Morgunblaðið - 24.02.2015, Blaðsíða 14
14 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 24. FEBRÚAR 2015
Smiðjuvegi 66 • Kópavogi • 580 5800 • www.landvelar.isFuruvöllum 3 • Akureyri • 461 2288
Alhliða þjónusta fyrir vökvadælur
og vökvamótora
Sala - varahlutir - viðgerðir
Ákvörðun var tekin um það í gær,
að aðalmeðferð í svonefndu
Marple-máli hefjist í Héraðsdómi
Reykjavíkur 7. september. Gert er
ráð fyrir að hún taki hálfan mánuð.
Hreiðar Már Sigurðsson, fyrrver-
andi forstjóri Kaupþings, og Guðný
Arna Sveinsdóttir, fyrrverandi fjár-
málastjóri bankans, eru ákærð í
málinu fyrir fjárdrátt og umboðs-
svik. Magnús Guðmundsson, fyrr-
verandi forstjóri Kaupþings í Lúx-
emborg, er ákærður fyrir hlutdeild
í fjárdrætti og umboðssvikum
Hreiðars Más og Guðnýjar Örnu og
Skúli Þorvaldsson er ákærður fyrir
hylmingu.
Verjendur hafa tíma til 15. júlí til
þess að skila greinargerðum í mál-
inu.
Marple-mál fyrir
dóm í september
Fyrir rétti Hreiðar Már Sigurðsson ásamt
Herði Felix Harðarsyni, verjanda sínum.
SVIÐSLJÓS
Björn Jóhann Björnsson
bjb@mbl.is
Samband íslenskra sveitarfélaga
hefur haft þá stefnu að forræði
sorphirðu- og úrgangsmála þurfi að
vera í höndum sveitarfélaga en
bendir jafnframt á að sorphirða og
raunar flest verkefni sveitarfélaga
á sviði úrgangsmála séu boðin út til
einkaaðila. Þannig hafa nær öll
sveitarfélög í landinu boðið sorp-
hirðuna út, nema Reykjavíkurborg.
Alþingi samþykkti breytingar á
lögum meðhöndlun úrgangs síðasta
vor. Í umsögn Sambands íslenskra
sveitarfélaga við það frumvarp kom
fram gagnrýni á að ekki væri kveð-
ið skýrar á um hlutverk og ábyrgð
sveitarfélaga og annarra sem
kæmu að úrgangsmálum. Óskýr
ábyrgðarskipting í málaflokknum
væri ávísun á deilu- og klögumál.
Ef sveitarfélög ættu að bera
ábyrgð á að ná markmiðum um úr-
gangsforvarnir, endurvinnslu, end-
urnýtingu og förgun þá yrði að
liggja skýrt fyrir að lögin veittu
þeim heimild til að fela byggðasam-
lögum, sem sveitarfélögin ættu að-
ild að, að ná settum markmiðum í
viðkomandi landshluta.
Verði samstiga
Meirihluti umhverfis- og sam-
göngunefndar Alþingis tók undir
þessi sjónarmið sveitarfélaganna
og lagði til við ráðherra að taka til-
lit til þeirra. Það náði ekki í gegn í
lögunum að þessu sinni.
Guðjón Bragason, sviðsstjóri lög-
fræði- og velferðarsviðs Samb. ísl.
sveitarf., segir síðustu lagabreyt-
ingar engu að síður hafa falið í sér
stefnubreytingu af hálfu löggjafans
og því beri að fagna. Síðustu ár hafi
sveitarfélögin ekki hlotið mikinn
hljómgrunn við stefnumótun og
mótun lagarammans um úrgangs-
mál. Það sé von sveitarfélaganna að
lagabreytingar feli í sér tækifæri til
að endurskoða þá stefnu sem mörk-
uð var í landsáætlun um úrgang,
sem umhverfisráðherra gaf út
2013.
Ríki og sveitarfélög verði von-
andi framvegis samstiga í að móta
raunhæfa og lausnamiðaða stefnu
um framtíð málaflokksins, þar sem
einnig verði lögð áhersla á að skýra
hlutverk sveitarfélaga annars veg-
ar og einkaaðila hins vegar.
Ósanngjörn umræða
Guðjón segir umræðuna um
sorphirðumál á köflum hafa verið
ósanngjarna í garð sveitarfélag-
anna. Þau hafi gert sitt í að bjóða út
sem flest verkefni á þessu sviði en
líta verði á úrgangsmálin sem
grunnþjónustu sem öll sveitarfélög
veiti íbúum sínum.
„Það er líklega vandfundinn sá
staður í heiminum þar sem sorp-
hirða er án aðkomu hins opinbera.
Það má alltaf búast við því, ef menn
ætla að láta einkaaðila algjörlega
sjá um þessa þjónustu og án trygg-
ingar frá ríki eða sveitarfélögum,
þá yrðu mjög líklega einhverjar
byggðir út undan. Einkamarkaður-
inn gengur jú út á það að þjónustan
er rekin í hagnaðarskyni. Hættan
er sú að þjónustan myndi ekki ná
til allra og að ekki yrðu allir flokkar
úrgangs hirtir,“ segir Guðjón.
Ýmis álitamál uppi
Halldór Halldórsson, formaður
Sambands íslenskra sveitarfélaga
og oddviti sjálfstæðismanna í borg-
arstjórn, segir ýmis álitamál uppi
þegar kemur að sorphirðumálum
og hver beri að sjá um þau. Bendir
hann á að nær öll sveitarfélög í
landinu, nema Reykjavík, bjóði
sorphirðuna út. Ef bjóða ætti út
alla þætti sorphirðu- og úrgangs-
mála þyrfti að breyta lögum á ný.
