Tímarit Máls og menningar - 01.05.1980, Blaðsíða 32

Tímaril Máls og menningar
að ég er hálffeiminn við að bera fram ákveðna tillögu um stofnun nýs sjóðs, nú
þegar ég kynni fyrir 34. allsherjarþinginu þau efnahagsvandamál sem rædd voru
á Havanaráðstefnunni.
Við verðum hins vcgar að komast til botns í því hvernig á að afla þess fjár sem
til þarf. Til viðbótar við það fjármagn, sem þegar hefur verið veitt fyrir tilstilli
banka, lánastofnana í einkaeign, alþjóðlegra stofnana og fjárfestingaraðila,
þurfum við að ræða og ákveða hvernig unnt verður, frá og með byrjun næsta
áætlanatímabils, að fá inn i áætlanirnar viðbótarframlag sem næmi ekki undir
300 miljörðum dala (á raunverði frá 1977) og varið yrði til fjárfestingar í
þróunarríkjunum. Árlegt framlag yrði þá a. m. k. 25 miljarðar frá byrjun
áratugarins. Þetta framlag þarf að vera í formi óafturkræfrar aðstoðar og einnig
langtímalána á lágum vöxtum.
Það er skilyrðislaus nauðsyn að þessi viðbótarframlög verði reidd fram af
þróuðu ríkjunum og öðrum sem ráða yfir auðlindum, til vanþróuðu ríkjanna á
næstu tíu árum. Ef við viljum frið þurfum við þetta fé. Ef ekki er veitt
viðhlítandi fjárhæðum til þróunarer friður óhugsandi. Sumum finnst e. t. v. að
hér sé krafist of mikils, en ég held að þessar tölur séu ekkert óhóflega háar. Eins
og ég gat um við opnun Havanaráðstefnunnar kemur það fram í tölfræðilegum
upplýsingum að í heiminum er nú varið ríflega 300 miljörðum dala til hernaðar
á ári hverju. Fyrir þessa upphæð væri hægt að reisa á einu ári 600.000 skóla fyrir
400 miljón börn, eða 60 miljónir þægilegra íbúða fyrir 300 miljónir manna, eða
30.000 sjúkrahús með 18 miljón rúmum, eða 20.000 verksmiðjur þar sem 20
miljónir manna gætu fengið atvinnu, eða áveitukerfi fyrir 150 miljón hektara
lands, sem gæti með réttri tækni brauðfætt heilan miljarð manna. Svona miklu
eyðir mannkynið í hernaðarútgjöld á ári hverju. Þar að auki ættu menn að
hugleiða í þessu sambandi alla sóunina á ungum mannslífum, tækniþekkingu,
eldsneyti, hráefnum og öðru sem til hernaðar er varið. Þetta er það ótrúlega verð
sem við greiðum fyrir að hindra að í heiminum ríki andrúmsloft trausts og
friðar.
Bandaríkin ein munu verja sexfaldri þessari upphæð til hernaðar á áratugnum
1980—1990.
Fyrir áratug þróunar biðjum við um lægri upphæð en varið er árlega af
hernaðarráðuneytum heimsins og minna en tíunda hluta þess sem eytt verður til
hernaðar á tíu árum.
Sumum kann að virðast krafa okkar óraunhæf, en það sem er óraunhæft í
raun og veru er brjálæðið sem ríkir i heiminum á okkar öld og hætturnar sem
ógna mannkyninu.
22