Morgunblaðið - 27.12.2014, Blaðsíða 6

6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 27. DESEMBER 2014
Tómas Árnason, fyrr-
verandi ráðherra og
seðlabankastjóri, lést á
aðfangadag jóla, 24. des-
ember, 91 árs að aldri.
Tómas fæddist á Há-
nefsstöðum við Seyð-
isfjörð 21. júlí 1923. For-
eldrar hans voru Árni
Vilhjálmsson útgerð-
armaður og Guðrún
Þorvarðardóttir. Tómas
stundaði nám í Alþýðu-
skólanum á Eiðum og
lauk stúdentsprófi frá
Menntaskólanum á Ak-
ureyri 1945. Lauk laga-
próf frá Háskóla Íslands á fjórum
árum og stundaði framhaldsnám í al-
þjóðaverslunarrétti við Harvard
Law School í Bandaríkjunum 1951-
1952.
Tómas rak málflutningsskrifstofu
á Akureyri á árunum 1949-1953 en
það ár hóf hann störf í utanríkis-
ráðuneytinu sem deildarstjóri
varnarmáladeildar og sinnti því til
1960. Hóf þá aftur lögfræðistörf og
rak málflutningsskrifstofu í Reykja-
vík ásamt Vilhjálmi bróður sínum
1960-1972. Þá var Tómas fram-
kvæmdastjóri Framkvæmdastofn-
unar ríkisins 1972-1978 og aftur
1983-1984.
Snemma voru Tóm-
asi falin ýmis trún-
aðarstörf á vegum
Framsóknarflokksins,
svo sem erindrekstur
og framkvæmda-
stjórn Tímans 1960-
1964. Hann var þing-
maður Framsókn-
arflokksins í Austur-
landskjördæmi
1974-1984. Á árunum
1978 -1979 var Tómas
fjármálaráðherra og
viðskiptaráðherra
1980 til 1983. Árið
1985 var Tómas skip-
aður bankastjóri við Seðlabanka Ís-
lands og gegndi því embætti til
starfsloka árið 1993.
Tómas var alla tíð mikill áhuga-
maður um íþróttir og stundaði ung-
ur ýmsar íþróttagreinar, m.a. frjáls-
ar íþróttir, knattspyrnu og fimleika.
Tómas var áhugasamur um fjall-
göngur, skíði, veiði og skák, en frá
miðjum aldri var golfíþróttin hans
helsta tómstundagaman.
Árið 1949 kvæntist Tómas Þóru
Kristínu Eiríksdóttur frá Norðfirði
sem andaðist 2007. Þau hjón eign-
uðust fjóra syni; Eirík, Árna, Tómas
Þór og Gunnar Guðna. Barnabörnin
eru 13 og barnabarnabörnin níu.
Andlát
Tómas Árnason
VIÐTAL
Guðrún Hálfdánardóttir
guna@mbl.is
Bryndís Kristjánsdóttir leiðsögu-
maður féll í sprungu skammt frá Þrí-
hnúkagíg fyrir þremur mánuðum.
Ótrúlegt þykir að hún hafi lifað fallið
af en eftir þrotlausa endurhæfingu
frá slysinu er hún á góðum batavegi.
Það eina sem Bryndís man eftir frá
föstudeginum 26. september sl. er að
hafa rætt við bróður sinn í síma
snemma um morguninn. Það næsta
sem hún man er þegar hún lá á Land-
spítalanum viku síðar.
Bryndís, sem er leiðsögumaður að
mennt og starfar hjá 3H travel sem
er með ferðir í Þríhnúkagíg, var með
hóp ferðamanna á leið að gígnum
gegnum hraunið í Bláfjöllum þegar
slysið varð. Enn er óljóst hvers vegna
hún féll í sprunguna og ekki er Bryn-
dís sjálf til frásagnar þar um því
minnið hefur ekki komið til baka.
Heppni dauðans
Um fremur fámennan hóp var að
ræða enda ein síðasta skipulagða
ferðin þetta haustið hjá 3H travel í
gíginn. Flestir þeirra voru Banda-
ríkjamenn en það var lán í óláni að
þrjár íslenskar konur, sem starfa við
ferðaþjónustu, voru meðal farþega
því þær hringdu strax í neyðarlínuna
eftir hjálp. „Það var í raun heppni
dauðans því þær þekktu símanúm-
erið 112, en aðrir í hópnum hefðu
vætanlega hringt í 911,“ segir Bryn-
dís, sem þekkir þetta svæði eins og
lófann á sér eftir að hafa starfað við
leiðsögn þarna í tvö sumur.
