Þjóðlíf - 01.05.1991, Page 42

Þjóðlíf - 01.05.1991, Page 42
KVIKMYNDIR UMSJÓN: KRISTÓFER DIGNUS PÉTURSSON. STJÖRNUR The Doors - **** Hurðin opnast, maður gengur innfyrir og það verður ekki aftur snúið... Á ógnarhraða sogast maður inn í heim lita, tónlistar og ofskynjunar. Þann heim sem Jim Morrison söngvari lifði í. Kvik- mynd Oliver Stone The Doors er eins og flugferð, maður situr öruggur í sæti sínu í fyrstu en finnur svo jörðina falla í burtu undir fótum manns og ekki hægt að gera annað en að fylgjast spenntur með og vona að hrapa ekki. Kvikmyndin segir frá ferli hljómsveit- arinnar Doors frá stofnun (um ’66) og fram að láti söngvarans (71). Saga hljóm- sveitarinnar eru aðeins umbúðir um sögu söngvarans Morrison sem lifði hratt og dó ungur. Hann var (og er) fyrirmynd þeirra sem trúa á að það sé eitthvað annað til bak við hversdagsskynjun mannsins og að hægt sé að nálgast það með hjálp ýmissa ofskynjunarefna. Stone reynir að fylgja staðreyndum og nær að gera mjög ná- kvæma eftirlíkingu af því tímabili sem myndin gerist á. Það eru þó fyrst og fremst senurnar þar sem hann túlkar ofskynjunar „tripp“ Morrison og áhangenda hans sem gera kvikmyndina einstaka. Það hefur ekki tekist jafn vel að skapa tilfmningu fyrir ofskynjun með hjálp kvikmynda- töku, klippingar og tónlistar eingöngu síð- an kvikmynd Stanley Kubrick 2001 (loka- senan) var gerð. Leikarar eru helst til margir og erfitt er að fylgjast með öllum aukapersónum sem tengjast Morrison en það hjálpar manni jafnframt að upplifa ringulreiðina sem ávallt fylgdi Morrison. Aðalleikurum tekst öllum vel til og hljóm- sveitameðlimir eru hóflega lítillátir við hlið Val Kilmer sem fer með hlutverk hins eðla konungs Morrison. Meg Ryan leikur Pam, konu Morrison, og er sykursæt að venju. Aðrir eftirminnilegir eru rokkarinn Billy Idol í hlutverki drykkjufélaga Morrison og Crispin Glover sem Andy Warhol. Oliver Stone hefur tekist að vekja áhuga minn og virðingu fyrir manni og stefnu sem voru uppi fyrir mína tíð. Hvað þarf kvikmynd að hafa meira til að bera? Hurðin lokast eftir að þú svífur út en er á sama stað næst þegar þú vilt kíkja inn... Sýnd í Stjörnubíó. The Grifters - *** Saga þriggja svikahrappa sem hafa gert peningasvik að listformi, hver á sinn hátt. John Cusack leikur ungan mann sem fæst aðallega við smásvik þar sem snerpa og athyglisgáfa skipta mestu máli. Kærastan hans leikin af Annetu Benning fæst einnig við svik af vissum toga og notar þá helst kynþokkafullan og undurfagran líkama sinn til að hafa fé af mönnum. Þriðji hrappurinn, Anjelica Houston, kemur að heimsækja unga manninn og kallar hann son sinn. Hún stundar svik á „háu plani“ sem felast í því að leika á veðbanka í kapp- reiðum út um öll Bandaríkin. Hún er und- ir ströngu eftirliti yfirmanna sinna sem eru hinir verstu krimmar og fara með hana eins og þræl. Samband unga mannsins við„ móður“ sína er óljóst og það blossar upp mikil afbrýðisemi milli kærustunnar og konunnar þar sem þær keppast við að fá ástúð drengsins og athygli. Það stefnir allt í voða þegar konurnar gerast róttækar í aðgerðum sínum við að losna hvor við aðra og ekki hjálpar það að glæpagengið sem Houston starfar hjá kemst á snoðir um að hún hefur verið að taka til hliðar peninga úr svikum undan- farinna ára sér í hag. Lokakafli myndar- innar er mjög snúinn og endirinn kemur á óvart. Það er hin sérstæða blanda alvöru og gamansemi sem gerir The Grifters að mjög athyglisverðri mynd. Hún hefst á léttum nótum þar sem fylgst er með hin- um ýmsu svikum og brögðum hrappanna en þyngist fljótt þegar tilfinningar aðal- persónanna fara með þær í gönur. Skipt- ingin milli gamansemi og alvöru er u.