Skessuhorn - 04.06.2008, Blaðsíða 16

16 MIÐVIKUDAGUR 4. JÚNÍ
Ný lið inn maí mán uð ur var með
ein dæm um hlýr. Í Reykja vík varð
hann sá hlýjasti í 48 ár og á Ak ur­
eyri hef ur ekki ver ið hlýrra í maí í
17 ár. Mán uð ur inn var al veg laus
við norð an hret en það er frek ar
ó venju legt, en þó ekki eins dæmi.
Þetta kem ur fram á blogg síðu Ein­
ars Svein björns son ar veð ur fræð­
ings hjá Veð ur stof unni.
Ein ar seg ist hafa skoð að sér stak­
lega að þessu sinni veð ur at hug un­
ar stöð ina Staf holts ey í Borg ar firði.
Bær inn er á bökk um Hvít ár í Bæj ar­
sveit inni eins og þeir vita sem gerst
þekkja. Ein ar seg ir að þarna sé sér­
lega hætt við frostnótt um langt
fram eft ir sumri. Í maí megi að jafn­
aði reikna með um átta frostnótt um
og reynd ar sé það svo að frá upp­
hafi mæl inga þarna árið 1989 hafi
fryst í lágsveit um Borg ar fjarð ar síð­
ast svo seint sem 18. júní. Nú brá
hins veg ar svo við að maí var næst­
um al veg laus við næt ur frost. Þann
2. maí mæld ist að vísu ­0.2°C,
en það er líka sá allægsti hiti sem
gerði í þess um ó venju góða vor­
mán uði. Þá er sér stakt við hitafar­
ið í ein muna hlýj um maí mán uði
nú að aldrei gerði neina raun veru­
lega hita bylgju og varla var hægt
að tala um að hit inn hafi far ið yfir
20°C svo heit ið geti. Slíkt er þó al­
gengt norð an lands og aust an, eink­
um seinni part mán að ar ins.
þá
Í jarð skjálft an um sem varð sl.
fimmtu dag með upp tök ná lægt Sel­
fossi og Hvera gerði urðu mikl ar
hreyf ing ar á jarð skorp unni. Sjón­
ar vott ar töl uðu um að þeir hafi
hrein lega séð lands lag ið ganga í
öld um. Land mæl ing ar Ís lands bera
á byrgð á rekstri og við haldi svo­
kall aðs lands hnita kerf is sem byggt
er upp með mörg um mæli punkt um
um allt land sem hafa þekkta stað­
setn ingu með ná kvæmni sem mæld
er í ör fá um milli metr um. Í stór­
um jarð skjálft um geta orð ið mikl­
ar færsl ur á þess um punkt um sem
get ur leitt til þess að þörf er á end­
ur mæl ing um kerf is ins og nýj um út­
reikn ing um.
Til þess að kanna á hrif jarð­
skjálft anna fóru mæl inga menn frá
LMÍ strax á föstu dag aust ur fyr ir
fjall til að end ur mæla mæli punkta
um hverf is skjálfta svæð ið. Að sögn
Magn ús ar Guð munds son ar, for­
stjóra LMÍ áttu menn von á því að
mik il færsla hafi orð ið á landi ná­
lægt upp tök um skjálft ans. Hnita­
kerf ið er svo ná kvæmt að skekkju­
mörk eru ein ung is 2­3 milli metr ar
og á Magn ús von á því að mæl ing­
ar sýni með ör ugg um hætti fram á
færslu jarð skorpunn ar í þess um
miklu hrær ing um. Land mæl ing­
ar Ís lands eru í sam starfi við starfs­
menn á eðl is fræðisviði Veð ur stofu
Ís lands vegna þess ara mæl inga en
mæl ing arn ar nýt ast einnig vegna
rann sókna og vökt un ar á jarð­
skjálft um.
mm
Full trú ar hafna inn an Hafna­
sam bands Ís lands hitt ust á fundi
um fjár hags stöðu hafna á dög un­
um. Þar var með al ann ars kynnt
ný skýrsla hag fræði stofn un ar HÍ
um fjár hag hafna og er sú lesn­
ing held ur dökk. Í skýrsl unni kem­
ur fram að ekki sé lík legt að nema
þrjár hafn ir af 36 geti stað ið und­
ir rekstri og við haldi mann virkja á
kom andi árum. Með til styrk rík is­
ins megi reikna með að fjór ar aðr ar
hafn ir verði rekstr ar hæf ar.
Í skýrslu um af komu hafna og
sam an burð frá ár inu 1990 koma
hafn ir á Vest ur landi þokka lega út.
Hagn að ur Faxa flóa hafna var 490,8
millj ón ir á ár inu 2006 og hef ur af­
koma hafn ar sam lags ins batn að um
222 millj ón ir frá ár inu 1990, en sá
sam an burð ur er vænt an lega ekki
mark tæk ur vegna inn göngu nýrra
hafna í sam lag ið frá þeim tíma.
