Morgunblaðið - Sunnudagur - 01.09.2013, Qupperneq 20

Að nota jurtir til lækninga er ekki nýtt af nálinni en talið er jafnvel
að Egyptar hafi notað hvítlauk, einiber og myrru til lækninga frá
því fyrir 1500 fyrir Krist. Heimildir benda einnig til að neander-
dalsmaðurinn hafi notað jurtir fyrir sextíu þúsund árum og hefur
vitneskjan gengið mann frá manni. Grasalæknir notar jurtir til að
styrkja ákveðun líffæri eða líffærakerfi og yfirleitt eru þær gefnar
ferskar eða þurrkaðar en margar aðferðir eru notaðar til að
vinna virk efni úr jurtunum. Oftast eru seyði, smyrsl, áburður eða
stílar unnin úr jurtunum. Talið er að landnámsmenn hafi komið
með þekkinguna hingað til landsins, en sögur af grasalækningum
eru bæði í íslenskum fornsögum og þjóðsögum.
Grasalæknar lofa ekki lækningu, en talið er að margar lækn-
ingajurtir geti hjálpað til við meðferð ýmissa sjúkdóma. Má þar
nefna hormónaójafnvægi, magabólgur, exem, þrálát sár, sveppa-
sýkingar, liðagigt, höfuðverk, streitu, kvíða, svefnleysi, bjúgsöfnun,
ofnæmi og kvef svo eitthvað sé nefnt. Markmið grasalæknis er að
bæta heilsu og blandar hann oftast jurtablöndu til þess.
JURTIR NOTAÐAR FRÁ ÖRÓFI ALDA
Elsta lækningaaðferðin
*Heilsa og hreyfingVægir heilaáverkar eins og heilahristingur eru algengir og geta leitt af sér þráláta verki »22
É
g er af þessari frægu grasaætt,“ segir Ásthildur Ein-
arsdóttir grasalæknir, tækniteiknari og fegrunarsérfræð-
ingur. Hún útbýr alls kyns smyrsl og seyði sem hjálpa
fólki á ýmsan hátt. Ásthildur lærði af móður sinni, Ástu
Erlingsdóttur grasalækni, sem lærði af föður sínum, Erlingi Fil-
ippussyni. Afi hennar, Erlingur, var grasalæknir í fullu starfi, en
hann lærði af móður sinni. Ásthildur segir að grasalækningahefðin
hafi verið óslitin frá 1600. „Ég er alin upp við þetta,“ segir hún.
„Mamma vildi svo sem ekki láta titla sig grasalækni, en þetta var
það sem hún gerði,“ segir hún.
Mismunandi lækningamáttur
„Ég gef ekki upp uppskriftir,“ segir Ásthildur þegar hún er spurð
út í hvaða hráefni hún notar. Hún nefnir þó að hún noti í kringum
tuttugu tegundir af jurtum. „Allar jurtir hafa lækningamátt,“ seg-
ir hún. Smyrslin eru útbúin með ýmsa kvilla í huga, en sum draga
úr bólgum, lina sársauka og græða sár. Hún útbýr smyrsl sem
notuð eru á vörtur, brunasár eða gyllinæð, og segir Ásthildur
marga hafa fengið bót meina sinna. Jurtaseyðið er blandað eftir
þörfum hvers og eins og er notað til að styrkja ónæmiskerfið og
gera húð, hár og neglur sterkari og getur einnig hjálpað þegar
fólk er með sjúkdóma í ristli. Ásthildur selur ekki afurðir sínar í
búðum, en gjarnan er hringt í hana og hún beðin að útbúa krem.
„Ég er aldrei með neinn lager af neinu, nema brunasmyrsli,
íþróttaáburði og þessu helsta,“ segir hún, en hún er ekki í þessu
til að græða peninga, einungis hjálpa fólki. „Það hefur aldrei verið
markmiðið í gegnum aldirnar, markmiðið er bara að hjálpa fólki.“
Kemur ekki í stað lækna
Ásthildur segist ekki sjúkdómsgreina neinn og segir fólki aldrei að
sleppa því að fara til lækna. „Við eigum hér bestu lækna í heimi
og bestu tæki til að greina sjúkdóma, en auðvitað sé ég stundum
hvað er að,“ segir hún. „Ég segist ekki vera að lækna fólk, heldur
hjálpa því,“ segir hún. Ásthildur Einarsdóttir er alin upp við grasafræði, en hefðin hefur verið í fjölskyldunni í margar aldir.
Morgunblaðið/Ásdís
GRASALÆKNINGAR Í MARGAR ALDIR
„Jurtir hafa
lækningamátt“
ÁSTHILDUR EINARSDÓTTIR Á ÆTTIR AÐ REKJA TIL
GRASALÆKNA LANGT AFTUR Í ÆTTIR. HÚN BÝR TIL
SMYRSL OG SEYÐI Í ÞVÍ SKYNI AÐ HJÁLPA FÓLKI.
Ásdís Ásgeirsdóttir asdis@mbl.is