Tímarit Máls og menningar - 01.03.1981, Side 74

Tímarit Máls og menningar
að Islendingar viðurkenni aldrei „rétt“ Danastjórnar til þess að selja landið og
þjóðina, en ef þennan áhuga Bandaríkjastjórnar megi nota í refskák til þess að ná
„leigum og leiguleigum, það væri svo sem 50 mil(jónum) dala, auk annarra
pinkla, þá væri það gaman, í það minnsta að hræða þá með því“ í samræmi við
þá annarlegu áráttu Jóns að vera í sífellu að reikna sjálfstæði íslendinga til
fémuna. Island skyldi kosta 7 sinnum meira en Alaska! Þessa vitneskju eina er að
fá hjá Þór, enn sem komið er, en vonandi verða þessi málsatvik öll könnuð til
hlítar.
Innrœting í skólum
Af frásögn Þórs er svo að sjá sem hann telji að hugmyndin um það að líta á
ísland sem hluta Amríku hafi lognast útaf mjög fljótlega, enda hafi hún gengið
í berhögg við Monroe-kenninguna. I staðinn hafi tekið við áhugi Kana af
íslensku þjóðerni á því að tengja Islendinga Bandaríkjunum og hafi þeir verið
erindrekar bandarískra hagsmuna á tilteknum sviðum. (Þór hættir mjög við því
í bókinni að telja allar skoðanir erindrekstur!) En er það öldungis rétt að þessi
hugmynd hafi lognast út af? Árið 1962 ferðaðist ég um mánaðarskeið um
Kúbu. Einhverju sinni kom ég þar í unglingaskóla og lenti inni í stofu þar sem
kennd var landafræði. Á veggjum héngu kort af öllum heimsálfum, jarðfræðileg
og stjórnskipuleg. Eg veitti því þá athygli að á báðum tegundum korta var
Island talið hluti af Amríku. Skólastjórinn var í för með mér, og ég spurði hann
hverju þetta sætti. Hann sagði að það tíðkaðist í skólum um gjörvallan
Vesturheim að innræta börnum að Island væri hluti af heimsálfunni Amríku.
Þegar ég lét í ljós undrun mína reyndist hann vera á öðru máli og taldi þessa
kennslutilhögun eðlilega. Væri fróðlegt að einhver sagnfræðingur kannaði það
hversu lengi amrískum börnum hefur verið innrættur sá fróðleikur að Island
væri hluti af Vesturheimi. Samkvæmt flekakenningunni má raunar segja að
Evrópa og Amríka togist á um Island jarðfræðilega og það færist í senn í báðar
áttir!
Bretar selja Island
Svo er að sjá sem þessi viðhorf hafi einnig verið ríkjandi í Bandaríkjunum þegar
önnur heimsstyrjöld var skollin á. Þá tókust á innan Bandaríkjanna tveir hópar
60