Læknablaðið - 01.04.2015, Side 36

220 LÆKNAblaðið 2015/101
U M F J Ö L L U N O G G R E I N A R
■ ■ ■ Hávar Sigurjónsson
Í einu af elstu húsunum í miðbænum situr
Árni Tómas Ragnarsson og sinnir starfs-
mönnum Landsbankans nokkrar klukku-
stundir í viku.
Árni Tómas brosir í kampinn um leið
og hann biður mig að nefna ekki húsið
mjög nákvæmlega af öryggisástæðum.
„Vinir mínir hér í miðbænum gætu freist-
ast til að heimsækja stofuna að næturlagi
ef þeir vissu af henni.“
Reyndar er ekki víst að vinirnir voguðu
sér lengra en að dyrum biðstofunnar þar
sem á miðri hurð blasir við mynd af Dost-
ojevskí hinum rússneska, brúnaþungum
og svipmiklum, myndin líklega tekin
er hann var að berja saman Karamazov-
bræðurna með miklum harmkvælum og
skuldirnar alveg að drepa karlinn að því
er sagan segir. Biðstofan er þakin alls
kyns myndum, veggspjöldum og póst-
kortum, sem er ágæt aðferð til að dreifa
huga þeirra er bíða og Árni Tómas kveðst
enn vera að bæta í safnið, ef hann rekst
á skemmtilega mynd, hvort sem er í bók,
tímariti eða á fornsölu. Okkur dvelst við
að skoða myndirnar og rekja uppruna
þeirra þó það sé ekki tilefni samtals okkar.
Þessi stofa er þó ekki aðalvinnustaður
Árna Tómasar en hann er með læknastofu
við Hofsvallagötu þar sem hann sinnir
fjölda gigtsjúklinga í viku hverri.
Öfugþróun sérgreinarinnar
„Ég hef áhyggjur af þróun gigtlækninga
þar sem á undanförnum árum hefur fólk
með „venjulega gigt“ átt æ erfiðara með
að fá þjónustu gigtlækna, sem skiptast
nú orðið í tvo hópa, þá sem sinna öllum
stoðkerfisverkjum, það sem venjulegt fólk
kallar gigt, og hina, sem nær eingöngu
sinna bólgugigt, sem er sjálfsónæmissjúk-
dómur. Málum er nú svo komið að margir
gigtlæknar hafa hætt á stofu til að helga
sig bólgusjúkdómum á spítölum, en flestir
þeirra sem eftir eru á stofu og taka við
öllum tegundum gigtar, eru komnir vel
yfir sextugt. Yngri gigtlæknar líta vart á
annað en bólgugigt. Þessi öfugþróun hefur
verið að gerast hægt og bítandi undanfarin
20-25 ár og hefur í rauninni komið aftan
að okkur, að minnsta kosti mér. Allt í einu
vaknaði ég upp við vondan draum og
spurði mig hvernig þetta hefði gerst.“
Árni Tómas segir skýringuna sannar-
lega ekki einhlíta en þó megi skýra þetta
að töluverðu leyti með því hvernig sérhæf-
ing í gigtlækningum hefur þróast.
„Sérhæfingin er eitt af megineinkenn-
um nútímalæknisfræði. Læknar sökkva
sér ofan í smæstu atriði greinar sinnar og
missa þá stundum sjónar á stærra sam-
henginu fyrir vikið. Hvað gigtlækningar
varðar er það nánast einsdæmi að heil sér-
grein hafi sagt sig frá sjúkdómaflokki sem
engin önnur grein lækna tekur við. Þetta
er að auki sjúkdómaflokkur sem allur al-
menningur í hverju samfélagi glímir við
og veldur í heild miklu meira samfélags-
tjóni en þeir sjúkdómar sem gigtlæknar
taka nú framyfir sem meira spennandi.“
Gigt er þjóðarmein
Orðið „gigt“ nær yfir mörg og mis-
munandi fyrirbæri að sögn Árna Tómasar.
„Grasa-Gudda sagðist til dæmis vera með
„gigt“ í mjöðminni þegar hún haltraði um
sviðið í Skugga-Sveini forðum. Þannig gigt
er eitt algengasta mein sem hrjáir mann-
skepnuna og veldur ekki aðeins tíðum
„Stærstu sjúkdóma-
flokkarnir orðnir
útundan“
– segir Árni Tómas Ragnarsson gigtlæknir