Tímarit Máls og menningar - 01.11.1943, Qupperneq 139
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
249
Ásgeirs eftir Gunnar Benediktsson. Að mínum dómi á bókin sterkari viður-
kenningarorð skilin en koma fram hjá Gunnari. Mér finnst Ásgeir hafa leyst
verk sitt frábærlega vel af hendi. Einföld framsetning, næmt auga fyrir aðal-
atriðum, skýrt og hreint málfar, glögg yfirsýn efnis með hliðsjón af nýj-
ustu rannsóknum sagnfræðinnar hjálpast að til að gera þetta verk lesendum
bæði hugþekkt og aðgengilegt. Ég er viss um, að kaupendur kunna líka að
meta, hvað reynt hefur verið að vanda til bókarinnar að ytra frágangi með
vandaðri prentun og miklu úrvali af ágætum myndum. Tilætlunin er að koma
út einu bindi af mannkynssögunni á hverju ári, og var hún upphaflega á-
ætluð í sex bindum. Næsta bindi, sem út kemur, verður sennilega 3. bindið
í röðinni, um miðaldirnar, og skrifað af Sverri Kristjánssyni, sagnfræðingi.
En 2. hindi sögunnar kemur ekki fyrr en 1945, og er Ásgeir Hjartarson höf-
undur þess.
Um Þrúgur reiðinnar og önnur verk Steinbecks er birt ritgerð framar í heft-
inu eftir ritdómara eins af beztu tímaritum i Ameríku. Ég vil hér aðeins vekja
athygli á því, að þetta er sú skáldsaga, sem að flestra dómi er eitt ágætasta
verk, sem út hefur komið á síðustu árum. Ég hýst ekki heldur við, að fari
fram hjá nokkrum lesanda ágæti þessarar sögu, fjölskrúðugt líf, fjöldi ó-
gleymanlegra persóna og áhrifasterk framsetning. Við urðum því miður að
skipta sögunni í tvö bindi, en reynum hins vegar að flýta sem mest útgáfu
síðara bindisins, svo að félagsmenn þurfi sem skemmst að bíða þess. Verður
byrjað að setja hókina strax um áramót, og ætti liún þá að geta komið út í
febrúar eða a. m. k. ekki síðar en í marz.
Stœrsta verkejni Máls og menningar, útgájan á Arji Islendinga, tefst enn
af völdum styrjaldarinnar. Sigurði Þórarinssyni hefur ekki enn tekizt að kom-
ast lieim frá Svíþjóð, en vonast er eftir honum með næstu ferðum. Meðan
hann ekki kemur, verður ekki lokið undirbúningi á bindunum um Island.
Hins vegar vinnur Sigurður Nordal að tveim síðari bindum sfnum af Islenzkri
menningu, og kemur annað bindið væntanlega út næsta vor. Félagsmenn
eru að sjálfsögðu óþolinmóðir að bíða eftir þessu verki, og þykir öllum
aðilum leitt, að það skuli dragast svo, en við því verður ekki gert. Um fyrsta
bindi Islenzkrar menningar ljúka allir upp einum munni, að ekki verði á
betri bók kosið, og mun sjaldgæft, að jafn fjölmennur lesendahópur meti
verk svo á eina lund.
Einn samstarfsmaður í stjórn Máls og menningar hefur vakið máls á því,
hvort við höldum rétta stefnu með útgáfu okkar á þessum fjárhagslegu vel-
gengnistímum þjóðarinnar. Þegar Mál og menning var stofnuð, hafi tilgang-
ur félagsins verið sá, að gefa fátækum almenningi kost á góðum bókum fyrir
sem lægst verð. Nú hafi tímarnir hreytzt þannig, að almenningur hafi efni
á því að verja tiltölulega miklu meira fé til bókakaupa og telji ekki eftir
sér að kaupa hækur, er kosta frá 50 upp í 100 krónur. Við hefðum því átt
að haga okkur í samræmi við breyttar aðstæður og setja árgjaldið miklu hærra
til þess að geta gefið fleiri bækur út, er almenning fýsi að eignast.