Morgunblaðið - 09.04.2014, Page 28

28 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 9. APRÍL 2014
✝ Kristján ÖssurJónasson
fæddist í Ásseli á
Langanesi 2. júní
1934. Hann lést á
hjúkrunarheim-
ilinu Sóltúni 1.
apríl 2014. For-
eldrar hans voru
skáldkonan Hólm-
fríður Sóley Hjart-
ardóttir, f. 1910,
d. 1983, og Jónas
Aðalsteinn Helgason búfræð-
ingur, f. 1896, d. 1977, bændur
í Hlíð á Langanesi. Kristján
Össur var þriðji í röð fimm
systkina, hin eru Hjörtur, f.
1931, d. 2012, Helgi Sigurður,
f. 1932, d. 2009, Sigríður, f.
1939, d. 2007, og Páll, f. 1947.
Fjölskyldan fluttist á fardög-
um 1942 að Hlíð á Langanesi.
Kristján Össur kvæntist árið
1960 Helgu Sigríði Bachmann.
Þau skildu árið 1971. Dóttir
þeirra er Sigríður Sóley, f.
1961, í sambúð með Harold
Jordan. Börn Sigríðar Sóleyjar
og Harolds eru Stefán Helgi, f.
2000, og Kristín Edda, f. 2002.
Kristján Össur kvæntist Unu
Árnadóttur árið 1980. Þau
skildu árið 1997. Áður átti
Una dótturina Hugrúnu
Hrönn, f. 1972, sem hann gekk
í föðurstað frá sex ára aldri.
Kristján Össur lauk lands-
prófi með láði frá Laugum í
Aðaldal árið 1952. Þaðan lá
leiðin í Menntaskólann á Ak-
ureyri og útskrifaðist hann
sem stúdent árið 1956. Hann
hóf störf hjá embætti rík-
isskattstjóra að loknu prófi í
viðskiptafræði frá Háskóla Ís-
lands árið 1967. Þar vann
hann allan sinn starfsaldur og
lét af störfum sjötugur að
aldri árið 2004. Verkefni hans
hjá ríkisskattstjóra voru marg-
vísleg. Kristján Össur var
skrifstofustjóri í rúma þrjá
áratugi, stýrði faglegum verk-
efnum og undir hann heyrðu
margir flóknustu og vand-
meðförnustu málaflokkar
skattheimtunnar. Á tímabili
var hann settur ríkisskatt-
stjóri auk þess sem til hans
var leitað þegar ljúka þurfti
verkefnum víða um landið.
Sem ungur maður sinnti Krist-
ján Össur ýmsum verka-
mannastörfum, svo sem á
Heiðarfjalli á Langanesi,
standsetningu garða og löndun
á síld og fiski.
Kristján Össur var virkur
félagsmaður í Bridge-
sambandi Íslands, Tafl- og
bridgefélaginu og Bridge-
félagi Reykjavíkur, þar sem
hann sat á tímabili í stjórn.
Hann vann til fjölda verðlauna
í brids og þýddi einnig
kennsluefni.
Útför Kristjáns Össurar fer
fram frá Háteigskirkju í dag,
9. apríl 2014, og hefst athöfnin
kl. 13.
Hugrún er gift
Rúnari Björgvins-
syni. Sonur Hug-
rúnar og Kjartans
Hallgeirssonar er
Unnar, f. 1992.
Börn Hugrúnar og
Rúnars eru Krist-
jana, f. 1995, og
Víðir, f. 2000.
Kristján Össur og
Una eignuðust
fjögur börn. Elst
þeirra er Ingveldur Halla, f.
1978. Sonur hennar og Björg-
vins Ragnarssonar er Kristján
Ernir, f. 1999. Sonur Ingveldar
og Eyjólfs Bjarts Eyjólfssonar
er Hilmir Jökull, f. 2004. Næst
í röðinni er Erla Björg, f. 1980.
Erla er gift Khalil Sellim. Son-
ur Erlu og Örlygs Trausta
Jónssonar er Össur Máni, f.
1999. Synir Erlu og Flóka
Ingvarssonar eru Flóki Rafn, f.
2001, og Bjarki Steinarr, f.
