Morgunblaðið - 07.03.2015, Blaðsíða 4

4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 7. MARS 2015
Alhvít Heimaey er fremur sjaldgæf sjón úr há-
loftunum, að sögn Tyrfings Þorsteinssonar, flug-
manns hjá Icelandair. Hann átti leið yfir Vest-
mannaeyjar mánudaginn 2. mars síðastliðinn og
tók meðfylgjandi mynd úr um 20.000 feta (rúm-
lega 6 km) hæð. Tyrfingur á konu úr Vest-
mannaeyjum og bjó þar í tvö ár.
„Ég hef aldrei áður séð Heimaey jafn hvíta og
hún var þarna,“ sagði Tyrfingur. „Ég hef oft
flogið þarna yfir. Það hefur gjarnan verið föl á
henni og víða snjór, en aldrei svona. Það var
nokkuð merkilegt að sjá hana svona hvíta. Þetta
var einstakt tækifæri og gaman að smella mynd
af henni.“
Trausti Jónsson, veðurfræðingur, sagði að al-
hvítt yrði í Vestmannaeyjum oft á hverju ári
samkvæmt upplýsingum frá Stórhöfða. Hann
sagði að annað mál væri að snjór fengi sjaldan að
vera í friði í Vestmannaeyjum. Vindurinn feykti
honum yfirleitt fljótlega á haf út og í skafla.
„Eyjan er sjálfsagt ekkert mjög oft alveg hvít,
þannig að ekki hafi skafið af hæðum og tindum,“
sagði Trausti. Hann sagði að töluvert mikið geti
snjóað í Vestmannaeyjum. Snjódýptartölur frá
Stórhöfða séu hærri heldur en úr Reykjavík, svo
dæmi séu tekin. Þá gerist það alltaf öðru hvoru
að illfært verði í Vestmannaeyjum vegna fann-
fergis eins og nýleg dæmi sanna.
Stórhöfði er í 120 metra hæð yfir sjó og er
neðst og lengst t.v. á myndinni. gudni@mbl.is
Ljósmynd/Tyrfingur Þorsteinsson
Heimaey sést sjaldan alhvít
 Vindurinn sér um það að snjór stoppar sjaldnast lengi við í Vestmannaeyjum
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
„Veturinn hefur verið frekar erfiður
og illviðrasamur. Síðustu þrjá vetur
hefur verið nóg að gera hjá okkur á
snjóflóðavaktinni,“ sagði Harpa
Grímsdóttir, fagstjóri ofanflóðavökt-
unar hjá Veðurstofu Íslands.
Snjóflóðavaktin hefur fengið aukið
hlutverk og gerir nú snjóflóðaspár
fyrir óbyggðir. Á heimasíðu Veður-
stofu Íslands (vedur.is) er blár borði
og með því að velja „Snjóflóð“ á hon-
um opnast vefsvæði snjóflóðavaktar-
innar. Þar eru snjóflóðaspár fyrir
norðanverða Vestfirði, utanverðan
Tröllaskaga og Austfirði. Þær eru
gerðar sérstaklega með vetrarferða-
menn í huga og þurfa ekki að vera
lýsandi fyrir ástandið í byggð.
„Við höfum reynt að miðla meiri
upplýsingum en áður, til dæmis um
snjóalög, ekki síst með aukna fjalla-
ferðamennsku í huga,“ sagði Harpa.
„Við vöktum veðrið, bæði veðurspár
og fylgjumst einnig með sjálfvirkum
veðurstöðvum og þróun veðurs á
hverjum tíma. Þá skoðum við snjóa-
lög og höfum snjóathugunarmenn
um allt land. Þeir taka snjógryfjur
og fylgjast með hvort veikleiki er að
þróast í snjónum. Við notum líka
sjálfvirka síritandi snjódýptarmæla
og snjóhitamæla uppi í fjöllum sem
segja okkur mikið.“
Harpa sagði að snjóflóð skapaði
mesta hættu fyrir þá sem ferðuðust
um brattlendi í snjó að vetrarlagi.
Algengast væri að ferðamenn settu
sjálfir af stað snjóflóð við þær að-
stæður. Harpa sagði að yfir 90% af
þeim sem lentu í snjóflóðum í
óbyggðum hefðu ýmist sjálfir komið
flóðunum af stað eða samferðamenn
þeirra.
Undir liðnum Fréttir á snjóflóða-
síðunni eru birtar upplýsingar um
snjógryfjur á ýmsum stöðum. Harpa
sagði að þær upplýsingar gögnuðust
þeim sem kynnu að lesa úr þeim.
„Við reynum að meta heildarað-
stæður á þessum þremur svæðum en
ekki einstakar brekkur,“ sagði
Harpa. „Ferðamenn verða sjálfir að
meta aðstæður þar sem þeir fara um
hverju sinni.“
Fólk tilkynni snjóflóð
Snjóflóð sem tilkynnt hafa verið
síðustu tíu daga eru sýnd á korti og
er hægt að afla upplýsinga um hvert
snjóflóð á heimasíðunni. Harpa sagði
mikilvægt að fólk tilkynnti snjóflóð
sem það sæi til Veðurstofunnar því
snjóflóð mældist ekki á sjálfvirkan
hátt.
