Tímarit Máls og menningar - 01.11.1943, Blaðsíða 112

222
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
hann girntist hvorugt. Tortilla Flat er lauslegt saín af smásögum
um mexíkanska bændur í Kaliforníu rituð í barnslega einföldum
stíl, sem minnir meir á Anatole France en Steinbeck. Hún var rituÖ
af ást á þessu fólki, sem Steinbeck var nákunnugur. En henni var
hælt á hvert reipi fyrir hnyttni, og í formála að síðari útgáfu ritar
Steinbeck með viðbjóði:
„Eg skrifaði þessar sögur af því, að þær voru sannar og mér þótti vænt um
þær. En bókmenntaskriffinnar hafa tekið þessti fólki með sömu slepju og
hertogafrúr, sem hafa gaman af bændafólki og kenna í brjósti um það. Sög-
urnar eru komnar út, og ég get ekki afturkallað þær. En af mínum völdum
skal slepja hinna „hreinu“ aldrei framar snerta þetta falslausa fólk með hlátur
þess og góðvild, heiðarlegar ástríður og lirein atigu og kurteisi, sem er meira
en hæverska. Mig tekur sárt, ef ég hef gert á hlut þess með því að segja
nokkrar af sögum þess. En það skal aldrei frantar koma fyrir.“
In Dubious Battle, næsta skáldsagan, er rituð frá næsta óliku
sjónarmiði. Eftir að hafa lýst baráttu bændanna við náttúruöflin í
To an Unknown God, snýr hann sér nú að baráttu landbúnaðar-
verkamanna fyrir því að afla sér brauðs, og fjallar sagan um verk-
fall eplatínslumanna, þessara flakkandi verkamanna, sem fara ríki
úr ríki og vinna við alls konar uppskerustörf.
Þó að segja megi, að Tortilla Flat sé lýsing á sameignarfélagi,
er In Dubious Battles fyrsta tilraun hans til að lýsa athöfnum slíks
félagsskapar. Tveir kommúnistar, sem hafa frétt, að laun uppskeru-
verkamanna hafi verið lækkuð, fara til ávaxtatínslumannanna og
taka að koma á með þeim félagsstarfsemi. Er Mac kemur til þeirra,
sitja þeir í öngum sínum og hafast ekkert að, en hann byrjar strax
að reyna að fá þá lil að vinna saman. Dóttir Londons hefur tekið
léttasóttina. Mac tekur á móti barninu, þó að hann hafi aldrei nærri
slíku komið áður. Allir verkamennirnir í skálunum veita aðstoð sína
á einn eða annan hátt. Sumir hita vatn, aðrir láta skyrtur sínar í
þvottaklúta, einn stelur ljóskeri.
Þegar barnið var fætt, sagði Mac London að brenna öll fötin,
hvort sem þau höfðu verið notuð eða ekki. Jim Nolan, aðstoðar-
maður hans, segir á eftir:
„Þú þurftir ekki á öllum þessum fötum að halda. Hvers vegna sagðir þú
London að brenna þau?“ Sjáðu til, Jim,“ svaraði Mac. „Skilurðu það ekki?