Tímarit Máls og menningar - 01.05.1980, Blaðsíða 29
Samhjálp eða stríð?
Verðbólgan, sem verið er að flytja út til okkar, á sök á fátækt þjóða okkar, og
hana ber að stöðva.
Tollverndarstefnan á sök á fátækt þjóða okkar og hana ber að afnema.
Misréttið sem ríkir í sambandi við nýtingu sjávarauðlinda er fráleitt, og það
ber að afnema.
Fjármagnið sem þróunarlöndin fá í sinn hlut er ófullnægjandi, og það ber að
auka!
Vígbúnaðarkostnaðurinn nær ekki neinni átt. Hann ber að leggja niður, og
þeir fjármunir sem þannig losna ættu að renna til þróunar.
Það alþjóðlega gjaldeyriskerfi sem ríkir í dag er gjaldþrota og annað þarf að
koma í þess stað!
Skuldir þeirra landa sem skemmst eru komin á þróunarbrautinni og þeirra
sem búa við versta aðstöðu eru óbærilegar og óleysanlegar. Þær ber því að
afskrifa!
Hin djúpa efnahagslega gjá sem skilur að þróunarlöndin og þróuðu löndin
dýpkar fremur en grynnist, og hún þarf að hverfa!
Þetta eru kröfur vanþróuðu ríkjanna.
Sú tillaga hefur komið fram að í stað sífelldrar baráttu og tortryggni verði tekin
upp samvinna milli ríkra þjóða og snauðra, gagnkvæm efnahagsábyrgð sem
gerði okkur kleift að sameina kraftana til efnahagslegra hagsbóta fyrir alla. En
hugmyndina um gagnkvæma efnahagsábyrgð getum við því aðeins samþykkt
að viðurkennt sé ranglæti þess skipulags sem nú ríkir. Þróunarlöndin munu
ekki sætta sig við þá ranglátu, alþjóðlegu verkaskiptingu sem nútíma nýlendu-
stefna hefur neytt upp á þau allt frá tímum ensku iðnbyltingarinnar og sem
heimsvaldastefnan festi síðar í sessi.
Eins og nú er virðast átök og barátta eina raunhæfa leiðin sem þróunarlönd-
unum stendur til boða, en sú leið getur kostað ómældar fórnir. Ef við viljum
komast hjá slíku verðum við öll að leita og finna samstarfsform sem geta leyst
þau miklu vandamál sem vissulega þjaka þjóðir okkar, en sem ekki er unnt að
leysa nema lausnin verði að einhverju leyti á kostnað þróuðustu rikjanna.
Fyrir nokkrum árum sagði ég að óskynsamleg nýting auðlinda af hálfu
þróaðra auðvaldsríkja og sú efnahagslega sóun sem af henni hlytist væri orðin
óþolandi. Hvað annað en þetta er orsök þeirrar geigvænlegu orkukreppu sem
við stöndum nú frammi fyrir? Og hverjir bera þar skarðastan hlut frá borði aðrir
en vanþróuðu ríkin sem ekki framleiða oliu? Nú er almennt viðurkennt að
bráða nauðsyn beri til að stöðva þessa auðlindasóun neysluþjóðfélaganna.
19