Ægir - 01.03.2015, Blaðsíða 28

28
fjárfestingar og mannvirki víða
á landsbyggðinni nýtist betur.
Til að sjá strandveiðikerfið virka
sem skyldi þyrfti að láta í það
um 2.000 tonn til viðbótar við
þau 8.600 tonn sem nú eru, til
að jafna út miðað við fjölda
báta, en það er eitt helsta bar-
áttumál LS að svo verði. Við
sjáum að líf hefur kviknað í
mörgum rótgrónum sjávarút-
vegsplássum þar sem fátt var
um að vera áður á sumrin.
Strandveiðin hefur líka hjálpað
nýliðum í smábátaútgerðinni
þó ofsagt sé að menn geti
komið undir sig fótunum í út-
gerð með þeim einum saman.
Einhver nýliðun hefur átt sér
stað þar sem menn hafa gert út
á grásleppu og svo í framhaldi á
strandveiðar eða makríl. Það er
þó mikið hark og elja sem þarf
til. En þannig er það í öllum at-
vinnugreinum. Það er enginn
rekstur auðveldur - ég hef að
minnsta kosti ekki kynnst hon-
um enn.“
Kvótasetning á makríl
Með hugmyndum sjávarút-
vegsráðherra um að kvótasetja
makríl með 5% hlutdeild til
handa smábátum segir Óttar
Már að enn og aftur sé dregið
úr möguleikum smábátaút-
gerðarinnar til að halda velli.
Jafnframt muni frumvarp ráð-
herra, verði það að lögum,
kippa möguleikum til að stunda
makrílveiðar undan 2/3 hluta
þeirra smábáta sem hafa stund-
að veiðarnar.
„Það gerist vegna þeirra for-
dæmalausu úthlutunaraðferða
sem ráðherra kýs að nota. Ein-
staka bátar fá þar árlegan afla-
kvóta sem er langt umfram það
sem þeir hafa nokkru sinni veitt
meðan möguleikar annarra til
að stunda þessar veiðar eru
þurrkaðir út. Það er hrein móð-
un við greinina að ráðherra
komi fram með svona sérhags-
munabull. Við í LS höfum gert
kröfu um að 18% makrílkvótans
verði eyrnamerkt smábátaflot-
anum, sem er sambærilegt og í
Noregi og að veiðarnar verði
stundaðar sameiginlega af
smábátum úr þeim potti. Með
slíkri hlutdeild gætu smábát-
arnir stundað veiðar af miklum
krafti á grunnsævi en viðvera
makríls þar er mjög óæskileg
gagnvart afrakstri okkar helstu
nytjastofna enda erum við að
tala um hundruði þúsunda
tonna af makríl á fóðrum í
fjörum landsins.“
Margir lagt á flótta úr útgerðinni
Óttar Már segist sjá á bak
mörgu góðu og öflugu fólki
sem hafi horfið úr smábátaút-
gerð sem og annarri útgerð
vegna sífelldrar neikvæðrar um-
ræðu um greinina, yfirvofandi
upptöku ríkisins á aflaheimild-
um og ofurskattlagningu á
greinina. „Þarna komum við aft-
ur að þætti stjórnmálanna og
áhrifum af umræðu á þeim
vettvangi. Umræðan er oft á
tíðum mjög óábyrg og hefur
skapað greininni mikla óvissu.
Sjálfstæðir litlir atvinnurekend-
ur, líkt og smábátaeigendur,
hafa yfirleitt ekki í digra lífeyris-
sjóði að sækja þegar aldurinn
færist yfir og oft er eign þeirra í
rekstrinum þeirra lífeyrir. Skilj-
anlega hafa margir kosið að
hverfa frá þessum rekstri frekar
en standa frammi fyrir því að
þeim sé endalaust þrengt. Það
getur engum dulist hvernig
umræðan hefur verið um þá
sem kjósa sér útgerð að lífsvið-
urværi, hún hefur verið mjög
óvægin og dregin áfram af ann-
arlegum pólítískum hvötum.
Og svo er hinn þátturinn í
þessu sem eru sífellt hækkandi
álögur á reksturinn í formi opin-
berra gjalda svo sem veiði-
gjalda, ýmis eftirlitsgjöld og allt
of há launatengd gjöld. Að
„Strandveiðin hefur líka hjálpað nýliðum í smábátaútgerðinni þó ofsagt sé að menn geti þeim komið undir sig fótunum í útgerð með þeim einum
saman. Einhver nýliðun hefur átt sér stað þar sem menn hafa gert út á grásleppu og svo í framhaldi á strandveiðar eða makríl. Það er þó mikið hark
og elja sem þarf til. En þannig er það í öllum atvinnugreinum,“ segir Óttar Már.
Óttar Már um sjávarútvegsumræðuna:
„Það getur engum dulist hvernig umræðan hefur verið
um þá sem kjósa sér útgerð að lífsviðurværi, hún hefur
verið mjög óvægin og dregin áfram af annarlegum
pólítískum hvötum.“