Læknablaðið - 15.12.2009, Síða 58

UMRÆÐUR O G FRETTIR
MINNINGARORÐ
ln memoriam
Snorri Páll Snorrason
læknir 1919-2009
Örn Bjarnason
Fyrrum ritstjóri og
ábyrgðarmaður
Læknablaðsins
ornbjamason@live.com
Hann var fæddur 22. maí 1919 og dáinn 16. maí
2009. Snorri Páll varð stúdent úr stærðfræðideild
Menntaskólans á Akureyri árið 1940 og lauk
kandídatsprófi í læknisfræði 1949. Viðurkenndur
sérfræðingur í lyflækningum með sérstöku tilliti
til hjartasjúkdóma 1955.
Á uppvaxtarárum sínum á Breiðabólstað í
Hörgslandshreppi í Vestur-Skaftafellssýslu stund-
aði hann veiðar af ýmsu tagi og aflaði meðal
annars fóðurs fyrir refi, sem faðir hans, Snorri
Halldórsson héraðslæknir, ræktaði. Snorri eldri
var einnig áhugamaður um ræktun nytjajurta og
því vaknaði snemma áhugi Snorra Páls fyrir mann-
eldismálum.
í skóla nyrðra var hann frækinn í íþróttum,
enda hraustur og fylginn sér og hlaut hann þar
auknefnið Snorri sterki. En umfram annað lagði
hann stund á skáklistina, sem fylgdi honum alla
tíð síðan. Skömmu eftir að hann lauk embættis-
prófi, þegar hann var við störf á Vífilsstaðaspítala,
veiktist hann skyndilega. Var í byrjun álitið að
berklar væru í miðtaugakerfi, en Snorri Páll kvað
sjálfur upp úr um það af rökvísi sinni, að þetta
hlyti að vera mænusótt og var farið eftir því við
meðhöndlunina. Sjúkdómurinn setti mark sitt
á Snorra. Hann var með spelku á á öðrum fæti
og stakk aðeins við, fór ekki hratt yfir. Hann var
beinn í baki og bar sig með reisn.
Eftir kandídatsárið var Snorri aðstoðar-
læknir borgarlæknisins í Reykjavík í eitt ár og
næstu þrjú árin starfaði hann á lyflækninga-
deild Landspítalans. Árið 1954 hélt hann ásamt
eiginkonu sinni, Karólínu Kristínu Jónsdóttur,
til Boston í framhaldsnám í hjartasjúkdómum á
Massachusetts General Hospital. Þar komust þau
í náin kynni við Paul Dudley White (1886-1973),
sem varð upphafsmaður forvama í hjartasjúk-
dómum. Þegar Paul Dudley lagðist sjálfur inn á
spítalann, sem hann var enn tengdur, vildi hann
engan láta hjúkra sér nema Karólínu Kristínu
og mun hann í því skyni hafa útvegað henni hið
bráðasta „græna kortið", sem fól í sér starfsleyfi
henni til handa.
Eftir ársdvöl í Boston komu þau hjónin
heim og Snorri Páll hvarf aftur á lyfjadeild
Landspítalans, sem varð vinnustaður hans upp frá
því, deildarlæknir frá 1959 og yfirlæknir frá 1970.
Hann var kennari í lyflækningum og lyfjafræði
í Hjúkrunarskóla íslands 1950-60 og síðar við
námsbrautir HÍ í hjúkrun og í sjúkraþjálfun, lektor
við læknadeild HÍ frá 1959, dósent frá 1966, settur
prófessor 1975-76 og skipaður prófessor 1983-89.
Snorri Páll var afbragðsfræðari, en umfram
allt annað var hann fyrirmynd í rökvísri sjúk-
dómsgreiningu og meðferð og hann minnti okkur
nemendur sína á að hafa jafnan mið af siðrænum
horfum í læknisstarfinu. Hann var skipaður árið
1976 í nefnd til þess að endurskoða siðareglur
Læknafélags íslands.
Snorri Páll var snemma valinn til forystu í
ýmsum félagasamtökum, svo sem í Styrktarfélagi
lamaðra við stofnun 1952, Hjartavernd frá stofnun
1964 til 1998, Læknafélaginu Eir 1959-60, Bandalagi
háskólamanna 1967-71 og er þá fátt eitt talið. Hann
var í Manneldisráði 1974-77 og formaður ráðsins
1978-80. Snorri Páll var ritari stjórnar Læknafélags
Reykjavíkur 1958-64 og formaður Læknafélags
íslands 1971-74. Hann var sæmdur riddarakrossi
Hinnar íslenzku fálkaorðu árið 1980 og sex árum
síðar var hann kjörinn heiðursfélagi Læknafélags
Reykjavíkur.
Kynni okkar Snorra Páls hófust fyrir hálfri
öld, þegar ég var að ljúka fyrsta hluta prófi í
læknisfræði. Þá bjuggum við í sama húsinu í
Hvassaleitinu, þar sem þau Karólína og Snorri
bjuggu kjörbörnum sínum, Snorra Páli og
Kristínu, heimili.
Um þetta leyti voru læknar að reyna að koma á
endurbótum á skipun læknisþjónustu í borginni.
Sú kvöð var á mörgum sérfræðingum, að þeir
urðu samkvæmt samningum, að sinna heimilis-
lækningum hjá ákveðnum fjölda fólks á vegum
Sjúkrasamlags Reykjavíkur. Laun þeirra sem unnu
á sjúkrahúsunum voru skorin við nögl, enda til
þess ætlast að menn færu upp úr hádeginu út í bæ
til þess að vinna fyrir sér. Læknafélag Reykjavíkur
hóf þá undirbúning að því að ná fram betri kjörum,
svo sem að greitt yrði fyrir vaktir á spítölunum. Að
870 LÆKNAblaðið 2009/95