Hafn ir í Snæ fells bæ voru rekn­
ar með 14,8 millj ón króna hagn aði
2006 og batn aði af kom an um 6,2
millj ón ir frá 1990. Grund ar fjarð­
ar höfn skil aði 10,3 millj ón króna
hagn aði í hitteð fyrra og hafði af­
kom an batn að um rúm lega þá upp­
hæð á tíma bil inu. Höfn in á Reyk­
hól um átti hund rað þús und í af­
gang eft ir árið 2006 og var það 800
þús und krón um verri út koma en
árið 1990. Stykk is hólms höfn hef ur
þurft að þola mik inn sam drátt síð­
ustu árin. Höfn in þar var rek in með
11,7 millj óna króna halla í hitteð­
fyrra og hef ur af kom an versn að um
15,9 millj ón ir frá 1990.
Á áð ur nefnd um fundi full trúa
hafn anna var sam þykkt á lykt un
þess efn is að hafn ar sam band ið lýsi
yfir veru leg um á hyggj um af fjár­
hags stöðu ís lenskra hafna. Glögg ar
upp lýs ing ar um af komu lang flestra
hafna lands ins sýni að hún sé af leit
og veru leg ó vissa ríki um rekstr ar­
grund völl þeirra á kom andi árum.
Bein ir fund ur inn þeirri á skor un
til sam göngu ráð herra að nú þeg ar
verði í sam ráði við Hafna sam band
Ís lands leit að leiða til þess að rétta
hlut hafn anna og skapa þeim fjár­
hags leg ar rekstr ar for send ur.
„Hafn ir lands ins eru mik il væg ur
horn steinn í sam göngu kerfi lands­
ins og grund vall ar for senda fyr ir
þró un at vinnu lífs og trygg um bú­
setu skil yrð um víða um land. Því er
brýnt að leit að verði lausna á þeim
fjár hags vanda sem við blas ir þannig
að hafn irn ar geti á fram sinnt því
mik il væga hlut verki sem krafa er
gerð til,“ seg ir einnig í á lykt un inni.
þá
Sveit ar fé lög in á Snæ fells­
nesi, Eyja­ og Mikla holts hrepp­
ur, Grund ar fjarð ar bær, Helga­
fells sveit, Snæ fells bær og Stykk is­
hólms bær auk Þjóð garðs ins Snæ­
fells jök uls, taka á sunnu dag form­
lega á móti vott un frá al þjóð legu
um hverf is vott un ar sam tök un um
Green Glo be. Eins og fram hef­
ur kom ið í Skessu horni eru sveit­
ar fé lög in þau fyrstu í Evr ópu til að
hljóta vott un fyr ir stefnu og fram­
kvæmd í sjálf bærri þró un um hverf­
is­ og sam fé lags mála og fjórða
svæð ið í heim in um til að ná slík um
ár angri. Eig in legt vinnu ferli hófst
árið 2003, en frá þeim tíma hafa
orð ið geysi leg ar breyt ing ar á um­
hverf is stjórn un sveit ar fé lag anna.
All ir leik skól ar og fimm grunn skól­
ar af sjö á Snæ fells nesi hafa feng­
ið Græn fán ann, hafn irn ar í Stykk­
is hólmi og á Arn ar stapa eru komn­
ar með Blá fán ann en báð ir fán arn­
ir und ir strika um hverf is stjórn un
og sjálf bærni í rekstri. Úr gangs mál
hafa ver ið stór lega bætt og í öll um
sveit ar fé lög um er nú tek ið á móti
flokk uð um úr gangi og flest heim ili
eiga þess kost að vera með end ur­
vinnslutunnu. Vott un Green Glo be
verð ur end ur nýj uð ár lega og sveit­
ar fé lög in setja sér jafn framt mark­
mið um á fram hald andi ár leg ar úr­
bæt ur í rekstri sín um. Við ur kenn­
ing ar um vott un ina verða af hent­
ar for svars mönn um sveit ar fé lag­
anna í Fjöl brauta skóla Snæ fell­
inga í Grund ar firði á sunnu dag kl.
14.30. Við stadd ir verða með al ann­
ars for seti Ís lands, for seti Al þing is,
al þing is menn og aðr ir góð ir gest ir.
All ir eru vel komn ir.
sók
Nær eng in frostnótt
í Staf holts ey í
ein muna hlýj um maí
Sveit ar fé lög á Snæ­
fells nesi fyrst í Evr ópu
Mæl inga menn LMÍ að störf um.
Mæla færsl ur á landi
vegna jarð skjálft ans
Hafn ir Vest ur lands koma
þokka lega út í dökkri skýrslu