Ein þeirra var líka með símanúm-
erið á skrifstofu 3H travel og hringdi
beint þangað til að láta vita af slysinu.
Bryndís segir að það hafi greinilega
verið fremur kalt þennan dag og
blautt miðað við öll þau föt sem voru
klippt utan af henni eftir slysið. Hún
hafði gengið með hópinn frá skál-
anum í Bláfjöllum og var að lýsa fyrir
fólkinu aðstæðum og jarðfræðinni á
þessum slóðum.
Brynjar Guðjónsson svaraði í sím-
ann á skrifstofu 3H travel og hringdi
strax í starfsmenn fyrirtækisins sem
biðu eftir hópnum við gíginn, þá
Björn Ólafsson og Víði Pétursson,
sem eru þrautþjálfaðir fjallgöngu-
menn og hjálparsveitarmenn og vel
að sér í skyndihjálp. Þeir stukku
beint á hjól sín og komu á slysstaðinn
innan fárra mínútna.
Þessi snöggu viðbrögð allra valda
því að allt frá því slysið verður er allt
gert rétt og getur Bryndís væntan-
lega þakkað þessum viðbrögðum það
að komast jafn vel frá slysinu og raun
ber vitni.
Tók 62 mínútur
„Frá því ég steypist ofan í sprung-
una og þar til þyrlan kemur með mig
á Landspítalann í Fossvogi líða ekki
nema 62 mínútur. Þetta verður til
þess að skaðinn er mun minni en
hann hefði annars orðið,“ segir Bryn-
dís. Hún reyndist með margháttaða
áverka á höfði, hálsi og andliti og
mikla blóðsöfnun í höfuðkúpunni.
Hún var strax sett í aðgerð, hluti höf-
uðkúpunnar losaður frá og blóð og
vökvi fjarlægt þannig að blóðið náði
ekki að fara í gegnum heilahimnuna
og olli því ekki frekari skaða en raun-
in er. Að sögn Bryndísar veit hún
ekki enn í dag hvað gerðist. „Ég hef
farið þessa leið svo oft áður og er ekki
vön að fara yfir sprunguna á þessum
stað.“ Eldri maður féll einnig í
sprunguna á eftir Bryndísi en hann
stóð hinum megin við sprunguna.
Hvað olli því að hann fór einnig ofan í
sprunguna er einnig óútskýrt. Bryn-
dís féll sex metra og væntanlega hafa
fæturnir farið á undan en bakpoki
sem hún var með á bakinu snúið
Bryndísi þannig að hún lenti á höfð-
inu og svo fylgdi maðurinn á eftir.
Bryndís var ekki með hjálm enda
ekki komin að gígnum sjálfum og ein-
ungis í sakleysislegri gönguferð með
ferðamenn í hrauninu.
Kraftaverk á hverjum degi
Bryndís fékk stórt gat á höfuðið,
fjölmargar sprungur í beinum í
hnakkanum og sprungu í augnbotn-
inn hægra megin og fleiri brot í and-
liti. Eins brotnuðu hálsliðir á þremur
stöðum. „Ég lenti beint á höfðinu
þannig að það varð eitthvað að gefa
eftir,“ segir hún. Bandaríski ferða-
maðurinn slasaðist mun minna og var
fljótlega útskrifaður af sjúkrahúsinu.
Brotin sem slík eru gróin segir Bryn-
dís en hún er mjög heppin með
hversu hrein brotin voru og ekki
þurfti að setja plötu í andlitið til þess
að láta brotin þar gróa rétt. Henni
var haldið sofandi í öndunarvél á ann-
an sólarhring og var á gjörgæslu í
nokkra daga. Batinn hefur verið með
ólíkindum og þann 17. október var
Bryndís útskrifuð af sjúkrahúsinu
sjálfu en flutt á Grensásdeildina og
var þar eina viku inniliggjandi. Eftir
það hefur hún verið á dagdeild
Grensásdeildarinnar fimm daga vik-
unnar allan daginn. Enn er töluvert í
að Bryndís sé reiðubúin til þess að
standa á eigin fótum hvað alla þjálfun
varðar. Hún er full aðdáunar þegar
hún talar um starfsfólkið á Grens-
ásdeildinni. „Það eru gerð kraftaverk
á Grensás á hverjum degi og alveg
ljóst að starfsfólkið er ekki þarna
vegna launanna heldur er þetta köll-
un fyrir flesta,“ segir Bryndís en ít-
arlegra viðtal birtist við hana á mbl.is
í dag.