2006. Yngst eru tvíburasystk-
inin Una Hlín og Hólmsteinn
Össur, f. 1981. Dóttir Unu
Hlínar og Þorleifs Kamban
Þrastarsonar er Sara Kamban,
f. 2004. Dóttir Unu Hlínar og
Mána Esks Bjarnasonar er
Hugrún Hlíf, f. 2011. Hólm-
steinn Össur er í sambúð með
Maju Loncar. Sonur þeirra er
Baltasar Össur, f. 2013.
Ég kveð einstakan mann,
hann pabba minn, með miklum
söknuði og trega.
Pabbi var algjört ljúfmenni.
Blíðari og ósérhlífnari mann-
eskju er ekki hægt að finna.
Hann var yndislegur pabbi með
mikið jafnaðargeð. Ekki man ég
eftir því að hann hafi nokkurn
tíman reiðst eða verið ósann-
gjarn, eða jú í eitt skipti. Ég á
eina minningu af því að pabbi
hafi orðið reiður en það var þeg-
ar hann keypti Nýja testamentið
mitt, sem ég hafði gefið á tom-
bólu, í Hverfisbúðinni á 50 kr.
Hann var ekkert sérlega ánægð-
ur með mig og útskýrði á yf-
irvegaðan hátt að svona gerði
maður ekki. Nýja testamentið
væri eitthvað sem ég ætti að
halda upp á og ekki gefa. Ég
lærði mína lexíu.
Ég á svo margar ljúfar og
góðar minningar af pabba. Ein af
þeim elstu er að ég elskaði alltaf
að fá að kúra á öxlinni á honum.
Öxlin hans pabba var minn stað-
ur, ég man enn róna og friðinn
að fá að kúra þar. Ég var mjög
útséð sem krakki, beið alltaf eftir
að systkini mín væru sofnuð, fór
fram úr og fékk að knúsast og
borast í öxlinni á honum. Oft
söng hann lagið mitt, Una Hlína
pabbasína á meðan ég kúrði.
Sumrin í sveitinni Hlíð á
Langanesi eru minningar sem
eru mér mjög kærar. Þar tókum
við þátt í heyskapnum, hjálpuð-
um til með mjólkurbúið og lögð-
um net í vötnin. Það var frábært
að fá að koma til Palla og Ellu og
fá braggaköku og ferska mjólk
beint úr kúnni. Á kvöldin fór
pabbi út á verönd og spilaði á
munnhörpuna sína á meðan Dep-
ill sveitahundurinn spangólaði.
Það eru þvílík forréttindi að hafa
fengið að kynnast og tengjast
heimaslóðum pabba. Við pabbi
fórum síðast saman hringferð í
kringum landið sumarið 2004 og
var Sara Kamban frumburður
minn með í för þá aðeins þriggja
mánaða. Það var síðasta ferðin
sem pabbi fór í Hlíðina sína. Þær
fallegu minningar mun ég varð-
veita í hjartanu alla tíð.
Pabbi var mjög tengdur sveit-
inni og náttúrunni og veit ég að
hann saknaði alltaf heimaslóða
sinna og fylgdist vel með öllu
sem tengdist henni.
Ég sagði alltaf við vini mína
þegar ég var yngri að pabbi
minn væri vitringur, því að hann
vissi allt. Pabbi var vel lesinn,
víðsýnn og fordómalaus maður.
Hann hafði alltaf eitthvað til
málanna að leggja án þess að
reyna að trana sér og sínum
skoðunum fram. Það sem ein-
kenndi hann var hversu hógvær
hann var. Hógværð, hlýja, víð-
sýni og ósérhlífni eru orð sem ég
myndi segja að hafi einkennt
þennan mikla höfðingja.
Eins og einn frændi okkar
sagði núna um daginn: „Mér
þótti alltaf vænt um hvað hann
sýndi manni einlægan áhuga.“
En það var pabbi í hnotskurn,
hann hafði áhuga á fólki var hlýr
og ekki var til yfirborðsmennska
í honum.
Missirinn er mikill, en ég veit
að elsku góði pabbi okkar er
kominn á góðan stað. Kannski er
hann kominn í Hlíðina sína, í
faðm systkina og foreldra. Ég
veit alla vega eitt og það er að
hann sáði fallegum fræjum á
sinni lífsleið sem munu halda
heiðri og minningu þessara
mikla höfðingja á lofti.
