Morgunblaðið - 06.05.2014, Qupperneq 6

SVIÐSLJÓS
Ingveldur Geirsdóttir
ingveldur@mbl.is
Með tiltölulega skömmum fyrirvara
mætti ráðast í nauðsynlegar fram-
kvæmdir á Reykjanesbraut til að
óhætt teldist að auka leyfðan öku-
hraða í 110 km/klst. á þeim hluta
vegarins sem er með tvær akreinar
í hvora átt. Þetta
kemur fram í
bréfi sem Sam-
göngufélagið
sendi nýverið til
Samtaka sveitar-
félaga á Suður-
nesjum.
Til að auka
megi meðalhrað-
ann þarf að bæta
öryggi vegfar-
enda á Reykja-
nesbraut og leggur Samgöngufélag-
ið til að gerð verði sérstök hjóla-
braut meðfram veginum, upp-
setningu vegriða verði lokið,
ljósastaurar hugsanlega færðir og
jafnframt að lokið verði tvöföldun á
8 km kafla Hafnarfjarðarmegin.
Framkvæmdirnar yrðu fjármagn-
aðar með veggjöldum á þá sem velja
það að keyra á 110 km hraða í stað
90. Veggjaldið yrði rukkað inn með
hraðamyndavélum.
„Skal sem dæmi nefnt að ef um
helmingur ökumanna sem fara um
Reykjanesbraut daglega nýtir sér
heimild til aukins hraða og inn-
heimtar yrðu hjá eiganda hvers
ökutækis um 250 kr. fyrir hverja
ferð mætti gera ráð fyrir brúttó-
tekjum að fjárhæð allt að 1.2 m.kr. á
dag eða 450 m.kr. á ári. Sennilega
mætti þó ná nokkru hærri fjárhæð
en þetta auk þess sem gera mætti
ráð fyrir eitthvað aukinni umferð ef
þessar endurbætur yrðu að veru-
leika,“ segir í bréfi Samgöngufé-
lagsins.
Hugmyndin með þessu er að
stytta ferðatímann milli höfuðborg-
arsvæðisins og Keflavíkur og þá
yrði raunhæfari kostur að færa inn-
anlandsflugið úr Vatnsmýrinni til
Keflavíkur.
Brautin yrði afkastameiri,
hentugri og öruggari
Jónas Guðmundsson, formaður
Samgöngufélagsins, segir að þetta
séu bara ábendingar og kannski ein
möguleg lausn varðandi Reykjavík-
urflugvöll. „Þetta er einn möguleiki
í stöðunni sem verður að skoða. Það
verður ekki gerður nýr flugvöllur á
höfuðborgarsvæðinu og sá sem er
nú verður aldrei fullnýttur fyrir flug
eins og hann er enda er farið að
þrengja verulega að starfseminni,“
segir Jónas.
Hann sendi svipað erindi til
Reykjanesbæjar fyrir rúmu ári, var
því vísað til umhverfis- og sam-
göngusviðs bæjarins sem gat ekki
tekið undir tillögurnar. Samgöngu-
félagið sendi þá í kjölfarið Vega-
gerðinni bréf og óskaði upplýsinga
um hvort hún sæi einhverja ann-
marka á því að heimilaður hraði yrði
aukinn í 110 km á klst. á tvöfalda
hluta vegarins og hvaða ráðstafanir
þyrfti að gera til að hækka mætti
hraðatakmörk. Vegagerðin svaraði
að til þess þyrfti að tryggja hjól-
reiðafólki örugga leið utan vegarins,
aðskilja akstursstefnur með vegriði
og skoða veglýsingu. Að þessum at-
riðum uppfylltum taldi Vegagerðin
ekki annmarka á hækkun heimilaðs
hraða í 110 km/klst.
„Mér finnst þetta svar frá Vega-
gerðinni staðfesta að þetta sé vel
hægt. Brautin yrði afkastameiri,
hentugri og öruggari með þessum
breytingum og það skiptir miklu
máli að stytta ferðalagið til Kefla-
víkur,“ segir Jónas.
