Morgunblaðið - 12.08.2014, Page 15

FRÉTTIR 15Innlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 12. ÁGÚST 2014
Kristján Jónsson
kjon@mbl.is
Íslendingar né Færeyingar eru af
einhverjum ástæðum ekki á lista
Rússa yfir þjóðir sem nú er bannað að
flytja inn matvæli. Hér heima hafa
menn lýst áhuga á að nýta sér glufuna
og Færeyingar fagna ákaft. Þar að
auki fá þeir eftir nokkra daga aftur
aðgang að síldar- og makrílmörkuð-
um ESB eftir að hafa sætt refsingu
sambandsins vegna deilna um veiði-
kvóta.
„Eftir að ESB lokaði sínum mörk-
uðum fyrir okkur hefur Rússland ver-
ið upphaf og endir alls í síldarútflutn-
ingi okkar,“ segir Atli Simonsen,
talsmaður North Pelagic, stórfyrir-
tækis í sjávarútvegi í Færeyjum. „Nú
lítur út fyrir að við fáum að halda
Rússlandi og um leið opnist ESB-
markaðirnir.“ En ljóst er að ekkert
hindrar Rússa í að bæta Færeyjum
og Íslandi við síðar og Simonsen segir
því ekkert tryggt í þessum efnum.
Norðmenn hafa selt Rússum mikið
af laxi en einnig nokkuð af síld og
makríl, hins vegar lítið af þorski.
Bandaríkin eru stærsti markaður fyr-
ir eldislax í heimi og bent er á að þar
sé hægt að auka mjög söluna.
Norges Sjømatråd er stofnun sem
m.a. annast markaðskannanir fyrir
norsk fisksölufyrirtæki. Fram-
kvæmdastjórinn, Terje E. Martinus-
sen, segir á heimasíðu stofnunarinnar
að vissulega sé um að ræða áskorun.
„En norsk sjávarútvegsfyrirtæki
hafa langa reynslu af viðskiptahindr-
unum í Rússlandi og eru því viðbúin
því að slíkar aðstæður geti komið
upp,“ segir Martinussen. Nú sé unnið
að því að kanna hvaða aðgerða sé
hægt að grípa til á mörkuðum til að
bæta upp sölutapið.
Audun Maråk, yfirmaður Fisk-
ebåt, samtaka norskra útgerðar-
manna, segir aðspurður í samtali við
Morgunblaðið eðlilegt að Íslendingar
reyni að nýta sér bannið gegn norsk-
um innflutningi til Rússlands. „Það
má gera ráð fyrir að Ísland og Fær-
eyjar reyni að hlaupa í skarðið. Ég sé
ekkert siðferðislega rangt við að nota
tækifærið.“
Rússar hafi á síðustu árum keypt
um 20% af síld sem Norðmenn flytja
út. Innflutningsbannið sé mjög
óheppilegt en ekki megi þó gera of
mikið úr vandanum. „Við verðum að
finna aðra markaði fyrir lax og síld,“
segir hann. „En veiðikvótarnir fyrir
síld hafa verið skornir mjög niður frá
2013 og það ætti því að vera gerlegt
að finna aðra markaði fyrir síldar-
framleiðsluna. Hluti hennar mun ef til
vill fara um Ísland til Rússlands.“
Vill eðlileg viðskipti við Ísland
– Er þá verið að nýta sér smugu?
„Nei það er ekki rétt að kalla það
smugu, þetta er löglegt,“ svarar Ma-
råk og hlær. „Og það gæti verið Ís-
landi í hag að kaupa norska síld, þessi
leið er fær. Varðandi síldarsölu er
ekki um að ræða nein vandamál
vegna samninga við Íslendinga. Við
deilum við þá um makríl, ekki síld.
Hins vegar er ágreiningur við Fær-
eyinga um síldina en ekki makrílinn!
Vonandi takast samningar.
En miklu skiptir fyrir okkur að við-
skipti við Ísland og Færeyjar gangi
eðlilega fyrir sig. Það væri óheppilegt
ef menn létu deilurnar við Rússa hafa
áhrif á viðskipti við Ísland og Fær-
eyjar. Takist okkur ekki að selja síld-
ina sem slíka vonum við að hægt verði
að bræða hana í mjöl og lýsi sem auð-
vitað gefur af sér lægra verð. Íslend-
ingar hafa sýnt áhuga á að kaupa
hana og bræða. En vandinn er að
norskir síldarútflytjendur hafa samið
um að selja ekki Íslendingum
bræðslusíld. Við hjá Fiskebåt höfum
lengi reynt að fá þessu breytt af því
að við viljum að hægt sé að stunda slík
viðskipti við Íslendinga, rétt eins og
Dani. “
Morgunblaðið/Gunnar Kristjánsson
Afli Síldveiðar í Grundarfirði í fyrra. Veiðikvótar eru mun minni á þessu ári en 2013.
„Ekkert siðferðislega rangt
við að nota tækifærið“
 Talsmaður norskra útgerðarmanna gagnrýnir ekki Íslendinga fyrir að reyna að
auka hlutdeild á rússneskum markaði  Norðmenn útilokaðir vegna refsiaðgerða
Terje E.
Martinussen
Audun
Maråk
Audun Maråk
virtist álíta að Ís-
lendingar tækju
ekki þátt í refsiað-
gerðum ESB og
fleiri aðila gegn
Rússum vegna
Úkraínu. Þess
vegna væri Ísland
ekki á bannlista
Rússa. Fram
kemur í yfirlýs-
ingu frá Andra Lútherssyni, deild-
arstjóra upplýsingamála hjá utanrík-
isráðuneytinu, í gær að þetta sé
rangt.