Elsku pabbi, ég elska þig og
þakka þér fyrir allt það fallega,
óeigingjarna og góða sem þú hef-
ur gert fyrir mig.
Þín
Una (Una Hlína pabbasína).
Hinn 1. apríl fékk ég símtalið
sem ég var búin að kvíða í langan
tíma. Pabbi hafði dáið eftir löng
og erfið veikindi og ekkert yrði
eins og áður.
Þegar ég hugsa um hvernig
best sé að lýsa pabba finnst mér
engin orð ná að fanga hvað hann
var yndisleg og falleg mann-
eskja. Hann var einstaklega hlý-
legur og átti auðvelt með að sýna
að honum þætti vænt um mann.
Hann heilsaði mér, og okkur
systkinunum, til dæmis alltaf
með því að segja „sæl gullið
mitt“ og bætti svo gjarnan við
„mikið er nú gott að sjá þig“.
Síðan faðmaði hann okkur og
kyssti og spurði hvað væri að
frétta af okkar fólki.
Við pabbi vorum góðir vinir og
brölluðum margt saman. Þegar
ég fékk bílpróf kom til dæmis í
minn hlut að fara með honum að
versla fyrir heimilið og það varð
upphafið að áralöngum Bónus-
ferðum okkar feðgina. Við pabbi
skemmtum okkur líka með því
að ráða saman krossgátur og á
meðan hann hafði heilsu til töl-
uðum við saman í síma á laug-
ardagsmorgnum og hjálpuðumst
að við að leysa spurningagátuna
í Fréttablaðinu. Það voru sann-
kallaðar gæðastundir sem ég
hlakkaði til hverja helgi. Út frá
þeim spunnust oft umræður um
íslenskt mál, störfin í sveitinni og
ýmislegt annað. Stundum spiluð-
um við tveggja manna vist og
hann notaði tækifærið til að
fræða mig um sagnir í brids.
Honum þótti líka gaman að spila
Tíkort og var aldrei eins ánægð-
ur og þegar einhver af afkom-
endunum náði að vinna hann.
Annan leik, sem pabbi kenndi
okkur systkinunum, kölluðum
við Dýra, jurta og steina en þá
hugsar maður sér dýr og lætur
aðra giska á það með því að nota
já og nei spurningar. Þennan
leik notaði pabbi til að fræða
okkur og oftar en ekki hugsaði
hann sér íslenska fugla sem voru
sérstakt áhugamál hjá honum.
Síðustu tvö árin sem hann lifði
réðum við oft vísnagátur eftir
Pál bróður hans og höfðum bæði
ánægju af.
Það var alltaf gott að koma
heim til pabba og við gátum
spjallað um allt milli himins og
jarðar. Hann hafði gaman af því
að segja mér frá uppvextinum á
Langanesi og talaði fallega um
fólkið sitt. Pabbi var víðlesinn og
fróður og ég leitaði oft til hans
þegar mig vantaði aðstoð við að
lesa yfir skólaverkefni. Hann
kom alltaf með uppbyggilega
gagnrýni, hrósaði fyrir það sem
vel var gert og sýndi að hann
hefði trú á mér. Þegar ég varð
einstæð móðir fyrir nokkrum ár-
um aðstoðaði hann mig fjárhags-
lega svo að ég gæti farið í fram-
haldsnám. Ég verð honum
ævinlega þakklát fyrir stuðning-
inn.
Ég kveð pabba með söknuði
en um leið er gott að vita að
hann þjáist ekki meir. Vandaðri
menn en pabba leyfi ég mér að
fullyrða að sé nær ómögulegt að
finna og ég get ekki lýst því með
orðum hvað ég er þakklát fyrir
að hafa átt hann að í lífinu.
Ingveldur Halla
Kristjánsdóttir.
Elsku pabbi. Síðustu dagar
hafa verið erfiðir, ég sakna þín
og finnst tilhugsunin um að þú
sért dáinn óraunveruleg. Þó að
ég hafi vitað í hvað stefndi var
áfallið mikið þegar ég fékk þær
fregnir að þú værir allur. Ég
hafði komið í heimsókn til þín
rúmum klukkutíma áður og þá
varstu upptekinn við spila-
mennsku. Það gladdi mig því
brids var þitt helsta áhugamál.
