Fréttatíminn - 05.09.2014, Blaðsíða 36

Vakrar og lendafagrar
É
Ég las í nýútkominni ættarbók að forfeð-
ur mínir hefðu verið miklir hestamenn,
átt glæsta gæðinga og setið þá með prýði.
Hestamennskugenin náðu til föður míns
sem eyddi æskudögum á hestbaki, ýmist
berbakt eða í hnakkpútu, sótti hross og
sentist á hrossi á óðali feðra sinna. Sem
fullorðinn maður átti hann hesta og hest-
hús í Reykjavík, reið út þegar vel viðraði,
annaðist hrossin af natni og fór í góðum
hópi með hrossin í haga þegar vornóttin
var björt.
Þess vegna eru myndir í albúmum for-
eldra minna ekki síður af hrossum en
fólki – eða fólki á hrossum. Enn þann
dag í dag þekki ég kærustu klárana með
nafni. Hestaáhuginn smitaðist í yngri
bróður minn. Hann er hestamaður góður,
hefur stundað ræktun og tamið meðfram
útreiðum og öðru stússi í kringum hross.
Þessi hrossagen fóru hins vegar
framhjá mér. Að því leyti er ég ættleri.
Það voru brúkunarhross þegar ég var
strákur í sveit. Ég gat setið þau án þess
að detta af baki en náði ekki góðgangi.
Þau annað hvort brokkuðu undir mér eða
skelltu sér á stökk. Það var enginn milli-
vegur, hvorki flugskeið né hið ljúfa tölt
sem lætur manni líða vel í hnakki.
Hið sama var uppi á teningnum þegar
kom að hrossum föður míns. Ég hafði
lítinn áhuga á að gefa og enn minni á að
moka undan þeim þótt ég ræki stöku
sinnum inn nefið í hesthúsið. Þá sjald-
an ég fór á bak náði ég litlu sambandi
við reiðskjótann. Ég var að vísu ekki í
teljandi hættu á að detta af baki, fremur
en í sveitinni. Þeim áfanga hafði ég náð.
Ég réð hins vegar engu um það á hvaða
gangi hrossið var. Það var yfirleitt brokk,
jafnvel hjá mestu gæðingum sem töltu
annars undir öllum og jafnvel sjálfum sér,
ef því var að skipta. Þess vegna hristist
ég meira en innyfli mín kunnu að meta.
Sennilega hafa þau hross sem ég reið
skynjað að knapinn var óttalegur álfur og
því tekið stjórnina í stað þess að láta að
stjórn, eins og tamin hross eiga að gera.
Ég harmaði það því ekkert sérstaklega
þegar karl faðir minn lét af hrossastússi
sínu fyrir margt löngu, þótt enn hafi
hann áhuga á þessum mögnuðu skepnum
og fylgist með þeim í fjarlægð, meðal
annars í gegnum hestamennsku yngri
bróður míns.
Það er því nokkuð um liðið síðan ég
leiddi hugann að hrossum, eða þar til
um liðna helgi að við hjónin fórum að
sjá Reið, sýningu Borgarleikhússins á
íslensku dansverki „um
dásamlega drama-
tískar, villtar og
viðkvæmar
skepnur,“
eins og
sagði í kynningu á verkinu þar sem jafn-
framt var spurt: „Hvernig er fullkomin
kona í augum samfélagsins í samanburði
við hina fullkomnu meri?“
Mín ágæta eiginkona hefur gaman
af danssýningum og því var mér bæði
ljúft og skylt að fylgja henni á danssýn-
ingu leikhússins. Það hef ég gert stöku
sinnum, meira að segja séð Svanavatnið í
sjálfu Bolshoj-leikhúsinu í Moskvu. Slíkt
verður varla toppað. Þá er mér minnis-
stæð sýning Þjóðleikhússins fyrir all-
mörgum árum á Sölku Völku. Þar klædd-
ust dansararnir sjógöllum sem varla
hafa létt hreyfingar þeirra, en sýningin
er eftirminnileg. Oftar hefur frúin þó
farið á danssýningar með dætrum okkar,
vinkonum eða öðrum sem dansinn kunna
að meta en leyft mér að hvíla heima. Það
er svipað með dansinn í mínum kroppi
og hestamennskuna. Mér gengur svona
og svona að ná takti við dansfélaga, ekki
síður en sambandi við hest. Það stóð
ekkert um danskunnáttu forfeðra minna
í fyrrnefndu ættarriti en hafi þeir haft í
sér dansgen er ekki víst að þau hafi erfst í
mig nema að litlu leyti.
