Iðnaðarmál - 01.06.1958, Síða 5

Hið Ijósa yfirborð steyptra vega endurvarpar þrisvar til fjórum sinnum meira
Ijósi en yfirborð malbikaðra vega. (Akvegur í vestur jrá París).
Vegna strjálbýlisins er einnig um-
ferð mun minni hér á vegum en í Ev-
rópu og Ameríku. Mesta umferö í
nágrenni Reykj avíkur er 7—8 þúsund
bílar á sólarhring, en á lengri vegar-
köflum, eins og t. d. Keflavíkurvegi og
Vesturlandsvegi frá Reykjavík inn í
Kollafjörð, 1—2 þúsund bílar. Þótt
þetta séu smámunir á við það, sem
víða er, er næstum ógerlegt að halda
sómasamlega við malarvegum fyrir
slíka umferð, enda þótt miklu sé til
kostað.
Þegar ákveðið var að reisa hér
sementsverksmiðju, töldu margir, að
þar með myndi draumurinn um góðu
vegina rætast og hafizt yrði handa um
að steypa vegi um þvert og endilangt
landið. En það þarf fleira að koma
til en sementsverksmiðja. Sements-
kostnaður er alla jafna minni en
fjórði hluti af heildarkostnaði steypts
vegar, svo að vandinn væri hvergi
nærri leystur, jafnvel þótt sementið
væri gefið. En við það sparast mikill
gjaldeyrir, og er það mikils virði, en
mun þó varla ráða úrslitum, þegar að
því kemur, að velja þarf efni í varan-
lega vegi hér á landi.
Það er dýrt að gera steinsteypta
vegi, en þeir eru líka allra vega sterk-
astir og endingarbeztir, ef vel er til
þeirra vandað.
Nú er komin hálfrar aldar reynsla
á þá, enda þótt svo gamlir vegir séu
ekki margir, en mikið er hins vegar
til af steyptum vegum, sem eru meira
en 30 ára gamlir. Enda þótt nú séu í
notkun þúsundir kílómetra steyptra
vega, eru menn alls ekki á eitt sáttir
um, hvernig bezt sé að gera þá úr
garði. Jafnvel þar sem reynslan er
mest á þessu sviði, er varið stórfé í
tilraunir og rannsóknir. Má sem dæmi
nefna, að nú fara fram tilraunir í
Bandaríkjunum á steyptum og mal-
bikuðum vegum, sem áætlað er, að
kosta muni um 20 millj. dollara. I
Þýzkalandi eru vegir steyptir á marg-
víslegan hátt í tilraunaskyni, enda
þótt þar í landi sé meginið af öllum
steyptum vegum í Vestur-Evrópu og
Þjóðverjar hafi allra Evrópuþjóða
mesta reynslu á því sviði.
Helztu ástæðurnar til þess, að ekki
er enn fundin algild regla um, hvernig
eigi að gera steyptan veg, eru:
1. Steyptir vegir eru ekki verulega
gamlir, fæstir eldri en 30—40 ára,
en flestir mun yngri og eru því ekki
farnir að láta svo á sjá, að ljóst sé
að öllu leyti, hvað vel hefur tekizt
og hvað illa, þegar um mismun-
andi gerðir og aðstæður er að
ræða.
2. Fjöldi bifreiða og sérstaklega
þyngd þeirra hefir aukizt svo ört,
að reynsla sú, sem komin er á elztu
vegina, gefur ekki rétta hugmynd
um þá, vegna þess að þeim var
aldrei ætlað það álag, sem þeir
verða nú að þola.
3. Fjölmörg önnur atriði hafa áhrif á
gæði vega, t. d. jarðvegur undir-
stöðunnar, undirbygging, loftslag
og umferð.
Haustið 1958 var boðað til mikils
fundar í Rómaborg um steypta vegi.
Tilgangur hans var fyrst og fremst sá
að gefa sérfræðingum á því sviði kost
á að bera saman bækur sínar, miðla
hver öðrum af reynslu sinni svo og
öllum, sem áhuga hefðu á henni og
þörf fyrir hana. Var þar komið víða
við og fjallað um vegakerfi, fjáröflun
í sambandi við vegagerð, gerð
steyptra vega, viðhald þeirra o. m. fl.
IÐNAÐARMÁL
89