Ekkert tjón hefur orðið í byggð af
völdum snjóflóðs það sem af er vetri.
Harpa sagði að snjóflóðavarnar-
mannvirkin skiluðu sínu.
„Ég get fullyrt að það hefðu verið
miklu fleiri rýmingar síðustu þrjá
vetur ef ekki hefðu verið komin snjó-
flóðavarnarmannvirki, til dæmis í
Bolungarvík og víðar. Við höfum
fengið flóð á mörg þessara varnar-
mannvirkja. Þau hafa afstýrt eigna-
tjóni og einnig fækkað rýmingum og
dregið úr óþægindum þeirra sem
búa við þessar aðstæður.“
Ákveðin óvissa fylgir vöktun og
ákvörðunum sem teknar eru á
grundvelli hennar. Harpa sagði að
þar sem snjóflóðahættan væri mest
væri talið að ekki ætti að byggja á
vöktun til frambúðar heldur að verja
byggð varanlega með varnarmann-
virkjum.
Nóg að gera á snjóflóðavakt
 Á heimasíðu Veðurstofu Íslands er miðlað miklum upplýsingum um snjóflóð og snjóflóðahættu
 Snjóflóðaspár fyrir óbyggðir á þremur svæðum eru gerðar með vetrarferðamennsku í huga
Morgunblaðið/Sigurður Aðalsteinsson
Norðfjörður Snjóflóðavarnarmann-
virki um landið hafa gert gagn.
Samflot iðnaðarmanna hefur verið að vinna
í kröfugerð vegna komandi kjaraviðræðna
við vinnuveitendur og verður hún lögð fram
á fundi með viðsemjendum nk. föstudag.
„Staðan er frekar þung, heyrist mér. Það
er almennt mjög lítið í gangi. Mér heyrist
að atvinnurekendur séu mjög harðir og
ekki á sömu nótum og við,“ segir Kristján
Þórður Snæbjarnarson, formaður Rafiðn-
aðarsambands Íslands, sem er í samfloti
með Samiðn, Félagi bókagerðarmanna,
Matvís, Félagi hársnyrtisveina og VM, sem
er félag vélstjóra og málmtæknimanna. „Ég
held þetta geti orðið erfitt,“ bætir Kristján
við, „en við erum lausnamiðaðir og reynum
að finna leiðir til að klára þetta á góðan
hátt.“
Fleiri samningar eru undir hjá þessum fé-
lögum og stefnir í átök. Kristján nefnir
harða deilu Rafiðnaðarsambandsins við Rík-
isútvarpið. Sambandið hefur gert kröfu um
að gerður verði sérkjarasamningur fyrir fé-
lagsmenn RSÍ en því hafi verið hafnað af
fyrirtækinu og Samtökum atvinnulífsins.
„Það virðist ekkert annað í boði þar en að
undirbúa atkvæðagreiðslu um boðun að-
gerða. Það kemur í ljós á næstu tveimur
vikum.“ helgi@mbl.is
Iðnaðarmenn undirbúa kröfur
 Rafiðnaðarmenn búa sig undir aðgerðir gegn RÚV
Kristján Þórður Snæ-
bjarnarson
Nái þingsályktun-
artillaga, sem lögð
var fram á Alþingi
á fimmtudaginn,
fram að ganga
mun Alþingi skipa
starfshóp sem
kannar tilhögun
bólusetninga
barna og metur
þörf á úrbótum.
Tillagan er lögð
fram af fimm þingmönnum Vinstri
grænna og fyrsti flutningsmaður
hennar er Katrín Jakobsdóttir.
Í greinargerð sem fylgir tillögunni
segir að þær raddir hafi heyrst frá
læknum og ónæmisfræðingum að ná-
ist ekki betri árangur í bólusetn-
ingum með þeim aðferðum sem nú er
beitt, hljóti að þurfa að endurskoða
þær. „Réttara sé að aðgerðir sem
kann að verða gripið til muni koma
eins niður á öllum heldur en að ein-
stakar stofnanir, fyrirtæki eða félög
taki að setja eigin reglur um bólu-
setningar og skilyrða jafnvel þjón-
ustu og samskipti við einstaklinga við
það hvort þeir geti framvísað bólu-
setningarvottorði, svo sem þegar
skólar eða dagvistarstofnanir gera
tilteknar ónæmisaðgerðir að skilyrði
fyrir veru barna þar,“ segir í grein-
argerðinni.
Almennt andvaraleysi
Þar segir einnig að ýmsar bolla-
leggingar séu um ástæður þess að
foreldrar hafna bólusetningu fyrir
hönd barna sinna og er þar tilgreint
þekkingarleysi á ónæmisaðgerðum
og gildi þeirra og almennt andvara-
leysi. Í lok greinargerðarinnar segir
að full ástæða sé til að vekja athygli á
gildi ónæmisaðgerða meðal almenn-
ings á Íslandi.
Vilja kanna
tilhögun
bólusetninga
Katrín
Jakobsdóttir
Kaupum bíla
Hærra uppítökuverð
Við staðgreiðum bílinn þinn og þú getur þar með
fengið staðgreiðsluafslátt af nýja bílunum.
Sendu okkur upplýsingar í gegnumwww.seldur.is
og við sendum þér staðgreiðslutilboð
þér að kostnaðarlausu.