Ægir - 01.01.2004, Blaðsíða 23

23
skipin fóru. Ég var líka töluvert í útskipunum á salt-
fiski og freðfiski.“
Útgerðartæknir og
viðskipta- og markaðsfræðingur
Eftir grunnskólaárin á Rifi fór Guðmundur fyrst í
skóla í Reykholti, en síðan lá leiðin í Verslunarskól-
ann í Reykjavík. „Eftir þetta fór ég á sjóinn og þá
sigldum við meðal annars til Englands. Ég hafði
aldrei verið mjög sterkur í ensku, líklega tók ég lé-
legasta prófið í ensku í mínum bekk í Versló. Engu
að síður kom á daginn að ég var einna skástur um
borð í þessu skipi í ensku og það kom í minn hlut að
vera túlkur fyrir skipstjórann úti í Englandi. Ég
gerði mér þá grein fyrir því að þessi vankunnátta
mín í ensku gæti ekki gengið lengur og því ákvað ég
snarlega að fara í enskunám til Englands.
Ég hafði snemma ákveðið að í útgerð skyldi ég
fara. Var reyndar á tímabili að velta fyrir mér að
leggja sjómennskuna fyrir mig, en niðurstaðan var sú
að hella mér út í útgerðina. Ég fór því í útgerðar-
tækninám í Tækniskólanum og var þar í hálft annað
ár. Að því loknu vann ég í eina vertíð hjá Þorbirnin-
um í Grindavík, en síðan lá leiðin til Bandaríkjanna
þar sem ég lærði viðskipta- og markaðsfræði og lauk
því námi árið 1986.
Eftir að ég kom heim úr námi fór ég að vinna með
pabba og bróður mínum á Rifi og þá kynntist maður
kvótakerfinu. Á þessum tíma höfðum við yfir litlum
aflaheimildum að ráða, ekki síst vegna þess að við-
miðunarárin voru bátunum á Rifi ekki hagstæð. Tog-
ararnir fengu úthlutað mestum kvóta, en við áttum
engan togara. Okkur þótti því kvótaúthlutunin í
upphafi heldur óréttlát. Sem dæmi get ég nefnt að
árið 1985 var Tjaldurinn bundinn við bryggju vegna
kvótaleysis frá síðari hluta marsmánaðar og fram í
nóvember. Það var hvorki hægt að kaupa kvóta né
leigja, það eina sem hægt var að gera var að leggja
skipinu bróðurpart úr ári. Á þessum árum fórum við
Snæfellingar margar kvörtunarferðir til Reykjavíkur
á fund Kristjáns Ragnarssonar og Halldórs Ásgríms-
sonar, en einu svörin sem við fengum voru þau að ef
við ætluðum að vinna í þessu kerfi, þá yrðum við að
kaupa kvóta. Það varð úr og árið 1989 byrjuðum við
að kaupa aflaheimildir um allt land. Við vorum þó
ekki stórtækir í þessum kaupum vegna þess að við
höfðum mjög takmarkaðan aðgang að lánsfé og lána-
stofnanir voru ekki fúsar til að lána fé til kvótakaupa.
Allar götur síðan höfum við keypt okkur aflaheim-
ildir og styrkt þannig stöðu okkar.
Árið 1992 keyptum við tvo Tjalda, línu- og neta-
báta. Við áttum ekki nægilega mikinn kvóta á bæði
skipin og til þess að ná endum saman fórum við
einnig að gera út á keilu-, löngu- og hvítlúðuveiðar.
Við leigðum líka grálúðukvóta og sú útgerð gekk
ágætlega.“
Forræðið á auðlindinni er í höndum Alþingis
Eftir á að hyggja telur Guðmundur að ekki sé hægt
að hafa uppi harða gagnrýni á hvernig staðið var að
setningu laga um stjórn fiskveiða í upphafi. „Ég held
að megi segja að rétt hafi verið staðið að þessu kerfi,
nema að því leyti að menn áttu strax að segja sann-
leikann um veiðiréttinn. Auðvitað er það svo að rétt-
urinn til veiða er ekki eign þjóðarinnar, hann er í
eigu þeirra fyrirtækja og einstaklinga sem fengu
hann árið 1984. Ég tel að það hafi verið mikil mis-
tök þegar árið 1991 var sett inn í lög um stjórn fisk-
veiða ákvæði um sameign þjóðarinnar, án þess að
skilgreina hvað í því felst. Í mínum huga er alveg
Guðmundur og Hjálmar Kristjánssynir með Guðbrandi Sigurðssyni, fráfarandi framkvæmdastjóra Brims.