Morgunblaðið - 12.07.2013, Blaðsíða 23

23
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 12. JÚLÍ 2013
Mettilraun Salsadansarar komu saman á Austurvelli í gær til að reyna að slá Íslandsmet í Rueda de Casino sem sett var í fyrra þegar 92 tóku þátt í hópdansinum. Þátttakendurnir voru 86 að
þessu sinni og mettilraunin tókst því ekki en reynt verður aftur að slá metið að ári. SalsaIceland, dansskóli og félag áhugafólks um salsa, stóð fyrir viðburðinum.
Eggert
Ef stjórnendur fyrirtækja
eða stofnana glíma sífellt við
sömu vandamálin og þau eru
óleyst frá einum tíma til annars
er gott að muna að allar
ákvarðanir í atvinnurekstri má
greina í þrjá flokka:
 Stefnumótunarákvarðanir,
sem teknar eru af stjórn á
nokkurra ára fresti, til að laga
hlutverk og markmið að þróun
markaðarins.
 Skipulagsákvarðanir, sem teknar eru af
stjórn í því skyni að tryggja að reksturinn
verði skv. stefnu eigenda og loks ...
 Rekstrarákvarðanir, teknar af daglegum
stjórnendum frá einum tíma til annars.
Ef menn hjakka í sama farinu með óleyst
rekstrarvandamál er gott að lyfta sér upp á
skipulagsstigið og skoða hvort skipulags-
breyting feli lausnina í sér. Dugi það ekki
til er farið upp á stefnumótunarstigið.
Margt bendir til að nýkjörin stjórn RÚV
þurfi einmitt að huga að skipulagsmálum á
næstunni. Ríkisútvarpið ohf. er sjálfstætt
hlutafélag í eigu íslenska ríkisins. Stefna og
hlutverk RÚV eru bundin í lög. Um hlut-
verk og skyldur félagins er fjallað í lögum
um Ríkisútvarpið nr. 6 frá 2007.
Útvarpsþjónusta
í almannaþágu
Hlutverk Ríkisútvarpsins ohf. er rekstur
hvers konar útvarpsþjónustu í almanna-
þágu, svo sem hljóðvarps og sjónvarps, eftir
því sem nánar er ákveðið í lögum þessum.
Svo sem sjá má kennir þar ýmissa grasa og
er eftirfarandi upptalning, sem tekin er
óbreytt úr lögum um stofnunina, nánast
eins og „grautargerð“:
 Að leggja rækt við íslenska
tungu, sögu þjóðarinnar og
menningararfleifð.
 Að senda út til alls landsins
og næstu miða a.m.k. eina
hljóðvarps- og sjónvarps-
dagskrá árið um kring. Enn
fremur að birta valda hluta
efnis síns, breytta eða
óbreytta, ásamt öðru þjón-
ustuefni í breyttu eða óbreyttu
formi með öðrum miðlum,
þ.m.t. að gera efni aðgengilegt
almenningi með þeim hætti að
hver og einn geti fengið aðgang
að verkinu á þeim stað og á
þeirri stundu er hann sjálfur kýs.
 Að framleiða og dreifa hvers konar út-
varpsefni fyrir sjónvarp og hljóðvarp á sviði
fréttamiðlunar, fræðslu, lista og afþrey-
ingar. Efnið skal fullnægja eðlilegum kröf-
um almennings um gæði og fjölbreytni.
 Að veita almenna fræðslu og gera dag-
skrárþætti er snerta málefni lands og þjóð-
ar sérstaklega og með þeim hætti tryggja
hlutlæga upplýsingagjöf um íslenskt sam-
félag.
 Að halda í heiðri lýðræðislegar grundvall-
arreglur og mannréttindi og frelsi til orðs
og skoðana. Gæta skal fyllstu óhlutdrægni í
frásögn, túlkun og dagskrárgerð.
 Að flytja fjölbreytt skemmtiefni við hæfi
fólks á öllum aldri. Sérstaklega skal þess
gætt að hafa á boðstólum fjölbreytt efni við
hæfi barna, jafnt í hljóðvarpi sem sjónvarpi.
 Að veita víðtæka, áreiðanlega, almenna
og hlutlæga fréttaþjónustu um innlend og
erlend málefni líðandi stundar og vera vett-
vangur fyrir mismunandi skoðanir á málum
sem efst eru á baugi hverju sinni eða al-
menning varða.
 Að flytja efni á sviði lista, vísinda, sögu,
íþrótta og annars tómstundastarfs.
