Skessuhorn - 02.07.2014, Blaðsíða 1
FRÉTTAVEITA VESTURLANDS – www.skessuhorn.is 27. tbl. 17. árg. 2. júlí 2014 - kr. 600 í lausasölu
HEFUR SAFNAÐ FYRIR
ÖKUTÆKI
FYRIR HVERJU
LANGAR ÞIG AÐ SAFNA?
Allt um sparnað á arionbanki.is/sparnaður
Loratadin
Fæst án lyfseðils
LYFIS
Restaurant Munaðarnes
Borgarfirði
525 8441 / 852 1601
Njótið veitinga
í fallegu umhverfi
S
K
E
S
S
U
H
O
R
N
2
01
4
OPIÐ
12.00 – 22.00 Tími bæjar- og héraðshátíða er nú genginn í garð. Um næstu helgi verða t.d. Írskir dagar á Akranesi og helgina þar á eftir Heim í Búðardal og Sandara- og Rifsaragleði.
Um síðustu helgi var hins vegar Brákarhátíð í Borgarnesi og á Hvanneyri. Veðrið lék við heimamenn og gesti þeirra sem þátt tóku í hátíðarhöldunum. Meðfylgjandi
mynd er af fulltrúum gula hverfisins í Borgarnesi sem nú eru handhafar titilsins best skreytta hverfið. Sjá frásögn í máli og myndum bls. 26-27.
mm/ Ljósm. Guðrún Jónsdóttir.
Í Kolbeinsstaðakirkju í Staðastað-
arprestakalli er merkur kaleik-
ur notaður reglulega við helgihald
í kirkjunni. Hann er gullfallegur,
skreyttur myndum af dýrlingum og
orðinn meira en sex hundruð ára
gamall. Þrátt fyrir það er kaleikur-
inn enn í fullri notkun. „,Í úttekt
Matthíasar Þórðarson-
ar þjóðminjavarðar frá
1909 er fjallað ítarlega
um kaleikinn. Þar seg-
ir að um stórmerkileg-
an grip sé að ræða sem
þurfi að komast á þjóð-
minjasafnið sem allra
fyrst. Síðan eru þó liðin
meira en 100 ár,“ seg-
ir Páll Ágúst Ólafsson,
sóknarprestur í Staða-
staðarprestakalli í sam-
tali við Skessuhorn.
Matthías lýsir kaleikn-
um sem fornum og í
gotneskum stíl en skál-
in þó svipuð því sem er
á rómverskum kaleik-
um. Hnúður og stétt
eru sex-strend og lauf
eru steypt á hnúðflöt-
unum að ofan og að
neðan. Á öllum flötum
stéttarinnar eru myndir
af sex dýrlingum, þrem-
ur konum og þremur
körlum. Kvendýrling-
arnir eru María mey með
Jesú á vinstri handlegg, kona með
sverð í vinstri hendi og kona með
sverð í hægri hendi og blómsveig í
vinstri. Á hinum flötunum þremur
eru Pétur postuli, Páll postuli og
líklega Þorlákur helgi. Kaleikurinn
var líklega gerður sérstaklega fyr-
ir Kolbeinsstaðakirkju en þetta eru
einmitt þeir höfuðdýrlingar sem
kirkjan er helguð.
Góð áminning
Kaleikurinn hefur varðveist vel í
kirkjunni í gegnum aldirnar og seg-
ir Páll Ágúst að hann hafi verið vel
og vandlega geymdur gegnum ald-
irnar. „Það kemur reyndar reglu-
lega upp sú umræða um hvort hann
sé betur geymdur á Þjóðminjasafn-
inu en staðreyndin er bara sú að
hér á hann heima. Á meðan hann
er í notkun, má hann vera hér og
hann er svo sannarlega í fullri notk-
un nú og verður það áfram. Okk-
ur finnst því engin ástæða til þess
að loka hann inni á safni enda fólk-
inu í sveitinni mjög annt um grip-
inn,“ segir Páll Ágúst. Hann segir
kaleikinn notaðan við útdeilingu á
altarissakramentinu við helgihald
í kirkjunni. „Kaleikurinn er okkur
mjög góð áminning og hvatning til
að varðveita kirkjuna og það sem
hennar er. Bæði kirkjubyggingarn-
ar og það sem þeim tilheyra og svo
sérstaklega boðskapinn um Jesú
Krist. Um aldir hafa forfeður okk-
ar staðið á verði og núna er okkar
vakt. Okkur ber að varðveita boð-
skapinn og miðla honum áfram til
komandi kynslóða,” útskýrir sókn-
arpresturinn. Hann segir áhugavert
að huga að því að í kirkjum víðs-
vegar um landið séu ýmsir gaml-
ir munir svo sem skírnarfontar,
kertastjakar, höklar og altaristöflur
og mikilvægt sé að varðveita þessa
hluti. Þá segir hann kaleikinn varð-
veittan á öruggum stað á milli þess
sem hann er í notkun. „Það má geta
þess að næst verður hann notaður
nú í lok sumars. Á þessu ári fagnar
Kolbeinsstaðakirkja 80 ára vígsluaf-
mæli en kirkjan var vígð 1934. Há-
tíðarmessan verður haldin þann 24.
ágúst,“ segir sr. Páll Ágúst Ólafsson
að lokum. grþ
Sexhundruð ára kaleikur enn í fullri notkun
Sr. Páll Ágúst ásamt Árbjarti Anga
sem fermdist í Kolbeinsstaðakirkju
í nýliðnum mánuði. Kaleikurinn var
notaður í þeirri athöfn. Ljósm. Staða-
staðarprestakall.
Kaleikurinn í Kolbeinsstaðakirkju er yfir 600 ára
gamall og enn í fullri notkun.