Það gaf mér líka von um að
heilsa þín væri ekki að versna
líkt og við höfðum áhyggjur af.
Sú tilhugsun að þitt síðasta verk
í lífinu hafi verið að spila brids í
góðum félagsskap og fá þér svo
kaffi og köku er bæði ljúf og góð.
Ég á margar góðar minningar
úr æsku, sumar tengjast spila-
mennsku en sagan segir að þið
mamma hafið verið að spila brids
nóttina sem ég fæddist. Ég lærði
ekki að spila brids en stundum
fékk ég að setjast við spilaborð-
ið. Það fannst mér spennandi og
fullorðinslegt.
Mínar bestu æskuminningar
tengjast sveitinni þinni á Langa-
nesi enda mörg ævintýrin sem
gerðust þar. Ég gleymi ekki til-
finningunni þegar við vorum al-
veg að koma að Hlíð og ég sá
sveitina blasa við. Hún var ein-
stök, hlaðin spennu og tilhlökkun
yfir því sem koma skyldi, en
einnig léttir að langri bílferð
væri lokið. Í sveitinni fékk ég að
sjá aðra hlið á þér. Dagsdaglega
fórstu í vinnuna klæddur jakka-
fötum með fínan trefil, í frakka,
ilmandi af rakspíra en í sveitinni
blasti við mér frjálsari maður
sem kunni vel til verka. Ég man
hvað mér fannst þú duglegur og
sterkur. Heyskapurinn var eitt
stórt ævintýri og að veiða silung
í Heimavatni var ekki síðra. Krí-
ur hafa alltaf verið í uppáhaldi
hjá mér en þær gátu verið ansi
árásargjarnar þegar við komum
að Heimavatni. Ég gleymi ekki
þegar þær réðust einu sinni á
okkur og náðu að gogga í þig en
það léstu ekki á þig fá. Síðar kom
í ljós að þú varst með þrjú göt á
höfðinu. Ég man hvað ég fann til
með þér þegar það blæddi. Þá
hughreystir þú litlu stelpuna
þína og ég vissi að allt yrði í lagi.
Elsku pabbi, þú hefur alltaf
verið klettur í mínu lífi, ávallt
staðið mér við hlið og hughreyst
mig á erfiðum tímum. Sem ung,
einstæð móðir fékk ég ómetan-
legan stuðning frá þér. Fyrir það
er ég ævinlega þakklát. Ég leit-
aði mikið til þín á mínum há-
skólaárum. Þegar ég útskrifaðist
sem félagsráðgjafi var tilfinning-
in um að þú ættir stóran þátt í
þeim áfanga sterk. Ég er þakklát
fyrir allt sem þú hefur gefið
strákunum mínum. Þú varst ein-
stakur afi. Ég er þakklát fyrir að
þið Khalil skylduð hafa fengið
tækifæri til að kynnast og enn
þakklátari er ég fyrir yndislega
stund með þér á Sóltúni þegar
við Khalil giftum okkur í mars.
En fyrst og fremst er ég þakklát
fyrir að hafa átt góðan, hlýjan og
vandaðan föður. Betri fyrirmynd
í lífinu er ekki hægt að hugsa
sér.
Elsku pabbi, ég kveð þig í
hinsta sinn. Það er sárt en ég
held áfram, elsku pabbi minn,
með þakklæti í hjarta og góðar
minningar. Ég ætla að leyfa þér
að eiga síðasta orðið, elsku
pabbi, ljóð eftir þig til mín á 21
árs afmælisdaginn minn.
Ég vona að alltaf ævin þín
á sér gullslit hafi
og þú verðir, ástin mín,
öllum gleðigjafi.
Erla Björg Kristjánsdóttir.
