Ægir - 01.02.2012, Qupperneq 32
32
Nýtt frumvarp um stjórn fiskveiða var
lagt fram í síðustu viku og mælt fyrir því
á Alþingi. Katrín Jakobsdóttur, mennta-
málaráðherra, mælti fyrir frumvarpinu í
fjarveru Steingríms J. Sigfússonar, sjáv-
arútvegs- og landbúnaðaráðherra, og í
kjölfarið fylgdi fyrsta umræða um málið
sem fjölmargir þingmenn stjórnar og
stjórnarandstöðu tóku þátt í. Hér er
gripið niður í nokkrar af þeim ræðum
sem þar voru fluttar.
Hluti umframhagnaðarins skili sér til
almennings
„Tíu kílóum af fiski á hvern mann er
landað hér á landi á hverjum degi allan
ársins hring. Það eru gríðarlegar nátt-
úruauðlindir sem einni þjóð eru þannig
gefnar. Það er ástæðan fyrir því að hér
er og verður margfalt meiri matvæla-
framleiðsla en við þurfum til okkar
framfæris. Og forsendur fyrir því að við
getum notið gríðarlega mikilla útflutn-
ingstekna. Um leið eru þetta forsendur
fyrir því að hægt sé að stunda hér arð-
saman sjávarútveg. Sem betur fer.
Hann hefur raunar vegna stöðu gengis-
ins allra síðustu ár verið að skila ótrú-
lega miklum hagnaði. Og það er ekki
nema eðlilegt á þeim erfiðu tímum sem
Íslendingar nú lifa, þegar fólkið í land-
inu og öll venjuleg fyrirtæki búa við
býsna erfið rekstrarskilyrði og miklar
álögur til að rétta af sameiginlegan sjóð
landsmanna, þá er ekki nema eðlilegt
að gert sé tilkall til þess að nokkur
hluti þessa mikla umframhagnaðar skili
sér til almennings,“ sagði Helgi Hjörv-
ar, þingmaður Samfylkingarinnar.
Fer verst með litlu fjölskyldufyrirtækin
„Það er ekkert öðruvísi að fara í rekstur
í sjávarútvegi en í öðrum atvinnugrein-
um. Þú þarft traust, þú þarft að hafa
vilja, áræði og dugnað til að fara af
stað. Og það þarf aðgang að fjármagni.
Um allt land eru lítil fjölskyldufyrirtæki
að byggja sig upp í sjávarúvegi og það
eru nýliðarnir í greininni. En það eru
líka nýliðarnir sem munu fara verst út
úr þessu frumvarpi,“ sagði Jón Gunn-
arsson, þingmaður Sjálfstæðisflokksins.
Ekkert fjallað um makrílinn
Jón Bjarnason, þingmaður VG og fyrr-
verandi sjávarútvegs- og landbúnaðar-
ráðherra, gagnrýndi að ekki sé í frum-
varpinu fjallað um makrílveiðar. Þar sé
um veiðar úr nýjum stofni á Íslands-
miðum að ræða og nauðsynlegt sé að
frumvarpið taki á þeim. „Það er ekki
gert og er einn af stórum ágöllum
þessa frumvarps,“ sagði Jón.
Vonbrigði eina ferðina enn
„Því miður urðum við fyrir vonbrigðum
eina ferðina enn þegar kom í ljós að
þetta mál hafði verið unnið algjörlega
án þess að reikna áhrifin af frumvarp-
inu áður en það var lagt fram. Maður
hefði haldið, miðað við reynsluna af
fyrri tilraunum til að kollvarpa sjávarút-
vegskerfinu, að menn hefðu lært af
reynslunni og myndu láta reikna út
áhrifin af tillögunum en nei - sú var
ekki raunin. Það er komið með enn
eina tillöguna byggða á sandi og raun-
ar verra en það því margt í þessu er
ekki aðeins til þess fallið að renna út í
sandinn heldur er beinlínis skaðlegt,“
sagði Sigmundur Davíð Gunnlaugsson,
formaður Framsóknarflokksins.
Litla sjávarútvegssátt
að heyra í þingsal
um tekjum nú og áætlaðri
lækkun tekjuskatts verði
tekjuaukinn 11 til 13 mia. kr.
á ári. Gert er ráð fyrir að
bátar upp að 30 tonn verði
undanþegnir sérstöku veiði-
gjaldi og bátar frá 30 – 100
tonn greiði helminginn af
slíku gjaldi.
Telja frumvörpin efnivið í sátt
Tekjum af útleigu veiðiheim-
ilda verður deilt með ríkis-
sjóði, sveitarfélögum og
markaðs- og þróunarsjóði fyr-
ir sjávarútveginn (40%-40%-
20%). „Með stækkandi leigu-
potti aukast þessar tekjur. Þó
er um að ræða umtalsvert
lægri tekjur en veiðigjöldin
skila, en ætla má að þær geti
numið 2½ - 3½ milljarði í
byrjun.
Lög um stjórn fiskveiða og
veiðar utan landhelgi verða
sameinuð í ný heildarlög og
nokkrar breytingar gerðar á
öðrum lögum (bandormur),
svo sem lögum um umgengni
við nytjastofna sjávar. Veiga-
mesta breytingin felst í heim-
ild Fiskistofu til að leggja á
stjórnvaldssektir vegna brota
sem varða nýtingu auðlindar-
innar, en fyrir því eru skil-
virknis- og varnaðarástæður,“
segir í greinargerðinni um
frumvörpin og í lok hennar
segir að stjórnarflokkarnir séu
sannfærðir um að frumvörpin
tvö séu efniviður í sáttargjörð
um sjávarútvegsmál. „Með
þeim er deilum um eignar-
hald á auðlindinni lokið; um
er að ræða ævarandi sameign
þjóðarinnar sem greitt er
gjald fyrir að nýta. Þjóðin nýt-
ur sameiginlega góðs af auð-
lindarentunni og sjávarútveg-
inum er tryggður stöðugt
rekstrarumhverfi til langs
tíma.“
S T J Ó R N F I S K V E I Ð A