Morgunblaðið - 06.08.2014, Side 10

Skúli Halldórsson
sh@mbl.is
Geitur eru sjaldséðar á Ís-landi en þó má líta þæraugum á Geitfjársetri Ís-lands að Háafelli í Hvítár-
síðu. Jóhanna Bergmann Þorvalds-
dóttir, hjúkrunarfræðingur og
geitabóndi, býr þar ásamt Þorbirni
Oddssyni bónda sínum. Lengi voru
þau með hið hefðbundna blandaða
bú, kýr og kindur, en um aldamótin
sneru þau sér alfarið að geitarækt.
Almenningi er boðið að skoða
geiturnar á Háafelli og sækir fjöldi
manns býlið heim á hverjum degi að
sögn Jóhönnu. „Að meðaltali koma
hingað í kringum áttatíu manns á
dag. Heimsóknum hefur fjölgað síð-
an í fyrra og ég hef einnig fundið
fyrir því að fleiri útlendingar komi
hingað til að skoða geiturnar.“
Vinnur fjölmargar afurðir
Jóhanna hefur lengi unnið að
því að þróa vörur úr afurðum geit-
anna til að styrkja fjárhagslegan
grundvöll fyrir búskapinn. Afurðir
geitanna eru af ýmsum toga og seg-
ir Jóhanna að geiturnar gefi af sér
holla og auðmeltanlega mjólk.
„Geitamjólkin inniheldur þre-
falt meira af laktóferríni, sem er
bakteríuhemjandi efni, heldur en
kúamjólkin. Því er miklu minni
hætta á að í henni myndist skæðar
bakteríur og er hún góð fyrir fólk
með magasár eða magabólgur þar
sem hún vinnur gegn slíkum mein-
um. Þá hefur hún reynst góður kost-
ur fyrir kornabörn sem annars eiga
ekki kost á brjóstamjólk.“ Sem
dæmi um fleiri afurðir má nefna
tólgina sem þykir afar græðandi og
mýkjandi, en hún er notuð við fram-
leiðslu á sápu og kremi á býlinu.
Hægt að taka geitur í fóstur
Rekstur býlisins hefur reynst
erfiður og segir Jóhanna að stofninn
njóti ekki sömu stöðu og sauðfjár-
stofninn innan ramma kerfisins.
„Geitur hafa um árabil verið flokk-
aðar sem gæludýr af bænda-
samfélaginu og stofninn nýtur ekki
sömu niðurgreiðslna og sauðféð ger-
ir. Hvergi í framleiðsludýrakerfinu
er gert ráð fyrir geitum og aðeins er
borgað með tuttugu geitum á býli.
Þær greiðslur nema í kringum 90
þúsund krónum á ári fyrir heildina.“
Til að létta álagið hefur
Geiturnar eru vin-
sælar heim að sækja
Jóhanna B. Þorvaldsdóttir heldur úti Geitfjársetri Íslands að Háafelli í Hvítár-
síðu. Hundruð fólks sækja býlið heim í viku hverri og hægt er að taka geitur í fóst-
ur. Geiturnar gefa af sér góða kasmírull sem vakið hefur öfund norskra bænda.
190 fullorðin dýr eru á bænum en í stofninum voru eitt sinn færri en hundrað dýr
á landsvísu. Rekstur býlisins hefur reynst Jóhönnu fjárhagslega erfiður.
Morgunblaðið/Malín Brand
Virðulegur Geithafrarnir þykja ekki feimnir þegar gesti ber að garði. Bú-
ast má við allt að tvö hundruð kiðlingum næsta vor, ef allt fer að óskum.
Morgunblaðið/Malín Brand
Afslöppuð Geitin Branddís tyggur strá og slakar á í blíðunni á Háafelli.
10 DAGLEGT LÍF
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 6. ÁGÚST 2014
Vefsíðan Flóra Íslands hefur að
geyma ýmsan fróðleik um þær
plöntur sem íslenska flóran hefur að
geyma. Á síðunni segir að enginn viti
í raun með vissu hversu margar teg-
undir af plöntum séu á landinu en
eftir því sem best er vitað munu rúm-
lega 5.500 tegundir plantna vaxa á
Íslandi.
Eftir síðustu uppfærslu sem gerð
var nú í ágúst, eru 980 tegundir
plantna á lista síðunnar, þar sem sjá
má myndir af þeim og fræðast um
þær. Blómplöntur, byrkningar, mosar,
fléttur og sveppir fá þannig öll sinn
sess á síðunni, auk þess sem sérstök
athygli er gefin flóru Eyjafjarðar,
Hríseyjar, Húnavatnssýslu og Þing-
eyjarsýslu.
Vefsíðan www.floraislands.is
Þjóðarblómið Holtasóley er ein þúsunda tegunda sem prýða náttúru landsins.
Fróðleikur um flóru Íslands
Hjólreiðakeppnin Tour de Ormurinn
verður haldin í þriðja sinn á laug-
ardaginn, en í keppninni er hjólað
umhverfis Lagarfljótið. Keppnis-
vegalengdirnar eru tvær, annars veg-
ar 68 km hringur og hins vegar 103
km hringur.
Keppt verður í flokkum karla og
kvenna í báðum vegalengdum en í
þeirri styttri verður einnig boðið upp
á liðakeppni þar sem þrír ein-
staklingar geta sameinað krafta sína.
Ræst verður klukkan níu á laugar-
dagsmorgun við þjóðveg 1 fyrir neðan
N1 á Egilsstöðum. Þaðan verður hjól-
að út í Fell og í kringum Lagarfljótið.
Skráning fer fram á vefsíðunni
www.traveleast.is.
Tour de Ormurinn haldin í þriðja sinn
Hjólað í kring-
um Lagarfljót
Útsýni Tvær vegalengdir eru í boði
fyrir keppendur í Orminum í ár.
Skannaðu kóðann
til að fara inn á
vefsíðuna.
Höfnin og hafið eru í aðalhlutverki í
hafnargöngu Borgarbókasafns
Reykjavíkur, sem nefnist Marar-
þaraborg. Gengið er meðfram
Reykjavíkurhöfn, frá Miðbakka í átt
að Granda. Gefst gestum færi á að
smakka á afurðum sjávarins í með-
förum rithöfunda frá ýmsum tímum
og úr ólíkum áttum. Við sögu koma
meðal annars draugur við Duus-
bryggju, þulur um hafið og frásögn af
óvæntum ráðningum á togara. Gang-
an verður farin fimmtudagskvöldið 7.
ágúst, kl. 20 og er lagt upp frá Gróf-
arhúsi, Tryggvagötu 15. Gert er ráð
fyrir að hún taki um 90 mínútur.
Hafnarganga Borgarbókasafns Reykjavíkur
Mararþaraborg
við höfnina
Morgunblaðið/Ómar
Höfnin Sjósögur verða sagðar.
Græðikremið og tinktúran Rauðsmári og gulmaðra
hafa gefist afar vel við sóríasis, exemi og þurrki í húð.
Fæst í apótekum, heilsubúðum, Hagkaupsverslunum
(Smáralind og Spönginni) og Fjarðarkaupum.
Er á Facebook
Sóríasis og exem Græðikremið frá Önnu Rósu hefurvirkað mjög vel á sóríasis hjá mér. Ég
hef líka tekið inn tinktúruna rauðsmára
og gulmöðru í fjóra mánuði og er
orðinn mjög góður í húðinni þrátt fyrir
töluverða streitu og vinnuálag.
– Kristleifur Daðason
www.annarosa.is