Morgunblaðið - 17.04.2013, Blaðsíða 12

við val á hæstaréttardómurum.
Spurður um þetta segir Jónas Þór
ýmsar leiðir koma til greina við
skipun hæstaréttardómara. Engin
þeirra sé gallalaus.
„Almennt tel ég að varast beri að
sitjandi hæstaréttardómarar hafi of
mikil áhrif á hverjir eru skipaðir í
laus dómaraembætti. Til þess
standa augljós rök. Meðal annars
þau að koma í veg fyrir að umsækj-
endur um embætti dómara óttist,
með réttu eða röngu, að gagnrýni
sem þeir kunna að setja fram á
Hæstarétt geti haft áhrif við mat á
umsækjendum. Þá er grundvallar-
atriði að þeir sem eru skipaðir séu í
reynd sjálfstæðir í störfum sínum
gagnvart samdómurum. Við núver-
andi fyrirkomulag er nokkur hætta
á að þáttur ráðherra í skipunarferl-
inu verði of veikur gagnvart dóm-
nefndinni,“ segir Jónas Þór, sem
telur að skásta leiðin við skipun
dómara sé að pólitísk ábyrgð ráð-
herra sé efnislega bein og skýr og
ákvörðun ráðherra eigi að þarfnast
staðfestingar Alþingis. Tekur Jónas
Þór þar undir með Jóni Steinari.
Einnig kemur fram í ritgerðinni
að Jón Steinar útilokar ekki að
jafnvel persónuleg tengsl á milli
hæstaréttardómara hafi skipt jafn
miklu máli og lögfræðileg sjónar-
mið, talað sé um fjölskyldustemn-
ingu í Hæstarétti. Jónas Þór segist
ekki geta lagt mat á þetta en bætir
við:
„Hitt er að afstaða sérhvers dóm-
ara til sakarefnis í dómsmáli á auð-
vitað eingöngu að byggjast á lög-
um. Hugmyndir um að hver og einn
dómari skili skriflegu atkvæði eru
allrar athygli verðar.“
Millidómstig myndi
leysa mikinn vanda
 Formaður Lögmannafélagsins sammála Jóni Steinari
SVIÐSLJÓS
Björn Jóhann Björnsson
bjb@mbl.is
„Ég fagna tillögum og ábendingum
Jóns Steinars. Þær eru gott innlegg
í nauðsynlega umræðu um úrbætur
á dómskerfinu. Ástæða er til að
leggja við hlustir
þegar maður sem
hefur starfað
sem málflutn-
ingsmaður í 27 ár
og dómari við
Hæstarétt í átta
ár fjallar um
æðsta dómstól
landsins.
Ég tek undir
að brýnt er að
koma á fót milli-
dómstigi sem fyrst, bæði í saka-
málum og einkamálum, þannig að
málsmeðferð samrýmist sem best
kröfum réttarríkisins og reglum al-
þjóðlegra mannréttindasáttmála.
Lögmannafélag Íslands hefur bar-
ist fyrir millidómstigi,“ segir Jónas
Þór Guðmundsson, formaður Lög-
mannafélags Íslands, um þær hug-
myndir sem Jón Steinar Gunn-
laugsson, fv. hæstaréttardómari,
setur fram í ritgerð sinni Veikburða
Hæstiréttur, m.a. um að koma á
millidómstigi sem fyrst.
Jónas Þór telur að ekki verði
bætt úr annmörkum á núverandi
kerfi nema með stofnun millidóm-
stigs. „Með því væri einnig unnt að
leysa þann vanda sem skapast hef-
ur vegna alltof mikils álags á
Hæstarétt. Rétturinn myndi þannig
aðeins dæma í þýðingarmestu mál-
um og dómurum yrði fækkað, t.d. í
fimm eða sjö. Við fækkun myndi
fordæmisgefandi hlutverk Hæsta-
réttar styrkjast, sem er afar
brýnt,“ segir Jónas Þór.
Dómarar séu sjálfstæðir
Frá árinu 2011 hefur legið fyrir
skýrsla vinnuhóps um millidómstig.
Lögmannafélagið hefur gagnrýnt
seinagang ráðherra í málinu en
samstaða hefur ríkt meðal lög-
manna, lögfræðinga, dómara og
ákærenda um tillögur vinnuhópsins.
Vinna er í gangi hjá réttarfarsnefnd
um tillögurnar og hefur Lögmanna-
félagið fengið að koma að þeirri
vinnu.
Eitt af því sem Jón Steinar gagn-
rýnir í ritgerð sinni er fyrirkomulag
Jónas Þór
Guðmundsson
Millidómstig Lögmenn og dómarar hafa verið sammála um mikilvægi þess að koma á millidómstigi hér á landi, til að
létta álag á Hæstarétti og héraðsdómstólunum. Formaður Lögmannafélagsins tekur undir gagnrýni Jóns Steinars.
Morgunblaðið/Golli
12 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 17. APRÍL 2013
Sjálfstæðisflokkurinn býður eldri borgurum í
kaffisamsæti í kosningamiðstöðinni í Naustinu við
Vesturgötu fimmtudaginn 18. apríl kl. 15:00-17:00.
