússins. Sýn-
ingin hreyfir við áhorfendum og sýn-
ist sitt hverjum um stefnu leikstjór-
ans, en um afar áhugaverða
leikhúsupplifun er að ræða. Gagnrýn-
andi Morgunblaðsins segir sýninguna
„höfða til vitsmuna …“
3
Á sunnudag klukkan 14 opnar
í Gerðubergi sýningin Þetta
vilja börnin sjá. Þar gefst
tækifæri til að skoða það nýj-
asta og besta í myndskreytingum ís-
lenskra barnabóka og veitt verða ár-
leg verðlaun, kennd við Dimmalimm.
VIÐBURÐIR HELGARINNAR
1