Ægir - 01.03.2015, Blaðsíða 23

23
Stærstu tíðindi stofnmælingar
botnfiska á Íslandsmiðum, sem
lauk undir lok marsmánaðar,
eru vafalítið að stofnvísitala
þorsks mælist sú hæsta frá upp­
hafi rannsókna árið 2005. Til
viðmiðunar er hún tvöfalt
hærri en árin 2002­2008. Haf­
rannsóknastofnun segir í niður­
stöðum sínum að hækkun vísi­
tölunnar megi fyrst og fremst
rekja til aukins magns af
stórum þorski. Allir lengdar­
flokkar yfir 60 cm reyndust yfir
meðallagi. Lægra hlutfall 50­60
cm þorsks er rakið til lélegs ár­
gangs frá 2010.
„Fyrsta mat á 2014 árgangi
þorsks bendir til að hann sé
meðal stærstu árganga frá
1985, svipaður og árgangar
2008, 2009 og 2011. Hann kem-
ur í kjölfar lítils árgangs frá
2013. Meðalþyngd 5 ára þorsks
og eldri hefur farið vaxandi
undanfarin ár og er nú yfir
meðaltali rannsóknatímans, en
meðalþyngd 3 og 4 ára þorsks
er hins vegar nokkuð undir
meðaltali. Magn fæðu í þorski
var minna en árin 2010-2014.
Loðnan var lang mikilvægasta
bráð þorsksins eins og ávallt á
þessum árstíma. Mest var af
loðnu í mögum þorsks út af
Vestfjörðum, við suðurströnd-
ina og Norðausturland. Af ann-
arri fæðu má helst nefna síld,
kolmunna, ísrækju og ýmsar
tegundir fiska,“ segir í skýrslu
Hafrannsóknastofnunar um
stofnmælingarnar hvað þorsk-
inn varðar.
Ýsan á uppleið
Aðrar mikilvægar niðurstöður
stofnmælingarinnar snúa að
ýsustofninum en vísitala ýsu en
lengdardreifing og aldursgrein-
ing benda til að árgangurinn frá
2014 sé stór eftir röð sex lítilla
árganga.
Stofnvísitala ýsu hækkaði
verulega á árunum 2002-2006 í
kjölfar góðrar nýliðunar, en fór
ört lækkandi næstu fjögur árin
þar á eftir. Vísitalan í ár er svip-
uð því sem verið hefur í mars-
ralli frá 2010,“ segir í niðurstöð-
unum en ýsa veiddist á land-
grunninu allt í kringum landið.
Meira fékkst af henni fyrir norð-
an land en sunnan, sem er
breyting sem orðið hefur æ
skýrari síðasta áratuginn en áð-
ur fékkst ætíð meira af ýsu við
sunnanvert landið.
„Meðalþyngd ýsu yngri, en
sjö ára, hefur farið vaxandi und-
anfarin þrjú ár og er nú yfir
meðaltali rannsóknatímans.
Hins vegar er meðalþyngd átta
ára ýsu og eldri enn undir með-
allagi. Magn fæðu í ýsumögum
var svipað og undanfarin ár og
var loðna rúmlega helmingur
fæðunnar. Af annarri fæðu má
helst nefna slöngustjörnur og
burstaorma, en minna var af
ljósátu en áður, líkt og í þorski.“
Steinbíturinn þokast upp
Að venju fékkst gullkarfi víða en
mest djúpt út af Faxaflóa,
Breiðafirði og Vestfjörðum. Vísi-
tala gullkarfa í marsralli fór
hækkandi eftir árið 2008 og
mælingar síðustu sex ára hafa
verið þær hæstu frá 1985. Lítið
hefur hins vegar fengist undan-
farin ár af smákarfa undir 30
cm, samkvæmt niðurstöðunum.
Stofnvísitala steinbíts var í
lágmarki árið 2010 en hefur síð-
an farið hægt vaxandi. Lítið
fékkst af 20-60 cm steinbít mið-
að við fyrri ár, en magn stein-
bíts stærri en 65 cm var hins
vegar yfir meðallagi. Mest er að
fá af steinbít Vestfjarðamiðum
og í innanverðum Faxaflóa.
Litlar sveiflur í flatfiskstofnunum
„Vísitala lúðu í stofnmæling-
unni lækkaði hratt á árunum
1986-1990 og hefur haldist lág
síðan. Mjög lítið fékkst af lúðu í
marsralli árin 2008-2014 og
stofnvísitalan þessi ár var um
20 sinnum lægri en árin 1985-
1986. Vísitalan í ár hækkaði frá
fyrra ári og er nú svipuð og árin
2002-2007.
Stofnvísitala skarkola var
svipuð og verið hefur undanfar-
inn áratug, eftir að hafa mælst í
lágmarki á árunum 1997-2002.
Vísitalan nú er um þriðjungur
þess sem hún var að meðaltali
fyrstu fjögur ár mælingarinnar.
Vísitölur þykkvalúru og lang-
lúru þróuðust lengst af með
með svipuðum hætti; fóru
smám saman lækkandi fyrstu
15 árin en hækkuðu síðan á ár-
unum eftir aldamót. Undanfar-
inn áratug hafa vísitölur þykk-
valúru farið lækkandi og í ár
mældist vísitalan sú lægsta frá
2003. Í ár var vísitala langlúru
svipuð og undanfarin fimm ár.
Vísitölur sandkola og skráp-
flúru hafa verið lágar í undan-
farinn áratug og svo var einnig í
stofnmælingunni í ár.“
Stofnmælingar Hafrannsóknastofnunar:
Nýjasti árgangur þorsks meðal
þeirra stærstu frá upphafi mælinga
Frá 1996 hefur átt sér stað greinileg þróun í útbreiðslu ýsunnar sem
mest mælist nú af fyrir norðan land, þveröfugt við það sem áður var.
F
isk
istofn
a
r