Vill 110 km hraða á Reykjanesbraut
 Þyrfti fyrst að ráðast í nauðsynlegar endurbætur á veginum  Yrði greitt með veggjaldi á þá sem
kysu að keyra á 110 í stað 90  Hugmyndin að stytta ferðatímann frá Reykjavík til Keflavíkur
Morgunblaðið/Ómar
Reykjanesbraut Tryggja þyrfti öryggi hjólreiðamanna áður en hægt yrði að auka hraðann upp í 110 km/klst.
Jónas
Guðmundsson
6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 6. MAÍ 2014
Tilgangur Samgöngufélagsins er
að stuðla að sem mestum fram-
förum í samgöngum á og við Ís-
land. Félagið heldur úti vefsíð-
unni www.samgöngur.is.
Eitt af því sem var innleitt ný-
lega og er hugmynd Jónasar er
þjónustumerkið samnýting öku-
tækja. Merkið vísar á góða
„húkka sér far“ staði við vegi.
„Vegagerðin hefur innleitt þetta
sem opinbert þjónustumerki fyr-
ir samgöngumáta á þessum nót-
um. Fyrsta merkið var sett upp
fyrir mánuði og ég sé þetta sem
þjónustu við þá sem eru á ferð-
inni og ekki á bíl,“ segir Jónas.
Hann vinnur líka að því að fá inn-
leidd þjónustumerki fyrir raf-
hleðslustöðvar og vill sjá þær
víðar um landið, m.a. fyrir ferða-
menn sem fara um á rafmagns-
hjólum.
Þá heldur Jónas úti vefsíðunni
bilfar.is.
SAMGÖNGUFÉLAGIÐ
Samferða Merkir að framundan er
góður staður til að húkka sér far á.
Hægt að
húkka sér far
VIÐTAL
Sunna Sæmundsdóttir
sunnasaem@mbl.is
„Ég ætla ekki að þykjast vera töff-
ari og hundsa það sem gerðist. Ég
þarf að vinna úr þessu og gera það
vel, en fyrir þá sem eru með fjalla-
mennsku í blóðinu er þetta svo
óendanleg ástríða. Fjöllin eru stór
hluti af mér og það verður ekki tek-
ið í burtu,“ segir Vilborg Arna Giss-
urardóttir.
Vilborg kom aftur til Íslands á
sunnudag eftir átakanlega ferð til
Nepals þar sem hún upplifði mann-
skæðasta slys í sögu Everest-fjalls.
Sextán manns létu lífið og þar á
meðal þrír úr hennar starfsliði.
Hún segist sátt með ákvörðun
sína um að klífa ekki fjallið í þetta
sinn og hefði ekki viljað fara upp
undir núverandi kringumstæðum.
Þó vill hún ekki að slysið verði sín
síðustu samskipti við Everest og
vonar að sagan fái góðan endi síðar.
„Núna er ekki rétti tíminn en hann
gæti verið seinna,“ segir hún.
Boðið að fara með öðrum hóp
Vilborgu var boðið að slást í för
með öðrum fjallgönguhóp en af-
þakkaði. „Mér fannst það vera
ákvörðun sem ég þyrfti að melta og
gat ekki stokkið á það. Ég fór í
framhaldinu og hitti vin minn, sem
er sjerpi, og fékk að heyra hans
sjónarmið. Hefði ég talað við sjerp-
ana í mínum hóp hefðu þeir eflaust
ekki sagt mér allan sannleikann.
Þeir eru það trygglyndir og hefðu
líklega haldið áfram ef um það hefði
verið beðið,“ segir hún. „Þarna fékk
ég að heyra hlutina í gegnum hans
fólk og langaði í kjölfarið ekkert til
þess að klífa,“ segir Vilborg.
Hún segir sjerpana hafa verið í
miklu áfalli. „Þú vilt ekki fara með
einhvern í þannig ástandi á vett-
vang þar sem ummerki slyssins eru
alls staðar; þarna er blóð og bak-
pokar eru á víð og dreif. Þeir trúa
að fjallið hafi talað og vilji ekki láta
klífa sig í ár. Ég ber mikla virðingu
fyrir innsæi þeirra og fannst ég
ekki geta réttlætt það að halda
áfram.“
Enginn með frímiða á toppinn
Hún segir skoðanir annarra fjall-
göngumanna vera misjafnar. „Allir
fjallamenn verða að vita að topp-
urinn er aldrei öruggur. Þó að þú
farir í ferð að Everest ertu ekki
kominn með frímiða á toppinn.
