Ægir - 01.09.2003, Blaðsíða 6

6
R I T S T J Ó R N A R P I S T I L L
Á undanförnum mánuðum hefur sjáv-
arútvegsumræðan fyrst og fremst snú-
ist um hverjir og hvernig eigi að veiða
fiskinn í sjónum. Um þetta hafa menn
deilt endalaust, sbr. umræðuna um
línuívilnun eða ekki línuívilnun.
Smám saman hefur mönnum þó orðið
ljóst að þetta er ekki stóra spurningin
í íslenskum sjávarútvegi í dag. Hún
snýst miklu frekar um sölu á íslensk-
um sjávarafurðum.
Það er eins og umræðan á markaðs-
fundi Sölumiðstöðvar hraðfrystihús-
anna í september hafi vakið menn af
værum blundi, en þar voru kynntar
beinharðar staðreyndir um innrás
Kínverja á sjávarafurðamarkaði í Evr-
ópu og Bandaríkjunum.
Þeir sem vinna að markaðsmálum hér-
lendra sjávarafurða hafa vissulega séð
hver þróunin væri í þessum efnum, en
það er engu líkara en að margir máls-
metandi menn, sem eiga að þekkja vel
til sjávarútvegsins, hafi ekki gert sér
grein fyrir hvaða ógn okkur Íslending-
um stafaði af stóraukinni fiskvinnslu
Kínverja.
Við erum að sjá það svart á hvítu að
verð á íslenskum sjávarafurðum er að
lækka vegna þess m.a. að Kínverjar
bjóða fiskinn á töluvert lægra verði.
Lengi vel héldum við að við myndum
fljóta áfram á því að íslenski fiskurinn
væri margfalt betri en tvífrysti fiskur-
inn frá Kína og um það væri markað-
urinn meðvitaður. En svo einfalt er
málið ekki. Kínverjarnir hafa tekið á
gæðamálum og verða við öllum ítr-
ustu kröfum kaupenda. Þeir gera ein-
faldlega allt til þess að tryggja stöðu
sína á mörkuðunum.
En hvað er þá til ráða. Í síðasta Ægi
segir Magnús H. Baldursson, sölu-
stjóri hjá Brimi, að sífellt fleiri kaup-
endur horfi á hvað varan kosti, en ekki
hvort hún sé ein- eða tvífryst. Magnús
bendir á að svar Íslendinga sé að ein-
hverju leyti að leggja enn frekari
áherslu á ferska fiskinn og "auka
tæknivæðinguna í landvinnslunni enn
frekar þannig að við náum kostnaðin-
um á hverja einingu enn frekar niður.
Þess vegna tel ég að tæknivæddari
landvinnsluhús hér á landi verði lík-
legri til þess að standa sig í þessari
samkeppni í framtíðinni en minni
húsin sem e.t.v. hafa ekki fjárhagslega
burði til þess að fara í fjárfrekar breyt-
ingar í vinnslunni."
Samkeppnin við Kína
Óskar Þór Halldórsson, ritstjóri
Kræklingarækt
á frumkvöðlastigi
„Við afgreiðslu fjár-
laga fyrir yfirstand-
andi ár samþykkti
Alþingi 5 millj. kr.
fjárveitingu til
stuðnings kræk-
lingaræktar í land-
inu. Þessi grein er á
gjörsamlegu frum-
kvöðulsstigi og
hana sárvantar fjár-
magn til að stíga fyrstu skrefin. Þó
nokkur innanlandsmarkaður er fyrir
hendi og útflutningsmöguleikar eru
talsverðir. Í samtölum við kræklinga-
ræktendur kemur fram að þessum litlu
fjármunum sem veitt var á fjárlögum
þessa árs hefur ekki enn verið úthlutað
til greinarinnar og þeim finnst reyndar
sjávarútvegsráðherra sýna kræklinga-
rækt nokkurt tómlæti.
Í Eyjafirði er nú búist við að taka
megi uppskeru sem svarar 15-20 tonna
framleiðslu á þessu ári og hátt á annað
hundrað tonn á næsta ári ef vel geng-
ur. Þar hafa menn lagt út 60 km línu
sem kræklingurinn festir sig á. Á Bíldu-
dal er reiknað með að megi uppskera
um eitt til tvö tonn í ár en eftir næsta
ár geti uppskeran farið að skipta tug-
um tonna.“
(Jón Bjarnason, alþingismaður, í umræðum
á Alþingi um kræklingarækt)
Á einu síðkvöldi
í Austurstræti
„Það er búið að
ákveða að svíkja
kosningaloforðið
um línuívilnun sem
átti að koma smá-
um byggðum til
góða strax í haust.
Áhrifamiklum út-
gerðarmönnum lík-
ar nefnilega ekki
hugmyndin. Þeir
hafa reiknað út
hvernig veiðiheimildirnar muni gufa
upp og störf tapast. Þess vegna,
hæstv. forseti, er ástæða til að vekja
athygli á því að jafnvel þó að þeir
hefðu reiknað rétt er sú tilfærsla smá-
munir, eins og samanburður á hornsíli
og hval, geri menn sér í hugarlund
hvaða kvótatilfærslur Björgúlfur Guð-
mundsson og Kjartan Gunnarsson gætu
dundað sér við á einu síðkveldi í Aust-
urstrætinu. Sú óvissa sem yfir vofir
vegna eignarhaldsins á fiskinum á
sjónum ætlar þó seint að leiða menn í
skilning um eðli vandans.“
(Jóhann Ársælsson, alþingismaður,
í umræðum á Alþingi)
Mikill vinur Færeyinga
„Þó ég sé mikill vinur Færeyinga ætla
ég að benda á að samkvæmt samningi
við þá hafa þeir þrefalt meiri heimildir
til botnfiskveiða við Íslandsstrendur en
sóknardagabátarnir eða 5600 tonn og
þar af 1200 tonn af þorski. Séu afla-
heimildir Evrópusambandsins í botn-
fiski innan lögsögunnar lagðar við, 3
þúsund tonn af karfa, er þetta hátt í
fjórfalt það sem íslenskum trillukörlum
á handfærabátum er skammtað. Er
réttarstaða þessa manna lítilsgild í
samanburði við þessa erlendu aðila?“
(Arthur Bogason, formaður Landssambands
smábátaeigenda, á aðalfundi LS)
U M M Æ L I
Jón Bjarnason.
Jóhann Ársælsson.