„Það er mín skoðun að hægt sé
að nýta útboð í ríkari mæli og einn-
ig varðandi förgun. Þá segja sveit-
arfélögin sem standa að Sorpu að
þau beri ábyrgð á sorphirðunni og
ekki sé hægt að undanskilja þann
þátt. Á þessu eru tvær hliðar, ann-
ars vegar sem snýr að breytingu á
lögum þannig að ábyrgðin yrði al-
farið þeirra verktaka sem fengju
verkið, og hins vegar að það yrði
skýrar kveðið á um samkeppnis-
sjónarmið í lögum og reglugerðum
um þennan málaflokk,“ segir Hall-
dór.
Hlutverk og ábyrgð sveitar-
félaga verði skýrari í lögum
Síðustu breytingar á lögum um meðhöndlun úrgangs dugðu ekki til
Morgunblaðið/Ómar
Sorphirða Reykjavíkurborg er líkast til eina sveitarfélagið í landinu sem
ekki býður út sorphirðu frá heimilum í íbúa sinna. Önnur bjóða þetta út.
Mikill meirihluti
lifandi fæddra
barna á Íslandi
er skráður í trú-
eða lífsskoð-
unarfélög eða
tæplega 87% á
árunum 2005-
2014. Þetta kem-
ur fram í svari
Ólafar Nordal
innanríkisráðherra við skriflegri
fyrirspurn frá Sigríði Ingibjörgu
Ingadóttur, þingmanni Samfylking-
arinnar.
Þannig fæddust 45.560 börn á
tímabilinu og voru 39.070 þeirra
skráð í trú- eða lífsskoðunarfélag
við fæðingu. Einungis 1.716 þeirra
voru skráð utan slíkra félaga og
önnur 4.774 skráð með stöðuna ótil-
greind trúfélags- eða lífsskoðunar-
félagsaðild.
Langflest börn
skráð í trúfélög
Hallgrímskirkja.
„Ef úrgangs-
málin eru ekki
í lagi þá verða
menn fljótir
að finna lykt-
ina,“ segir
Guðjón Braga-
son hjá sam-
bandi sveitar-
félaga og eru það orð að
sönnu. Fá dæmi eru um
hirðuleysi hér á landi, helst
er það fannfergi sem getur
tafið sorphirðu líkt og borg-
arbúar upplifðu um síðustu
jól. Í þessum efnum er
ítalska borgin Napolí víti til
varnaðar en þar hefur sorpið
stundum ekki verið hirt vik-
um eða mánuðum saman,
sem að vísu er rakið til áhrifa
ítölsku mafíunnar.
SORPHIRÐA
Napolí víti
til varnaðar
Friðþór Eydal, talsmaður Isavia, seg-
ir að Þorkell Ásgeir Jóhannsson, flug-
stjóri hjá Mýflugi, sé að beina gremju
sinni í ranga átt, þegar hann gagn-
rýnir Isavia fyrir lélegt ástand flug-
valla víða um land.
Þorkell Ásgeir gagnrýndi Isavia
harðlega í frétt hér í Morgunblaðinu
sl. laugardag og sagði að þótt ástand
flugvalla hefði margoft verið rætt við
Isavia, hefðu engar úrbætur verið
gerðar.
„Alþingi og innanríkisráðuneytið
ákvarða fjárveitingar til reksturs og
endurbóta flugvalla og lendingar-
staða á landsbyggðinni. Fjárveitingar
til málaflokksins hafa verið takmark-
aðar og ekki nægt til þess að viðhalda
ákjósanlegu þjónustustigi á öllum
lendingarstöðum þótt flugöryggi sé
ekki stefnt í hættu. Hefur Isavia
ítrekað bent Alþingi, innanríkisráð-
neyti og samgönguráði á stöðu þessa
mikilvæga máls,“ sagði Friðþór í sam-
tali við Morgunblaðið í gær.
„Flugvellir og lendingarstaðir á
landsbyggðinni eru reknir fyrir
tekjur af notendagjöldum og fjár-
framlag ríkisins á fjárlögum nema
Keflavíkurflugvöllur sem er að öllu
leyti fjármagnaður með notenda-
gjöldum. Auk þess hefur hann sér-
stöðu vegna ákvæða samkeppnis-
reglna á Evrópska efnahagssvæðinu
og lögum samkvæmt er ekki leyfilegt
að færa fjármagn úr rekstri hans til
annarra flugvalla,“ sagði Friðþór.
Hann segir að Alþingi hafi sam-
þykkt aukafjárveitingu til reksturs og
viðhalds innanlandsflugvallakerfisins
en innanríkisráðuneytið hafi ekki skil-
greint forgang verkefna.
Flugvallarekstur fari fram í sam-
ræmi við lög og reglur sem byggist á
alþjóðlegum stöðlum og samkvæmt
starfsleyfi Samgöngustofu sem sé op-
inber eftirlitsaðili með öryggi í flugi.
agnes@mbl.is
Alþingi ákveður
fjárveitingarnar
Uppfyllir skyldur í
þjónustusamningi
innanríkisráðuneytis
ljósmynd/www.mats.is
Norðfjörður Ástand flugbrautar á
Norðfirði er mjög slæmt í sólbráð.