„Í lok júlí var Íslandi boðið að taka
þátt í viðskiptaaðgerðum Evrópu-
sambandsins vegna ástandsins í
Úkraínu, á grundvelli EES-
samningsins,“ segir þar. „Íslensk
stjórnvöld tilkynntu þátttöku sína í
aðgerðunum að höfðu samráði við ut-
anríkismálanefnd Alþingis og var
þegar hafist handa við að undirbúa
framkvæmd þeirra með sama hætti
og meðal annarra ríkja sem tekið
höfðu undir refsiaðgerðirnar. Ísland
hefur einnig stutt fyrri þvingunar-
aðgerðir Evrópusambandsins vegna
ástandsins í Úkraínu sem hófust fyrr
á árinu eins og m.a. hefur komið fram
í fréttatilkynningu frá því í mars.
Þvingunaraðgerðir sem þessar
varða yfirleitt viðskiptabann, ferða-
bann eða frystingu fjármuna. Slíkar
takmarkanir varða EES-samninginn
sem kveður á um frjálst flæði vöru,
þjónustu, fjármagns og fólks innan
EES.“
Raktar eru ákveðnar aðgerðir sem
þegar hafi verið staðfestar með
reglugerð og tekið fram að viðbót-
araðgerðir séu í vinnslu.
Ísland með
í aðgerðum
gegn Rússum
Gunnar Bragi
Sveinsson
 Enn óljóst hvers
vegna landið er ekki
á bannlista í Kreml
Norðmenn hafa, eins og Íslend-
ingar, valið að taka þátt í viðskipta-
legum refsiaðgerðum Evrópusam-
bandsins, Bandaríkjanna og fleiri
aðila gegn Rússum síðustu mánuði.
Alger eining hefur verið um málið á
þingi. Børge Brende, utanrík-
isráðherra Noregs, gerir ráð fyrir
að svo verði áfram þótt Rússar hafi
nú gripið til gagnaðgerða sem bitna
ekki síst á fiskútflutningi Norð-
manna.
En áhrifin af refsiaðgerðum ESB
verða einnig mikil á norska olíu-
sjóðinn, stærsta fjárfestingarsjóð
heims. Rætt er um að hann muni ef
til vill selja hlutabréf sín í rúss-
neskum orkufyrirtækjum. Bent hef-
ur verið á það í Noregi að Rússar
brjóti gegn ákvæðum Heims-
viðskiptastofnunarinar, WTO, með
aðgerðum sínum þar sem þær bein-
ist gegn ákveðnum ríkjum en séu
ekki almennar. Svo geti því farið að
Rússland verði rekið úr WTO.
Blaðið Fiskaren segir í leiðara að
samskipti Rússa og Norðmanna séu
afar góð þótt Úkraínudeilan og her-
nám Krímskaga hafi varpað skugga
á þau. Lokun markaða í Rússlandi
sé þó mikið áhyggjuefni. Miklu
skipti að harðnandi deilur bindi
ekki enda á samstarf um nýtingu
auðlinda á norðurhjara, á Barents-
hafi og víðar.
Ekki hægt að verja aðgerðir
Rússa í Úkraínu
Bent er á að Norðmenn hafi ekki
hætt viðskiptum við nokkur ríki
sem hafi hernumið grannþjóðir,
dæmi um það sé Marokkó sem
lagði undir sig Vestur-Sahara.
Blaðið segir þó útilokað að verja
eða afsaka gerðir Rússa í Úkraínu.
„Noregur á að standa með banda-
mönnum okkar í pólitíska þrýst-
ingnum á Rússa. Það er líka mikil-
vægt að pólitíska þrýstingnum sé
fylgt eftir með efnahagslegum að-
gerðum sem valda rússnesku valda-
klíkunni tjóni. Refsiaðgerðir [af
hálfu Rússa] munu valda vandræð-
um, líka fyrir norskan sjávarútveg,
atvinnugreinin verður að horfast í
augu við það en aðgerðirnar mega
ekki hafa áhrif á samstarf við
Rússa á norðurhjara. Það er engum
í hag að nýtt kuldaskeið hefjist í
norðri.“
Eining í Noregi um þátttöku í refsiaðgerðunum
 Fiskaren segir brýnt að áfram verði gott samstarf Norðmanna við Rússa á Barentshafi
Gagnárás
» Rússar tilkynntu á fimmtu-
dag að þeir hygðust stöðva all-
an innflutning á matvælum frá
ESB-löndum, Bandaríkjunum,
Ástralíu, Kanada og Noregi.
» Ljóst er að um gagnárás er
að ræða vegna viðskiptarefs-
inga sem Vesturveldin hafa
beitt Rússa vegna framferðis
þeirra í Úkraínu.
Græðikremið og tinktúran Rauðsmári og gulmaðra
hafa gefist afar vel við sóríasis, exemi og þurrki í húð.
Fæst í apótekum, heilsubúðum, Hagkaupsverslunum
(Smáralind og Spönginni) og Fjarðarkaupum.
Er á Facebook
Sóríasis og exem Græðikremið frá Önnu Rósu hefurvirkað mjög vel á sóríasis hjá mér. Ég
hef líka tekið inn tinktúruna rauðsmára
og gulmöðru í fjóra mánuði og er
orðinn mjög góður í húðinni þrátt fyrir
töluverða streitu og vinnuálag.
– Kristleifur Daðason
www.annarosa.is