Fréttatíminn - 04.09.2015, Qupperneq 8

 Heilsuvernd Hjartavernd tekur þátt í fjölþjóðlegri rannsókn
þ að sem við höfum verið að skoða hérna í Hjartavernd er hvernig D-vítamínskortur
hefur áhrif á heilsu og dánartíðni
og við sjáum að þeir sem eru mjög
lágir í D-vítamíni hafa verri horfur
en aðrir. Við höfum verið að reyna
að leita að einhverjum erfðaþætti
sem gæti skýrt þetta, en á þessu
stigi málsins get ég hvorki sagt af
eða á um þann þátt,“ segir Guðný
Eiríksdóttir, framkvæmdastjóri
rannsókna hjá Hjartavernd, en
rannsóknir Hjartaverndar á þess-
um þætti eru hluti af stóru samevr-
ópsku verkefni sem kallast Food-
based solutions for Optimal vitamin
D Nutrition and health through the
life cycle, sem skammstafað er
ODIN. Stjórnendur verkefnisins
eru þau Mairead Kiely og Kevin
Cashman frá University College og
National University í Cork á Írlandi,
en að verkefninu komur fjöldi þjóða
auk þess sem 31 stofnanir og fyrir-
tæki taka þátt í því.
Verkefnið hefur staðið í tvö ár og
mun standa í tvö ár til viðbótar en
um mánaðamótin komu til landsins
vísindamenn frá Austurríki, Hol-
landi, Noregi, Danmörku, Banda-
ríkjunum og Írlandi til að kynna
sér niðurstöður rannsóknar Hjarta-
verndar. „Verkefnið gengur út á það
að reyna að vinna gegn D-vítamín-
skorti hjá fólki á norðlægum slóð-
um, en það hefur sýnt sig að hann er
mjög algengur, ekki síst hjá börnum
og unglingum,“ segir Guðný. „Það
er verið að reyna að finna leiðir til
að auka D-vítamín magn í fæðunni
í stað þess að fólk þurfi að taka ein-
hver viðbótarefni eins og t.d. lýsi.
Það eru ekkert mörg matvæli rík af
D-vítamíni, aðallega feitur fiskur,
og það er þegar byrjað að D-vítam-
ínbæta mjólk en það borða auðvi-
tað ekki allir mjólkurvörur og þeim
fækkar meira að segja sífellt.“
Spurð hvort sólarleysi sé ekki
orsakaþáttur í D-vítamínskorti
segir Guðný auðvitað svo vera og
með aukinni notkun sólarvarnar-
krema minnki áhrif hennar enn.
„Einn þáttur verkefnisins felst í
því að reyna að meta hversu mikla
sólarorku fólk þurfi til þess að við-
halda nægilega miklu D-vítamíni.
Er nóg að sóla hendur og andlit í
hálftíma á dag eða þarf lengri tíma?
Aukin notkun sólarvarnar er líka
áhyggjuefni í þessu samhengi, ef
þú hindrar útfjólubláu geislana frá
því að komast í húðina þá myndast
ekki D-vítamín í húðinni sem er ein
af öflugustu leiðunum til að fá nægt
D-vítamín.“
Sumir óttast að hægt sé að taka of
mikið af D-vítamíni og Guðný segir
það vissulega hægt en til þess að
það verði hættulegt þurfi ótrúlega
mikið magn og það sé ástæðulaus
ótti.
Eitt af því sem verkefnið hefur í
för með sér og Guðný telur til mik-
illa bóta fyrir rannsóknir í þessum
málaflokki er að með samstarfinu
næst samræming í mælingar. „Það
hafa verið mismunandi rannsóknir
í gangi og svo hafa aðferðirnar við
að mæla D-vítamínmagn líka ver-
ið misjafnar þannig að það hefur
aldrei verið hægt að bera saman
niðurstöður ólíkra rannsókna milli
landa. Hjá okkur er búið að „stand-
ardísera“ þessar mælingar, sem tók
sinn tíma og nú er búið að samræma
mælingar í öllum löndum sem þátt
taka í verkefninu, sem gerir okkur
kleift að bera saman rannsóknir á
raunhæfan máta.“
Næstu skref í þátttöku Hjarta-
verndar í verkefninu eru að taka
saman niðurstöður rannsóknanna
og koma þeim á framfæri. „Okkar
þáttur snýr að erfðafræðinni og
rannsóknum á því hvort erfðir hafa
með þetta að gera,“ segir Guðný.
„En á þessu stigi get ég hvorki sagt
af eða á um hvort sú er raunin. Við
vorum á fundinum núna að taka
saman og samræma gögnin frá öll-
um þessum mismunandi hópum og
næsta skref verður að skoða hvort
við getum séð eitthvað út úr því.“
Friðrika Benónýsdóttir
fridrika@frettatiminn.is
Reynt að vinna gegn
D-vítamínskorti fólks
á norrænum slóðum
Hjartavernd er þátttakandi
í samevrópsku verkefni sem
hefur það að markmiði að
útrýma D-vítamínskorti.
Guðný með stjórnendum verkefnisins Mairead Kiely og Kevin Cashman, sem voru meðal þeirra sem sóttu fundinn á dögunum. Mynd/Hari
ALICANTE flug f rá
12.999 kr.
TENERIFE flug f rá
19.999 kr.
LONDON flug f rá
9.999 kr.
BARCELONA flug f rá
14.999 kr.
KATRÍNARTÚNI 12 WOWAIR.IS WOWAIR@WOWAIR.IS
Gerðu verðsamanburð,
það borgar s ig!
KÖBEN flug f rá
9.999 kr.
nóvember - 12 . desember 2015
október - nóvember 2015
september - október 2015
september - 15. desember 2015
september - 15. des . 2015
*999 kr. bókunargjald leggst ofan á hverja bókun og töskugjald er ekki innifalið
nema annað sé tekið fram.
*
*
*
*
*
WOW,
KOMDU
MEÐ!
8 fréttir Helgin 4.-6. september 2015