Læknablaðið - 15.04.2013, Blaðsíða 32

UMFJÖLLUN O G GREINAR
Örói á Landspítalanum
Fjórðungur almennra lækna gengur út 1. apríl vegna
óánægju með kjör sín og starfsaðstæður náist
samningar ekki
■ ■ ■ Þröstur Haraldsson
Það hefur ríkt töluverður órói meðal
starfsmanna á Landspítalanum þennan
vetur. í haust sögðu um 280 hjúkrunar-
fræðingar upp störfum vegna óánægju
með kjör sín. Eftir langar samningavið-
ræður tókust samningar við þann hóp,
en í kjölfar þess hafa ýmsir aðrir starfs-
hópar farið fram á leiðréttingu kjara
sinna. Og nú hafa 25 almennir læknar
á Landspítalanum sagt upp störfum frá
og með 1. apríl. Átta af þessum læknum
starfa á kvennasviði spítalans en hinir á
lyflækningasviði.
Að sögn Ómars Sigurvins Gunnarssonar
formanns Félags almennra lækna hafa
ekki átt sér stað neinar viðræður milli
félagsins og stjórnenda spítalans, enda
félagið ekki formlegur aðili að þessari
deilu. „Stjórnendur spítalans hafa átt við-
töl við hvern og einn úr hópnum, en það
hefur ekkert komið út úr þeim enn," segir
hann. Þetta staðfestir Oddur Gunnarsson
lögfræðingur og staðgengill Ernu Einars-
dóttur mannauðsstjóra Landspítalans.
Starfsánægjan dregst saman
Óánægja almennra lækna snýst ekki
frekar en annarra starfsmanna eingöngu
um laun. Allir þekkja umræðuna um
versnandi starfsaðstæður í gömlum hús-
um þar sem tækin eru sum hver að nálgast
það að vera orðin lífshættulega úrelt, ef
þau eru þá ekki stöðugt biluð. Þrengslin
eru mikil og eigin skrifstofa óþekktur
lúxus. í könnun sem stjórnendur spítalans
létu gera á ánægju starfsmanna árið 2010
kom meðal annars fram að einungis 7%
almennra lækna gátu tekið undir þá full-
yrðingu að þeir hugsuðu sjaldan eða aldrei
um að hætta störfum og að ekki fleiri en
11% sögðust mæla með spítalanum sem
góðum vinnustað.
Fyrir þessu eru ýmsar ástæður. Auk
þess sem áður er nefnt má tína til mikið
vinnuálag, meðal annars vegna mann-
eklu, það hefur verið skorið niður í
starfsmannahaldi sem bitnar á þeim sem
eftir eru, þeir þurfa að leggja meira á
sig. Almennir læknar eru ekki hvað síst
óánægðir með að þeir hafi ekki tíma til
að sinna skýrslugerð og upplýsingagjöf
í vinnutímanum. En þessi störf verða að
hafa sinn gang og flestir sinna þeim því
í aukavinnu sem engin laun eru greidd
fyrir.
í áðurnefndri könnun fá starfsaðstæður
almennra lækna ekki háar einkunnir. 17%
geta tekið undir þá fullyrðingu að tækja-
kostur sé viðunandi á þeirra deild, 30%
segjast hafa nægan tíma til að sinna starfi
sínu þannig að þeir séu ánægðir með þau
og sama hlutfall segist vera ánægt með
starfsaðstöðu sína.
Launahækkanir ekki á dagskrá
Þetta er því ekki nýtt vandamál á Land-
spítalanum, jafnvel þótt stundum sé talað
um almenna lækna sem hálfgerð vinnudýr
spítalanna og það er ekki bundið við
ísland. Að vísu segir Már Kristjánsson
yfirlæknir á lyflækningasviði að vaktir
séu ekki lengri en 8-12 tímar en áður voru
16 tíma vaktir algengar. „Það er rétt að
almennir lækna vinna mikið en það fylgir
þessu æviskeiði, þeir eru ungir og þurfa
að afla sér reynslu. Hún fæst einungis með
vinnu."
Oddur Gunnarsson segir að stjórn-
endur hafi brugðist við uppsögnum
almennra lækna með svipuðum hætti
og í öðrum sambærilegum málum. „Við
ræddum við þessa 25 lækna sem sagt hafa
upp og hlustuðum á athugasemdir þeirra.
Þær eru því miður kunnuglegar, margar
hverjar, og óánægja starfsmanna er alltaf
alvarlegt mál. Það er hins vegar ljóst að
ekki verður hægt að bregðast við öllum at-
hugasemdum þeirra. Við verðum að horfa
til heildarinnar."
Með þessu síðastnefnda á Oddur við
kröfur læknanna um sambærilegar launa-
hækkanir og hjúkrunarfræðingar fengu í
febrúar. Hjúkrunarfræðingar voru í þeirri
stöðu að við þá hafði ekki verið gerður
svonefndur stofnanasamningur eins og
um hafði samist í síðustu kjarasamningum
stéttarinnar. Hjúkrunarfræðingum tókst
að notfæra sér þá stöðu til að knýja fram
launahækkanir og flestir drógu uppsögn
sína til baka.
Engu slíku er til að dreifa hjá almenn-
um læknum. Læknar hafa ekki farið inn á
þá braut að gera sérstaka stofnanasamn-
inga svo þá leið er ekki hægt að fara. „Fjár-
málaráðuneytið hefur sent spítalanum
og læknunum bréf þar sem minnt er á að
friðarskylda ríki á vinnumarkaði meðan
kjarasamningar eru í gildi. Kjarasamn-
ingar eru vettvangur launahækkana en
þeir eru ekki lausir núna," sagði Oddur
Gunnarsson en bætti því við að verið væri
að skoða hvort hægt væri að koma til móts
við aðrar athugasemdir læknanna en þær
sem snúa að laununum.
Reynt að koma til móts við almenna lækna
Það yrði talsverð blóðtaka fyrir Landspít-
alann að missa þessa 25 lækna en þeir eru
um það bil fjórðungur almennra lækna
204 LÆKNAblaðið 2013/99