Sumir voru reiðir út í leiðsögufyr-
irtækin en aðrir úr í kjarabaráttu
sjerpanna. Fólk hafði eins mis-
jafnar skoðanir og það kom á mis-
munandi forsendum. Ég held þó að
allir þeir sem upplifðu slysið í ná-
vígi hafi verið á því að halda ekki
áfram.“
Vilborg segir ótalmargt geta far-
ið úrskeiðis og fjallamenn þurfi að
búa sig undir það. „Ég hef oft hugs-
að hvernig ég myndi taka því að
þurfa að snúa við og reynt að und-
irbúa mig andlega fyrir það. Ég átti
þó ekki von á því að þurfa taka
ákvörðunina á þessum forsendum.“
Vilborg sver það af sér að vera
áhættufíkill og segist skipuleggja
sig vel. „Ég leitast við að fara
öruggustu leiðina og valdi leiðsögu-
fyrirtæki mitt þar sem það hefur
mestu reynsluna. Ég er ekki að fara
þarna upp til þess að setja mig í
lífshættu. Það er ekki markmiðið.“
Í kjölfar slyssins hafa margir
gagnrýnt aðstæðurnar á Everest,
þar sem sjerpar leggja líf sitt að
veði fyrir Vesturlandabúa sem
borga fúlgur fjár til þess að klífa
fjallið, en aðeins brot af því fjár-
magni lendir í vasa sjerpanna. Vil-
borg telur öruggt að kjör þeirra
batni nú, þar sem allur heimurinn
fylgist með. „Enginn veit almenni-
lega í hvað þessir tíu þúsund dalir
sem við borgum í leyfisgjald fara.
Þeirra barátta snýst um að 30%
þess fari í þeirra sjóð auk þess að
líftryggingar verði hækkaðar.“
Hún segir langflesta sjerpanna
vera fjallamenn í eðli sínu, sem alist
hafi upp í Himalajafjöllum og bend-
ir einnig á að þeir teljist mjög há-
launaðir í sínu samfélagi. „Þetta er
helst spurning um að þeir fái viðeig-
andi þjálfun og að eitthvað taki við
ef þeir láta lífið.“
Verkefnið ekki ónýtt
Leiðangurinn á Everest var hluti
af svokallaðri Adventure Grand
Slam-áskorun þar sem hæsti tindur
hverrar heimsálfu er klifinn auk
suður- og norðurpólsins. Takist
henni verkið verður hún önnur kon-
an til þess. „Mitt markmið var að
fara á einu ári. Fyrir mér er verk-
efnið ekki ónýtt en það tekur lengri
tíma. Ég vildi vera fljótust kvenna
til að klára þetta. Nú vinn ég úr því
sem ég hef og þarf að snúa mér
öðruvísi.“
Hún segist ekki vera búin að
ákveða hvenær hún fer á norðurpól-
inn eða hvort það verður fyrir eða
eftir Everest. Hún segist hafa tekið
ástfóstri við Nepal og gerir ráð fyr-
ir að fara mun oftar. „Þetta er allt
annar heimur en okkar. Fólkið sýn-
ir náunganum mikla umhyggju og
fórnfýsi, sem stundum getur orðið
því að falli.“
Hefur ekki sagt skilið við Everest
 Vilborg Arna er sátt með ákvörðun sína en vill þó ekki að slysið verði sín síðustu samskipti við
Everest-fjall  „Þú vilt ekki fara með einhvern í áfalli á slysstað þar sem ummerkin eru alls staðar“
Ljósmynd/Vilborg Arna
Rætur Everest Vilborg ber mikla virðingu fyrir Everest og ætlar aftur síð-
ar. „Þó að þú farir að fjallinu ertu ekki með frímiða á toppinn,“ segir hún.