Skærustu minningar mínar
um pabba eru okkar fyrstu og
síðustu kynni. Ég var fimm að
verða sex, bjó á Nýlendugötunni
með mömmu og langafa og
mamma var nýbúin að eignast
kærasta. Hann var rólegur og
hlýr, með góðleg augu og las fyr-
ir mig sögur. Við mamma fórum
stundum með honum í bíltúra
eða fjöruferðir og þá fræddi
hann okkur um steinana eða
skeljarnar og næstum allt sem
fyrir augu okkar bar. Ég hafði
stundum velt því fyrir mér að ef
mamma myndi gifta sig myndi
ég kannski eignast pabba. Oftast
fannst mér það afleit hugmynd
en nú skipti ég algjörlega um
skoðun.
Við mamma og pabbi fluttum í
Árbæinn og ég eignaðist stóra
fjölskyldu. Fyrir átti pabbi Siggu
Sóleyju og systkinin bættust við
eitt af öðru. Fyrst fæddist Ingv-
eldur, einu og hálfu ári síðar kom
Erla og ári eftir það komu Una
Hlín og Hólmsteinn. Íbúðin var
ekki stór og oft var þröng á þingi
en heimilið var fullt af lífi, fjöri
og nánd og að því búum við
systkinin enn í dag.
Bókmenntir voru sameigin-
legt áhugamál okkar pabba og
stóra ákvörðunin um hver jól var
að velja bestu bókina úr bóka-
flóðinu til að gefa honum í jóla-
gjöf. Hann reyndi oft að giska á
hvaða bók hann fengi en ég gaf
aldrei neitt upp. Oft hafði hann
rétt fyrir sér en skemmtilegast
var þegar ég kom honum á óvart.
Við höfðum það fyrir sið að hann
læsi bókina fyrst, síðan fékk ég
hana lánaða og loks ræddum við
hana fram og aftur. Þetta voru
nákvæmar og kúltíveraðar sam-
ræður þar sem öllum hliðum var
velt upp.
Undanfarið ár var pabba erf-
itt. Heilsan var orðin léleg, lík-
aminn var að gefast upp en
hugsunin var ennþá skýr. Síð-
ustu samverustundir okkar voru
fimmtudaginn 27. mars en þá
bauð hann mér og Rúnari á vor-
fagnað Sóltúns. Við áttum
skemmtilegt kvöld og pabbi fékk
sér bjór, en það gerði hann aldr-
ei nema til hátíðabrigða. Fimm
dögum síðar vorum við mamma
á leið í heimsókn til hans, við
höfðum mælt okkur mót á Sól-
túni um fjögurleytið, en áður en
við náðum þangað var hann all-
ur.
Upp úr þrítugu sóttu á mig
hugsanir um lífið og tilveruna og
mér fannst sumt í lífinu erfitt.
Þegar þarna var komið sögu
voru mamma og pabbi skilin og
ég tók nærri mér að pabbi hafði
aldrei ættleitt mig formlega. Mig
langaði að vera Kristjánsdóttir,
að bera nafnið hans. Við pabbi
ræddum þetta og vorum sam-
mála um að það væri alls ekki of
seint að bæta úr þessu. Daginn
sem nafnabreytingin gekk í
gegn, og ég varð loksins Krist-
jánsdóttir, fórum við saman í
Kringluna og fengum okkur
köku og kaffi. Þar sagði pabbi
mér að hann langaði að minnast
þessa dags með því að gefa mér
skartgrip sem hægt væri að
grafa í nýja nafnið mitt. Við
gengum á milli skartgripabúða,
spáðum og spekúleruðum, og ég
valdi mér fallegt armband. Svo
hlógum við að því að fáir hefðu
innsiglað feðginasamband með
jafnhátíðlegum hætti.
Pabbi var einstaklega vandað-
ur og heiðarlegur maður. Hann
var hógvær, jafnvel hlédrægur,
víðsýnn og fróður. En umfram
allt var hann hlýr og góður og
reyndist fólkinu sínu ætíð vel.
Fjórðungi bregður til fósturs,
segir í Njáls sögu, og ég vona að
ég líkist pabba að minnsta kosti
að einum fjórða. Ég hefði ekki
getað eignast betri pabba. Enda
má segja að ég hafi valið hann
sjálf.
Hugrún Hrönn
Kristjánsdóttir.
A tax inspector looking grim
working under good old Slim
thinks himself clever
but nobody ever
agrees with him.
Svona lýsti Kristján Össur
sjálfum sér í þessari limru, en
Sigurbjörn sem var ríkisskatt-
stjóri á þessum tíma var kallaður
Slim af bandarískri konu sinni.