 Að miða útvarpsefni við fjölbreytni ís-
lensks þjóðlífs, þar á meðal að sinna eðlileg-
um þörfum minnihlutahópa.
 Að koma upp aðstöðu til dagskrárgerðar
og útvarps utan höfuðborgarsvæðisins.
 Að halda uppi nauðsynlegri öryggisþjón-
ustu á sviði útvarps.
 Að eiga eða leigja, sem og að reka, hvers
konar búnað og eignir, þar á meðal tækni-
búnað og fasteignir sem nauðsynlegar eru
fyrir starfsemi félagsins.
 Að varðveita til frambúðar frumflutt efni,
enda sé gengið frá samningum við aðra
rétthafa efnis um að slíkt sé heimilt.
Þrjú samleit starfssvið
Þarna ægir saman ólíkum verkefnum. Sé
leitast við að flokka þau verður niðurstaðan
eftirfarandi þrír meginflokkar útvarps-
rekstrar í almannaþágu:
a) Menningarhlutverk. RÚV ber að leggja
rækt við, framleiða, varðveita til frambúðar
og endurnýta menningarverðmæti við hæfi
fólks á öllum aldri, ekki síst barna og sinna
eðlilegum þörfum minnihlutahópa og dreif-
býlis. Flytja skal efni á sviði lista, vísinda,
sögu, íþrótta og annars tómstundastarfs.
b) Hlutlæg upplýsingagjöf um íslenskt
samfélag. RÚV ber halda í heiðri lýðræð-
islegar grundvallarreglur og mannréttindi
og frelsi til orðs og skoðana. Gæta skal
fyllstu óhlutdrægni í frásögn, túlkun og
dagskrárgerð. Skv. þessu ber RÚV að veita
víðtæka, áreiðanlega, almenna og hlutlæga
fréttaþjónustu um innlend og erlend mál-
efni líðandi stundar og vera vettvangur fyr-
ir mismunandi skoðanir á málum sem efst
eru á baugi hverju sinni eða almenning
varða.
c) Tæknilegt hlutverk, RÚV ber að ann-
ast rekstur dreifikerfis og halda uppi nauð-
synlegri öryggisþjónustu á sviði útvarps. Þá
skal RÚV eiga eða leigja, og reka hvers
konar búnað og eignir, þar á meðal tækni-
búnað og fasteignir sem nauðsynlegar eru
fyrir starfsemina.
Aðgreining starfseminnar
Til álita hlýtur að koma að Ríkisútvarpið
ohf. verði skipulagt sem samstæða móð-
urfélagins RÚV og þriggja dótturfélaga:
menningarfélags RÚV (sem annist fram-
leiðslu, varðveislu, endurnýtingu og sölu
efnis), dagskrárfélags RÚV (sem annist út-
sendingu dagskrár og miðlun frétta og fjöl-
breyttra þátta) og loks tæknifélags RÚV
(sem annist rekstur dreifikerfa og örygg-
isþjónustu). Fjárhagur dótturfélaganna
verði aðgreindur og viðskipti þeirra í milli
eins og um óskylda aðila væri að ræða. Aðr-
ir fjölmiðlar njóti jafnræðis um aðgang að
efnisframboði menningarfélags RÚV og að
dreifikerfi tæknifélags RÚV. Einnig kaupi
dótturfélög RÚV efni af öðrum fjölmiðlum
gegn hæfilegri greiðslu. Haldið verði þannig
á málum að auðvelt verði að aðgreina félög-
in síðar frá móðurfélaginu, eitt eða fleiri,
eftir því sem krafa verður gerð um á hverj-
um tíma. Með þessari aðgreiningu verður
starfsemin gegnsæ og aðgengilegt fyrir lýð-
ræðislega kjörna fulltrúa að taka á hverjum
tíma afstöðu til útvarpsrekstrar á vegum
ríkisins og þróa hana í samræmi við kröfur
hvers tíma. Með þessu losa menn RÚV úr
þeirri sjálfheldu sem félagið er nú í og eng-
in sátt er um.
Eftir Ragnar
Önundarson »Ef menn hjakka í sama
farinu með óleyst rekstr-
arvandamál er gott að lyfta sér
upp á skipulagsstigið og skoða
hvort skipulagsbreyting feli
lausnina í sér.
Ragnar
Önundarson
Höfundur er viðskiptafræðingur
og fyrrverandi bankastjóri.
Ný stjórn RÚV þarf að taka til hendinni