Iðnaðarmál - 01.06.1958, Blaðsíða 34
/--------------------------N
BÓK IMSÍ
LÉTTIÐ STÖRFIN
fjallar um vit og strit.
*
Bókin fæst
hjá öllum bóksölum.
Kostar 20 kr.
V__________________________/
KjarnfræSanefnd
Framh. af 97. bls.
undirbúnings að þungavatnsverk-
smiðju bér á landi. Ef af þessu yrði,
væri eðlilegt, að geislamælingastöðin
tæki að sér mælingarnar, en tækin,
sem til þeirra þarf, eru það dýr, að
vafasamt er, hvort þau verði keypt til
landsins nema þá með fjárhagslegri
aðstoð erlendis frá. Utlit er fyrir, að
hægt sé að fá húsnæði fyrir starfsemi
þessa til bráðabirgða í húsnæði því
við Hlemmtorg, sem Háskólinn hefur
fest kaup á fyrir Náttúrugripasafnið,
en nokkrar vonir standa til, að varan-
legt húsnæði fáist í húsi Þjóðminja-
safnsins, þegar Náttúrugripasafnið
flytur þaðan.“
19 leiðir til framleiSni
Framh. af 108. bls.
ákveðnu verki, er aldrei styttur. Því aðeins
er tíminn endurskoðaður, að algjör breyt-
ing á framleiðslu eigi sér stað eða að nýjar
vélar eða framleiðsluhættir séu upp teknir.
Verðmæti einstakra verka er ekki ákveð-
ið á grundvelli stærða steypumótanna, eins
og gert er í sumum málmbræðslum, heldur
á tímaathugunum. Þetta er í samræmi við
vilja verkamannanna, því að þeir vita, að á
þann hátt fá þeir laun í samræmi við erfiði.
Það gerir einnig útreikning kostnaðarat-
hafnar nákvæman og réttan.
Tímastaðlar eru yfir bræðslu, niðurskurð
málmhluta í réttar stærðir og fleira þess
háttar, vinnutíma og vélanotkun. Sérhverj-
um verkamanni er beint eða óbeint greitt
eftir árangri.
Fyrir seinni heimsstyrjöldina framleiddi
fyrirtækið eingöngu málmstengur. I styrj-
öldinni og eftir hana hóf það framleiðslu
118
á alls konar fínni vélahlutum. Enda þótt
vinnuaflið hafi verið mikið aukið vegna
framleiðslu á meiri gæðavörum, hefur af-
köstunum verið haldið í sama horfi.
Nýtízku olíu- og hátíðnirafmagnsofnar,
sem stjórnað er frá mælaborði, hafa lækkað
framleiðslukostnaðinn.
A öllum stigum framleiðslunnar hafa
sjálfvirk tæki verið tekin í notkun, og hefur
það aftur í för með sér, að erfiði hins vinn-
andi manns minnkar við framleiðsluna.
Hver er framleiSni ...
Framh. af 87. bls.
samfara mikilli fólksfækkun í sveit-
um. Hver verður þróunin næstu ár?
Mun framleiðslan á hvert dagsverk í
hinum ýmsu sveitum landsins halda
áfram að aukast jafnt og þétt? Verð-
ur það vegna aukinnar vélvæðingar
eða aukinnar hagkvæmni í rekstri eða
hvorstveggja? Hverjar breytingar
verða á framleiðni landbúnaðarins á
næstu árum?
Eins og kunnugt er, hefur reynzt
illmögulegt að safna heildarskýrslum
um iðnaðarfrantleiðslu hér á landi, og
er því aðstaða öll verri til að fylgjast
með heildarþróun framleiðni þar en
í sjávarvöruiðnaði og landbúnaði.
Veldur hér einnig nokkru um fjöl-
breytni tegunda og fæð framleiðenda
í hverri grein. Hins vegar ætti að vera
innan handar fyrir einstaka framleið-
endur í iðnaði að gera sér grein fyrir
framleiðni fyrirtækja sinna og skapa
sér grundvöll eða mælikvarða til að
fylgjast með henni.
Hér hefur verið bryddað á nokkr-
um viðfangsefnum, sem gætu orðið
upphaf að föstum framleiðniathug-
unum í atvinnulífi okkar. Það er mik-
ils um vert, að þjóðin vakni betur til
meðvitundar um eigin vöxt og við-
gang sem framleiðandi og hvers hún
megi vænta af sjálfri sér í baráttu
sinni fyrir bættum lífskjörum. Þetta
verður bezt gert með því að gefa
henni tækifæri til að fylgjast á sem
gleggstan hátt með þróun atvinnuveg-
anna.
Hagstofnanir og hagfræðingar okk-
ar hafa hér vissulega mjög verðugt
verkefni að vinna, og er því þess að
vænta, að framleiðnirannsóknir verði
meðal verkefna þeirra, áður en langt
líður. s. B.
„Já — það var þetta hérna með morgwihressinguna .. .“
The Saturday Evening Post.
IÐNAÐARMÁL