Kristján Össur var afburða-
námsmaður og mikils metinn af
skólasystkinum sínum í Mennta-
skólanum á Akureyri. Tungumál
voru honum sem opin bók og
orðsnilld hans mikil og bekkjar-
félagar hans töldu víst að hann
myndi leggja fyrir sig íslensku-
nám í háskóla. Svo varð þó ekki,
heldur fór hann í viðskiptafræði.
Ég spurði hann einhverju sinni
hvernig hefði staðið á þessu, því
íslenskan var honum mikil
ástríða. Þá sagði hann að hann
hefði talið að hann hefði meiri
ánægju af því að hafa hana sem
áhugamál fremur en starf og sæi
ekki eftir því. Hann las alla tíð
gríðarlega mikið, en gerði því
miður lítið með það sem hann
samdi sjálfur, en þó hafa varð-
veist nokkur gullkorn.
Bridge var líka mikil ástríða í
hans lífi og vann hann marga
góða sigra á þeim vettvangi.
Hann þýddi líka kennslubók í
bridge sem Bridgesamband Ís-
lands gaf út. Þar er þessi skil-
greining á bridge: „Bridge er
skemmtilegt fjögurra manna
spil.“ Það eru orð að sönnu og
mjög í anda Kristjáns, en sum-
um spilurum virðist finnast það
syndsamlegt að hafa ánægju af
spilinu!
Kristján Össur var starfsmað-
ur skattyfirvalda í tæpa hálfa
öld, glöggur og traustur og hvers
manns hugljúfi. Samstarfsmaður
okkar á sínum tíma orðaði það
við mig hvað það hefði verið hon-
um mikils virði hvað Kristján
Össur tók vel á móti honum og
leiðbeindi þegar hann hóf störf
hjá ríkisskattstjóra.
Stjórnsýslan getur stundum
verið svifasein og þóttu Kristjáni
breytingar til bóta oft vera hæg-
fara og mál flækt að óþörfu.
Kom hann sýn sinni á þetta vel
til skila með limrunni Vandaðri
stjórnsýslu:
Þegar til verka á að vanda
sem vegleg og traust skulu standa
bæði í lengd og í bráð
ber að hugsa sitt ráð
og hefjast svo alls ekki handa.
Á undanförnum áratugum var
Kristján Össur nokkrum sinnum
við dauðans dyr, en hafði ávallt
betur eftir nokkra baráttu. Son-
ur hans komst svo að orði að það
væri seigt í þessum sveitakörlum
og það voru orð að sönnu.
Þann 1. apríl síðastliðinn sat
hann við spil í Sóltúni og fór að
því loknu til herbergis síns þar
sem hann varð bráðkvaddur.
Segja má að þessi fleygu orð hafi
átt vel við um hann: „Old bridge
players dońt die, they just pass
Kristján Össur
Jónasson
HINSTA KVEÐJA
Ég sendi þér kæra kveðju
nú komin er lífsins nótt,
þig umvefji blessun og bænir
ég bið að þú sofir rótt.
Þó svíði sorg mitt hjarta
þá sælt er að vita af því,
þú laus ert úr veikinda viðjum
þín veröld er björt á ný.
Ég þakka þau ár sem ég átti
þá auðnu að hafa þig hér,
og það er svo margs að minnast
svo margt sem um hug minn fer,
þó þú sért horfinn úr heimi
ég hitti þig ekki um hríð,
þín minning er ljós sem lifir
og lýsir um ókomna tíð.
(Þórunn Sigurðardóttir.)
Una Árnadóttir.
Hvíldu nú höfðingi minn.
Við sjáumst aftur um sinn.
Á meðan iðka ég það sem þú
sýndir mér svo gagnlega,
að sýna hlýju, traust og deila
fróðleik og visku svona fallega.
(HÖK.)
Takk fyrir allt, elsku
pabbi minn. Þú hefur alltaf
verið mitt akkeri, mér til
halds og trausts. Núna ætl-
ar strákurinn þinn að
standa sig og reyna að ná
ögn af því sem þú hafðir.
Elska þig – takk fyrir
allt.
Hólmsteinn Össur
Kristjánsson.