Rétt viðbrögð björguðu lífi hennar
 Bryndís Kristjánsdóttir hlaut margháttaða áverka þegar hún féll sex metra ofan í sprungu við Þrí-
hnúkagíg  Batinn verið með ólíkindum  Veit ekki enn í dag hvað gerðist  Sakleysisleg gönguferð
Morgunblaðið/Ómar
Leiðsögumaður Bati Bryndísar Kristjánsdóttur hefur verið með ólíkindum en hún man enn ekki hvað gerðist dag-
inn örlagaríka þegar hún féll í sprunguna. Skjót viðbrögð samstarfsmanna skiptu sköpum og björguðu lífi hennar.
Morgunblaðið/Ómar
Endurhæfing Bryndís hefur verið á dagdeild Grensáss fimm daga vikunnar
við endurhæfingu. Hún segir starfsfólk vinna kraftaverk á hverjum degi.
Sigurður Bogi Svarsson
sbs@mbl.is
Íslensk þjóð þarfnast í dag máttugs
leiðtoga, sem þorir, vill og getur tal-
að máli sannleikans. Þarf sömuleiðis
stóra jólagjöf sem felur í sér lausn-
ir, svo sem á skuldavanda heim-
ilanna og læknadeilunni. Haldi sú
deila áfram er ekki spurt hvort
heldur hvenær við missum líf. Þjóð
sem getur ekki lengur varðveitt lífið
og varið það er í miklum vanda.
Þetta sagði séra Pálmi Matthías-
son, sóknarprestur í Bústaðakirkju,
í predikun sinni á aðfangadags-
kvöld. Þar lagði hann út af boð-
skapnum um fæðingu frelsarans, en
deildi um leið á stjórnvöld og
ríkjandi ástand.
Þjóðin gengur í myrkri
„Sú þjóð sem er ekki lengur fær
um að viðhalda menntunarstigi og
heilbrigðisþjónustu mun ekki gera
neitt annað en að hnigna. Sú þjóð
gengur í myrkri. Óttatilfinning
þeirra sem þurfa á læknisþjónustu
að halda og þurfa að geta reitt sig á
hana gerir ekkert gott. Óttinn er
alltaf lamandi afl og eyðandi og við
þurfum á allt öðru að halda,“ sagði
Pálmi.
Í predikun sinni varpaði Pálmi
fram spurningu um þá stefnu
Reykjavíkurborgar að fullur að-
skilnaður skuli vera milli skólastarfs
og kirkna auk þess sem kristin við-
horf séu jaðarsett í umræðu og
áherslum. „Veröld í trú er önnur en
veröld í trúleysi. Í lýðfrjálsu og
kristnu landi, þar sem menning
okkar og löggjöf er byggð á kristn-
um gildum og kristin trú lögvarin í
stjórnarskránni, þá eru réttindi
brotin ef nálgun þessara gilda er
heft,“ sagði Pálmi og bætti við:
„Vilt þú flytja þangað sem trúin
er og þangað sem trúin er leyfð?
Verður það þannig í framtíðinni að
það fari eftir pólitík hvort iðka megi
trúna og hringja klukkum til helgi-
halds? Er það framtíð okkar höf-
uðborgar?“
Krepptir hnefarnir
rúma ekki neitt
Sóknarprestur Bústaðakirkju
segir að aldrei hafi jafn margir leit-
að aðstoðar kirkjunnar fyrir jólin og
nú. Öllum hafi verið hægt að veita
einhverja aðstoð, enda hafi margir
verið tilbúnir að leggja lið.
„Íslenskt þjóðfélag þarf að læra
upp á nýtt að opna lófana. Ekki að-
eins til að þiggja heldur til að gefa.
Krepptir hnefar rúma ekki neitt.
Þeir geta hvorki gefið né þegið.
Opnir lófar opna líka faðminn, opna
hjartað, létta á sálinni, næra lífið og
gæða það þrótti kærleikans.“
Tímaspursmál hvenær við
missum líf vegna læknadeilu
 Þurfum máttugan leiðtoga, segir prestur Bústaðakirkju
Morgunblaðið/Ómar
Trúin Óttinn er alltaf lamandi afl,
sagði sr. Pálmi í jólaræðu sinni.