Læknablaðið - 15.03.2009, Blaðsíða 22

FRÆÐIGREINAR
RANNSÓKNIR
Tafla II. Heilsufarseftirlit - Gátlisti
Nafn Kt
Dags.
Mat Úrlausn
A. Meðferð við lífslok
B. Vitræn geta og til sjálfstæðra ákvarö- ana
C. Heyrn/eyru
D. Sjón eftirlit (þrýst mælingar)
E. Andleg líðan
G. Færni
H. Heldni á þvag og hægðir
J. Líkamleg líöan
K. Næringarástand, þyngd
L. Tannheilsa
M. Húð og fætur
N. Virkni
0. Lyf, þörf?
Blóðþrýstingur
Beinvernd
Hreyfing og byltur
Flensubólusetning árlega
Lungnabólgu-bólus. 5-10 ára fresti
B12, TSH, HgAlC á 5 ára fresti
Fjölskyldufundur
I.Virkar sjúkdómsgreiningar:
uð er á hjúkrunarheimili famast jafn vel eða betur
en þeim sem fluttir eru á sjúkrahús, nema ef um
sýklasótt er að ræða.11 Því er það kostur fyrir íbúa
að heimilin geti greint og meðhöndlað lungna-
bólgu og ýmis önnur veikindi á staðnum. Ef koma
á í veg fyrir sjúkrahúslegur, sem alltaf teljast neyð-
arúrræði vegna óþæginda fyrir sjúkling, kostnaðar
og hættu á mistökum, þarf að vera gott aðgengi að
læknum utan vinnutíma og möguleiki á að gefa lyf
eða vökva í æð.12
Til þess að tryggja öryggi þeirra sjúklinga sem
þurfa að fara á sjúkrahús er einnig mikilvægt að
góðar upplýsingar fylgi sjúklingi á sjúkrahúsið.
Nauðsynlegt er að lyfjablað, yfirlit yfir heilsufar,
nýjustu nótur lækna og hjúkrunarfræðinga fylgi
með. Einnig er mikilvægt að upplýsingar um með-
ferðarval, ofnæmi og símanúmer aðstandenda
komi fram. Heimilið ber ábyrgð á að viðunandi
upplýsingar fylgi sjúklingi á sjúkrahúsið, en
starfsfólk sjúkrahússins að upplýsingar fylgi sjúk-
lingi til baka. Þar til sameiginlegt heilbrigðisupp-
lýsinganet fyrir allar heilbrigðisstofnanir landsins
verður að veruleika þurfa ítarlegar upplýsingar
að fylgja sjúklingnum. Þar sem oft líður tími frá
útskrift af sjúkrahúsi þar til læknabréf berst er
æskilegt að stutt nóta með aðalvandamálum,
aðgerðum og lyfjabreytingum fylgi við útskrift og
þar komi fram hvaða einkennum og rannsóknum
þurfi að fylgja eftir. Einnig er æskilegt að síma-
númer fylgi með í báðar áttir þannig að læknar
geti haft samráð símleiðis.
Stjórnun
Hlutverk framkvæmdastjóra lækninga eða stað-
gengils hans er að bera ábyrgð á læknisfræðilegri
meðferð og eftirliti sjúklinga. Því fylgir stefnumót-
im, gæðaeftirlit og fræðsla annarra starfsmanna.
Mikilvægt er að læknir kynni sér nýjungar í með-
ferð sem nýst geta vistmönnum. Fjárhagsleg og
rekstrarleg ábyrgð liggur oftast hjá framkvæmda-
stjórum en þar sem umtalsverður kostnaður er við
lyfjameðferð, eftirlit og rannsóknir sjúklinga þurfa
læknar að taka ábyrga afstöðu gagnvart slíkri
meðferð, bæði siðferðilega með hag sjúklinga að
leiðarljósi og rekstrarlega.
Heimili þurfa að hafa vinnureglur varðandi
lyfjanotkun og eftirlit með henni. Einnig þarf að
huga að sýkingarvömum, byltu- og beinvemd,
meðferð hegðunartruflana og geðsjúkdóma, end-
urhæfingu og gæðaeftirliti. Það þarf að huga að
rétti sjúklinga til að ráða sínu lífi á stofnun sem er
heimili þeirra. íbúar hjúkrunarheimila hafa rétt á
friðhelgi innan síns heimilis eins og aðrir. Þar með
talinn réttur til að lifa kynlífi eins og aðrir og réttur
til að hafna meðferð.
Lokaorð
Það er von okkar að þessi grein verði hjálpleg
þeim sem stunda lækningar á hjúkrunarheimilum
hér á landi. Tilmælin um að tengja heilsufarseftirlit
við RAI-mat hafa ekki verið metin á skipulegan
hátt en virðist skynsamlegt og í samræmi við
skoðanir annarra.4 Vonir standa til að með tím-
anum verði hægt að slípa og meta það sem er hér
sett fram og gera formlegar klínískar leiðbeiningar
um einstök atriði.
Þakkir til Aðalsteins Guðmundssonar, for-
manns félags íslenskra öldrunarlækna, Pálma
V. Jónssonar, yfirlæknis, öldrunarlækningasviði
Landspítala, og Sigurbjörns Bjömssonar, yfirlækn-
is á Eir, fyrir yfirlestur og góð ráð.
190 LÆKNAblaðiö 2009/95