Það var hins vegar forvitnilegt að sjá
níu glæsilegar konur breytast í hryssur
á sviði Borgarleikhússins. Þar var allt í
takt, jafnvel þótt járnað væri með rauðum
hælaskóm. Sama er að segja um limaburð
allan, hann var tignarlegur og fagur. Þar
sem konurnar breyttu sjálfum sér í merar
leyfist að lýsa því sem fyrir bar með
augum hestamannsins. Þótt ég tilheyri
fráleitt þeim hópi heyrði ég í hestamönn-
um í æsku minni og nam tungutakið.
Þannig mætti ekki lýsa konum, það þætti
ekki boðlegt, en þarna voru hryssur í öllu
sínu veldi: „Glæsilegar, ljósar yfirlitum,
holdugar, loðnar og gljáandi. Dásamlega
dramatískar, skapmiklar, villtar og við-
kvæmar,“ eins og sagði í tilkynningu
leikhússins. Þar var þeim enn fremur
lýst á þann hátt að þær væru með „tígu-
legan limaburð, langan háls, sterka leggi,
breið bök og mjúkar línur. Þægar en óút-
reiknanlegar, varar um sig, þolinmóðar
og gáfaðar. Tillitssamar, kærleiksríkar,
kynæsandi og kraftmiklar.“
Minna mátti það ekki vera. Ég sá ekki
betur en ein meranna á sviðinu væri fyl-
full. Hún fór sér því ekki eins óðslega og
hinar. Hófadynurinn var taktfastur og
frýsandi birtust hryssurnar. Ég segi ekki
að þær hafi verið í hestalátum, enginn var
folinn, en geyst fóru þær um svið, skeið-
lagnar með rassaköstum. Vakrar voru
stóðmerarnar og lendafagrar. Alhliða
gæðingar myndu þær kallast frammi
fyrir dómnefnd á landsmóti en þarna voru
þær villtar í náttúrunni, óhamdar, ótamd-
ar, trylltar, glófextar og taglprúðar.
Sennilega byrjaði ég á röngum enda
í hestamennskunni. Hryssurnar á sviði
Borgarleikhússins voru mun áhugaverð-
ari en Þytur og Rauður í sveitinni forðum
daga – og jafnvel Skjóni og Refur í eigu
föður míns, þótt vekringar væru.
Þarna náði ég taktinum, leit merarnar
augum folans, skildi það sem fram fór.
Það virðist bara hafa verið svona djúpt á
genunum.
Kannski er ég hestamaður eftir allt
saman?
Jónas
Haraldsson
jonas@
frettatiminn.is
HELGARPISTILL
Te
ik
ni
ng
/H
ar
i
SAMKVÆMT BÓKSÖLU Í PENNANUM EYMUNDSSON UM LAND ALLT
METSÖLULISTI EYMUNDSSON

VIKAN 27.08.14 - 02.09.14
1 2
5 6
7 8
109
43
Iceland Small World - lítil
Sigurgeir Sigurjónsson
Sköpunarkjarkur
Tom & David Kelley
Síðasti hlekkurinn
Fredrik T.Olsson
Iceland Small World - stór
Sigurgeir Sigurjónsson
Lífið að leysa
Alice Munro
Afdalabarn
Guðrún frá Lundi
Amma biður að heilsa
Fredrik Backman
Skúli skelfir og draugarnir
Francesca Simon
Fangi himinsins
Carlos Ruiz Zafón
Niceland
Kristján Ingi Einarsson
36 viðhorf Helgin 5.-7. september 2014