Tímarit Máls og menningar - 01.03.1981, Page 81

Myndgerð Ijóðsins
Að morgni var ég á göngu og las að venju á göngunni og lét mína veleygðu
fætur ráða göngunni. Þá var það i fjörunni að ég hnaut ofsalega, líkt og tærnar
hefðu skyndilega blindast, andartak. Höfuð mitt lamdist í stein. Við rothöggið
fann ég hvernig ljóðið lamdi tunguna. Þegar ég raknaði úr öngvitinu eftir
andartak strauk ég lófa um tunguna og hún var blóðug. Eg minntist undarlegs
hljóms sem ég hafði heyrt í öngvitinu. Hljómurinn var ekki ósvipaður því þegar
lítill hamar lendir á stórum steðja.
Tveir fuglar sátu á steinum utan í túngarðinum, og var túngarðurinn
sjávarkambur. Þegar ég leit til fuglanna göptu þeir ógurlega. Að horfa í eldrautt
gin þeirra var að horfa í tvö vöff. Aldrei hafði ég séð í eldrautt kok þessara fugla.
Þetta voru teistuhjón. Lögun teistunnar er þannig, að þótt hún væri ekki fugl þá
gæti hún staðið sem listaverk, einkum þegar hún situr.
Um leið og ég reis upp og staulaðist á fætur, þá fann ég að fætur mínir (eða tær)
vom orðnir blindir. Auðsæilega hafði ég orðið að láta undan ljóðinu þegar ég féll.
Höfuðið var vaknað. Viljinn hafði lamast andartak á steininum og horfið frá mér.
Jæja, sagði ég við ljóðið. Þú hefur sigrað. Þú þurftir að rota mig og reyta
augun af tánum.
Mér var hlátur í huga eftir slysið. Helst langaði mig að grafa höfuðið í hinn
svarta, lausa sand í fjörunni. Mig langaði að standa á höndum og höfði og reisa
þannig vemleikanum níðstöng með löppunum á mér. Þó hætti ég við það.
Aðeins ljóðið getur reist hinum hversdagslega veruleika níðstöng.
Ljóðið var um stund allsráðandi með sínu æði og tilfinningu og með sinni
meðvituðu leiðslu sem er fráleitt deyfiafl. Heldur skarpari skynjun en hin, hin
skynjunin sem við erum gædd venjulega og er hversdagsleg og hagsýn.
I sandinum samdi ég við sjálfan mig um að ég skyldi ekki yrkja ljóð inn í
búning, heldur láta kvæðaflokkinn bíða hausts. I stað þess að yrkja bar mér að
ganga fyrir guðinn Frey daglega, helst í dögun. Og í krukku við fætur honum
átti ég að leggja eina ákveðna hugsun sem fórn: ljóðfórn.
Kmkkuna nefndi ég Orðfórnarkrukkuna, sökum þess að ég reyndi að skapa
niðursoðna list á þessum tíma: niðursoðnar myndir sem ég lagði í krukku.
Aðrar krukkur voru Frægðarkrukkan og Lukkukrukkan. Frægðarkrukkuna
hafði ég brotið, en einhver keypti Lukkukrukkuna á sýningu.
Urvinnslan, vinnan, niðurröðun ljóðfórnanna átti að hefjast um haustið eftir
að nætur færu að vera dimmar. En þá átti grindin um ljóðaflokkinn um Frey að
vera fullgerð.
A þetta sættist hugur minn.
A hverjum morgni, í dögun, gekk ég inn eyna að líkneskjunni af Frey. Og á
67