þ.b. 70 á móti 30 (alvöru í vil). Mannleg mistök og eðli er grandskoðað og eyðingarkrafti þess gerð góð skil. Hugmyndin á bak við handritið (byggt á bók) er mjög góð og persónusköpunin sannfærandi. Þrátt fyrir það eru kaflar í myndinni of hægir og andrúmsloftið niðurdrepandi. Leikur er í alla staði prýðilegur, Houston í senn sterk og viðkvæm, Cusack sjarmerandi og Benning geislar hreinlega af lífsgleði þar sem hún hleypur kviknakin um í nokkr- um af léttari senum myndarinnar. White Palace - *** Hvað er kynþokki? Eru það peningar, völd, glæsilegur líkami, persónutöfrar? Hvað er það sem fær fólk til að laðast hvert að öðru? Við þessum spurningum eru mis- munandi svör. En ef spurt er hvort að fólk úr mismunandi umhverfi og stétt geti átt saman eitthvað annað en kynferðislegt samband þá er svarið játandi ef dæma má af myndinni White Palace. James Spader leikur ungan uppa sem hefur við fyrstu sýn allt, — það glittir næstum í silfurskeið í munnviki hans. Þegar nánar er athugað lifir hann í sorg eftir að hafa misst konu sína í bílslysi. Hann getur ekki hugsað sér aðra konu og virðist sáttur við að lifa skírlífi það sem eftir er. Það er miðaldra þjónustustúlka á hamborgarastað, Susan Saradon, sem breytir lífi hans og hugsunarhætti. Þau eru eins og svart og hvítt, algjörar and- stæður en ást hefur enga fordóma. I fyrstu byggist samband þeirra á kyn- lífi þar sem þörfin til að eðla sig er ofar öllu en þróast svo á þann máta að gagnkvæm virðing myndast og vinátta. Það eru þessir þættir sem skapa ást þeirra hvort á öðru. Ástin losar höftin sem njörvuðu þau við sínar stéttir og lífsmáta. Saman brjóta þau þær félagslegu reglur sem „kerfið“ hefur sett þeim hvað varðar val á maka. Sérstak- lega mannleg mynd, vel leikin (Saradon frábær), lostafull og sannfærandi. Sýnd í Laugarásbíó. American Friends - **l/2 Leikari sem leikur afa sinn í kvikmynd er sjaldséð fyrirbæri en það gerir einmitt Monty Python, maðurinn Michael Palin í myndinni Amerískir vinir sem hann bygg- ir á endurminningum afa síns. Myndin gerist seint á 19. öld og segir frá prófessor í Oxford háskólanum sem er ímynd reglu- semi og staðfestu og talinn líklegasti kan- dídat í embætti skólameistara. Hann hef- ur unun af að ferðast um heiminn og það er í einni þessara ferða sem hann kynnist tveimur amerískum konum sem eiga eftir að hafa mikil áhrif á framtíð hans. Þessi fallega mynd er af gamla skólan- um, einföld og einlæg. Hún birtist manni án allra gerviefna og fylgihluta og byggir aðallega á sögunni sjálfri. Þessa mynd hefði BBC sjónvarpsfyrirtækið getað gert 42 ÞJÓÐLÍF

x

Þjóðlíf

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Þjóðlíf
https://timarit.is/publication/1099

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.