Fréttablaðið - 01.03.2013, Blaðsíða 19
FÖSTUDAGUR 1. mars 2013 | SKOÐUN | 19
Einhverra hluta vegna amast
mörg hinna nýju framboða til
Alþingis við formönnum. Þetta
á sérstaklega við um byltingar-
þríeykið: Dögun, Lýðræðisvakt-
ina og Pírata. Ýmist þykjast
þessar stjórnmálahreyfingar
alls ekki hafa formenn eða
reyna að fela þá bak við orð
eins og „talsmaður“, „mál-
svari“ eða „vaktstjóri“.
Kannski er þetta gott PR, að
reyna að láta líta út fyrir að nýi
stjórnmálaflokkurinn manns
sé ferskur og formannslaus,
ekki með þennan steinaldar-
valdapíramída eins og hinir.
„Hér verða sko allir jafnir!“
En það er ekkert víst að það
sé sérstaklega sniðugt. Eða sér-
staklega ferskt.
Ég gæti nefnt ýmsa bylt-
ingarmenn í upphafi seinustu
aldar sem hugsuðu eins og
jafnvel heil ríki þar sem
þessi hugmyndafræði virtist
ráðandi.
Æðstu stjórnendur komm-
únistaríkja voru oft hvorki
forsetar né forsætisráðherrar
heldur báru titla á borð við
„aðalritari Sameinaða verka-
mannaflokksins“ eða „for-
maður þjóðarráðsins“. Deng
Xiaoping hafði einn titil undir
lokin: Hann var heiðursforseti
kínverska briddssambandsins.
Það má ef til vill saka mig
um að reyna að skapa hér
ódýr hugrenningatengsl: Fyrst
kemur formannslaus flokkur,
svo Gúlagið.
Gott og vel. Ég játa að ég
hef jákvæða tilfinningu fyrir
hinum vestræna valdastrúktur
þar sem einhver er valinn
til valda og hann sannarlega
veldur.
Versti formaður sem hægt
er að hugsa sér er formaður
sem ekki er hægt að losa sig
við. Og hvenær er ekki hægt
að losna við formann? Jú, til
dæmis ef hann þykist ekki
einu sinni vera formaður. Í
einni seinustu opinberu sjón-
varpsræðu sem Gaddafí hélt
sagðist hann ekki skilja hvað
hann ætti að gera til að fara
frá völdum, hann hefði jú,
engin völd.
Hann væri bara óbreyttur
borgari!
Á kantinum
Þegar flokksfeður eins og
Steingrímur J. segjast stíga
til hliðar (svona aðeins) þá er
ástæða til að hafa áhyggjur
af því að þeir verði virkilega
færir um það að láta aðra
halda um stjórnartaumana. Ég
þekki þess ekki mörg dæmi úr
Evrópu eða Bandaríkjunum að
fyrrum leiðtogar taki sér slíka
stöðu á kantinum. Kannski að
ástæður séu fyrir því.
Þegar Ari hefur verið yfir-
maður Bjarna í á hálfan annan
áratug er Bjarni vanur að hlýða
Ara. Menn venjast hlutverkum
sínum.
Landsfundurinn
Víkjum aðeins að landsfundi
Sjálfstæðisflokksins.
Sjálfstæðisflokkurinn hafði
fyrir helgina þá stefnu að
pása aðildarviðræðurnar og
Forysta og „forysta“
kjósa svo um framhaldið. Eftir
helgina hefur hann þá stefnu að
hætta við og kjósa ekkert sér-
staklega um framhaldið.
Þar með var vikið frá
ákveðinni sátt frá 2011 svo þeir
sem að henni stóðu, til dæmis
Ragnheiður Ríkharðsdóttir,
hljóta nú vera óbundnir af
henni.
En gott og vel, auðvitað
getur stjórnmálaflokkur haft
afdráttarlausa stefnu í ESB-
málum. En eitt er að fara meðal
fólks og útskýra að meirihluti
Sjálfstæðismanna vilji sjá
Ísland utan ESB og annað er
að reyna að réttlæta þá þvælu
að menn vilji loka húsnæði
Evrópusambandsins vegna
þess að Evrópusambandið
dreifi þar bæklingum um sjálft
sig. Kommon. Það þarf enginn
að elska Brussel. Það er samt
óþarfi að láta eins og fáviti.
Evrópuumræðan á lands-
fundinum var reyndar mjög
athyglisverð. Það var til dæmis
merkilegt að sjá að þegar
Evrópumálin voru rædd í
Laugardalshöllinni þá töluðu
formaður Sjálfstæðisflokksins
og þingflokksformaður gegn
því að horfið yrði frá þeirri sátt
sem náðst hafði fyrir tveimur
árum. En salurinn fylgdi
öðrum formanni, sem stóð út
við hliðarvegg og fylgdist með
meðan gamlir undirmenn hans
fluttu málstað sinn í ræðu-
púltinu.
Þannig má segja að á lands-
fundi hafi myndast ágreining-
ur milli hinnar hálffimmtugu
kjörnu forystu Sjálfstæðis-
flokksins og hinnar hálfsjötugu
fyrrum forystu hans. Auð-
vitað mega allir mæta á fund
og rétta upp hönd. En engu
að síður: Björn Bjarnason,
Davíð Oddson og Tómas Ingi
Olrich þurfa ekki lengur að
halda Sjálfstæðisflokknum
saman. Þeir þurfa heldur
ekki að mynda ríkisstjórn að
kosningum liðnum. Engu að
síður fara þeir gegn forystu
flokksins, sem mun vonandi
þurfa að gera hvort tveggja.
Það er athyglisvert, svo ekki sé
minna sagt. En ég ætla ekki að
vorkenna forystum. Forystur
verða bara að bíta frá sér. Það
að vera í forystu snýst um það
að leiða, en ekki bara um það
að vera fyrstur.
Í DAG
Pawel Bartoszek
stærðfræðingur
Versti formaður sem
hægt er að hugsa
sér er formaður sem ekki
er hægt að losa sig við. Og
hvenær er ekki hægt að
losna við formann? Jú, til
dæmis ef hann þykist ekki
einu sinni vera formaður.
Við fögnum
góðum árangri!
Landssamband
sjálfstæðiskvenna
Landssamband sjálfstæðiskvenna fagnar sterkri stöðu
og árangri kvenna í Sjálfstæðisflokknum.
Í undangengnum prófkjörum náðu konur frábærum
árangri. Búast má við að konum fjölgi verulega í þingflokki
Sjálfstæðisflokksins á næsta kjörtímabili.
Á landsfundi Sjálfstæðisflokksins um síðustu helgi:
› Formaður Sjálfstæðisflokksins lýsti því yfir að
í næstu ríkisstjórn Sjálfstæðisflokksins verði
jafn margar konur og karlar
› 22 konur og 18 karlar hlutu kosningu í
málefnanefndir flokksins
› 7 af 8 formönnum málefnanefnda eru konur
Við hvetjum konur til aukinnar þátttöku og áhrifa!
Í þágu heimilanna