SéraHjálmar Jónsson, IngibjögÓðinsdóttir,
ElínbjörgMagnúsdóttir og Sigríður ÁAndersen
frambjóðendur til alþingiskosninganna, flytja erindi
og spjalla við fólkið.
Veislustjóri er Birgir Ármannsson alþingismaður.
Kaffiveitingar og tónlistarflutningur.
Sjálfstæðisflokkurinn
Kaffifyrir
eldri borgara
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
AVS, rannsóknasjóður í sjávarút-
vegi, hefur veitt styrki upp á rúm-
lega 258 milljónir króna til alls 50
verkefna. Rannsóknastyrkir eru upp
á tæpar 234 milljónir. Þar af eru 18
framhaldsverkefni styrkt um rúmar
113 milljónir. Níu verkefni fengu
styrk í flokknum „Atvinnuþróun og
nýsköpun í sjávarbyggðum“ og eru
þeir samtals upp á 17,3 milljónir
króna. Sjö smærri verkefni og for-
verkefni voru einnig styrkt og nema
þeir styrkir samtals 6,8 milljónum
króna, að því er fram kemur á heima-
síðu sjóðsins (avs.is).
Hafrannsóknastofnunin fékk
hæsta rannsóknastyrkinn að þessu
sinni, 25 milljónir, vegna rannsókna
á kynbótum á þorski. Önnur rann-
sóknaverkefni sem voru styrkt snúa
m.a. að betri fóðurnýtingu bleikju og
auknu verðmæti makríls með réttri
og markvissri kælingu.
Veiðimálastofnun fékk hæsta
styrkinn í flokknum „Atvinnuþróun
og nýsköpun í sjávarbyggðum“
vegna verkefnis um notkun erfða-
marka í laxi til að þekkja flökkulax.
AVS-sjóðurinn starfar á vegum
atvinnuvega- og nýsköpunarráðu-
neytisins. Markmið hans er að
styrkja verkefni sem stuðla að auknu
verðmæti íslensks sjávarfangs og
styrkja samkeppnishæfni sjávar-
útvegs og fiskeldis.
50 verkefni fá nú
styrk frá AVS
 Rannsókn á kynbótum á þorski
Morgunblaðið/Helgi Bjarnason
Rannsóknir AVS-sjóðurinn styrkir rannsóknir í sjávarútvegi og eins rann-
sóknir á atvinnuþróun og nýsköpun í sjávarbyggðum.
„Ég er tvímæla-
laust hlynntur
því að taka hér
upp millidóm-
stig. Þetta hefur
verið til umræðu
á undanförnum
misserum en
það þarf að
tryggja sátt um
útfærsluna á
þessum hugmyndum og svo að
sjálfsögðu fjármögnun. Það er al-
mennur skilningur á mikilvægi
þessa innan réttarkerfisins en
menn hafa mismunandi sjón-
armið um útfærsluna. Við höfum
viljað gefa okkur tíma til þess, en
óneitanlegur hefur okkur skort
fjármagn til þess að fara út í
kerfisbreytingar. Þessar breyt-
ingar eru mikilvægar til að efla
réttaröryggi fólks í landinu,“ seg-
ir Ögmundur Jónasson innanríkis-
ráðherra um brýningar Jóns
Steinars um að koma á millidóm-
stigi sem fyrst. Ögmundur segir
það ekki liggja fyrir hvað það
kostar ríkissjóð að koma á milli-
dómstigi. Fyrst þurfi að koma sér
saman um útfærsluna. Vísar Ög-
mundur á bug gagnrýni um
seinagang í málinu. Hún sé
ósanngjörn í ljósi þess að ráðu-
neytið hafi efnt til umræðu um
málið og það sé vitað að það er á
vinnslustigi. Sátt þurfi að ríkja
um grundvallarbreytingar á rétt-
arkerfinu.
Pólitíkin víðar en á Alþingi
Varðandi gagnrýni Jóns Steinars
á val við dómara í Hæstarétt seg-
ir Ögmundur umræðuna þarfa.
„Tilhneigingin hefur verið sú að
færa skipan hæstaréttardómara
úr pólitískum farvegi yfir í annan
farveg, með þeim hætti að sér-
stök hæfnisnefnd leggur mat á
hæfi umsækjenda. Þá skal ráð-
herra fara að þeirra ráðum. Hann
á þess kost að fara með málið
fyrir Alþingi en fyrir því þurfa þá
að vera ríkar ástæður og sann-
færandi rök. Við skulum ekki
gleyma því að pólitíkina er víðar
að finna en á Alþingi. Mér finnst
eðlilegt að þessi mál séu í skoð-
un og finnst ekkert nema gott
um það að segja að sú umræða
sé tekin upp, eins og Jón Steinar
Gunnlaugsson hefur gert með
sínu riti. Umræðan er mjög þörf
og góð. Það er mikilvægt að við
stöndum vel að vali á dómurum
til Hæstaréttar,“ segir Ögmundur.
Umræðan bæði þörf og góð
INNANRÍKISRÁÐHERRA HLYNNTUR MILLIDÓMSTIGI
Ögmundur
Jónasson