Tímarit Máls og menningar - 01.05.1980, Side 59

. . . pað er ekki manns eðli
Nú kemur í ljós að grannlönd Svíþjóðar bjóða upp á miklu meiri
fagurbókmenntir — jafnt innlendar sem norrænar, jafnt nýjar og sígildar
— en Svíþjóð.
Hvernig kemst t. a. m. ISLAND hjá því að tendra bókabálin sem
virðast á næstu grösum í Svíþjóð?
Ég skora á sænsku ráðsmennina að fara í læri til kollega sinna nor-
rænna og taka eftir: Hverju svara þeir þegar fjölþjóðleg fyrirtæki krefjast
þess að fá að troðfylla bókamarkað þeirra af Micky Spillane, káboj-sögum
og ofbeldisklámi?
Að síðustu nokkur orð um Nordsat. Sagt er að þessi sjónvarpssendir
eigi að auðvelda kynni norðurlandabúa. En verði gervihnötturinn svo dýr
að okkur endist ekki fé til þess að gera dagskrár hér á norðurlöndum? Ef
við getum ekki „staðist samkeppnina" við fjölþjóðlega framleiðslu? Fari
svo að sýna verði drápsmyndir í flestum rásum til þess að nýta senditím-
ann? Ef valfrelsið verður í raun réttur okkar norðurlandamanna til þess að
sjá að minnsta kosti eitt morð á klukkustund — ef við komumst þá ekki
upp í morð á mínútu?
Er ekki hætta á því að Nordsat bjóði upp á eitthvað svipað og sænsku
söluturnarnir? Væri þá ekki verið að ræna norræn heimili samtölum
sínum og draumum?
Á islensku er til gamalt orð draumstoli frá forvera okkar allra Haraldi
harðráða — hann dreymdi ekki um skeið að því er sagan hermir. Því fór
hann til vinar sem vissi viti sínu og var skyggn og bað hann að gæta þess
hver svipt hefði Harald draumgetunni. Áhyggjur garpsins eftir þessa
missu má marka af kvíða hans þegar hann mælti:
.. . það er ekki manns eðli að hann dreymi aldri.
Er þessi ályktun ekki undurlík þeirri vitneskju Astúríasar að hafíð þurfi
á fiskum sínum að halda?
Magnús Kjartansson sneri.