Morgunblaðið - 24.03.2015, Side 2

2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 24. MARS 2015
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson, Sigtryggur Sigtryggsson ritstjorn@mbl.is Viðskipti Sigurður Nordal vidskipti@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson menning@mbl.is
Íþróttir Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Sunna Ósk Logadóttir netfrett@mbl.is, Smartland Marta María Jónasdóttir, smartland@mbl.is Umræðan | Minningar | Bréf til blaðsins mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
„Ég sit oft hér við gluggann með
kíkinn og horfi yfir í Vaðlaheiði.
Það eru ekki nema níu kílómetrar
héðan úr miðbænum og inn að
Gröf,“ sagði Ingólfur Lárusson á
Akureyri við Morgunblaðið í gær.
Ingólfur, sem býr á dvalarheimil-
inu Hlíð, verður 100 ára í dag.
Hann var lengi bóndi á Gröf í
Eyjafjarðarsveit, en á jörðinni búa
nú tveir synir Ingólfs og Kristínar
Pálsdóttur, sem lést fyrir þremur
árum, 93 ára að aldri.
Ingólfur er austan af Héraði en
Kristín að vestan. Þau giftust lýð-
veldisárið, byggðu upp nýbýlið
Hnitbjörg í Strandasýslu en fluttu
1955 að Gröf. Eftir að drengirnir
þeirra hófu búskap á jörðinni
fluttu hjónin til Akureyrar, árið
1979.
Búið var blandað, fé og naut-
gripir. „Ég byggði 100 kúa fjós,
nærri því helmingurinn var holda-
naut og kýrnar urðu aldrei nema
40 til 50. Einn bola átti ég sem var
merkilegur því hann var svo gæf-
ur; strákurinn einn fór ríðandi á
honum yfir læk sem liggur á milli
bæja. Tók í eyrun á honum og hár-
lubbann, settist á hálsinn á honum
og bolinn var hinn rólegasti!“
Þegar Ingólfur var ungur maður
vann hann um tíma við að skjóta
sel. „Þá var selurinn jafn mikils
virði og dilkur. Ég var reyndar
ekki lengi í þessu; ég tímdi ekki að
drepa þá og mönnum þótti ég lé-
legur! Það komst upp um mig, þeg-
ar ég sleppti tveimur kópum sem
urtan reyndi að fela.“ Ingólfur
hlær þegar hann rifjar þetta upp.
Hann er ern og lætur vel af sér.
„Ég hef alltaf verið heilsuhraustur.
Það er mikil blessun.“
skapti@mbl.is
Ingólfur Lárusson á Akureyri er 100 ára í dag
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Aldargamall og ern Ingólfur Lárusson verður 100 ára í dag. „Ég hef alltaf verið heilsuhraustur,“ sagði hann í gær.
Alltaf heilsuhraustur
Ekki missa af góðu tækifæri á næstunni:
Tölvuámskeið frá 1986
Nám á næstunni
Tölvunám TV til betri verka
– hringdu núna í síma 520 9000
– og skoðaðu mikið úrval námskeiða á www .tv.is
Benedikt Bóas
benedikt@mbl.is
„Þarna kom fram að fyrstu niður-
stöður benda til að allt hafi farið vel
en það er hinsvegar of snemmt að
fullyrða það,“ seg-
ir Halldór Run-
ólfsson yfirdýra-
læknir en hann
var fundarstjóri á
málþingi sem
fram fór í gær um
áhrif mengunar
frá eldgosinu í
Holuhrauni á
gróður og lífríki.
Málþingið var
haldið á vegum al-
mannavarnadeildar Ríkislögreglu-
stjóra, Bændasamtaka Íslands, at-
vinnuvega- og nýsköpunarráðu-
neytisins og umhverfis- og auðlinda-
ráðuneytisins.
Gróðurinn hulinn snjó
Halldór segir að ýmislegt forvitni-
legt hafi komið fram á þinginu en
meginniðurstaðan hafi verið sú að
margt bendi til þess að landið hafi
sloppið betur en á horfðist.
„Gosið kemur upp á hálendinu þeg-
ar gróður er í lágmarki og hann hul-
inn snjó. Gosið spúði gríðarlegu
magni af brennisteinstvíoxíði upp,
fjórum til fimm sinnum meira en öll
Evrópa. Í slíkri mengun geta komið
fram vandamál í sambandi við ár og
vötn og lífríki í þeim. Það var minnst
á það að þessi veðrátta sem hefur
verið hér á landi í vetur hafi hugs-
anlega jákvæð áhrif og ekki albölvuð
miðað við rok og rigningar. Leysing-
arnar sem hafa orðið í vetur verði til
þess að leysingarvatn komi ekki í
stórum púlsum eins og það var orðað.
Fátt er svo með öllu illt að ei boði
gott,“ segir Halldór og glottir.
Vinnu við gosið hvergi lokið
Þó að gosinu sé formlega lokið er
enn mikil vinna í kringum það þar
sem vísindamenn sinna sinni rann-
sóknarvinnu. Fram kom á þinginu að
líkurnar á að gosið hefði alvarlegar
afleiðingar á lífríki og dýralíf væru
minni eins og staðan væri í dag.
Enn er þó mörgum spurningum
ósvarað og ekki hægt að útiloka neitt.
Nú eru vísindamenn uppi á öræf-
um að taka sýni af snjó sem er að
bráðna sem og leysingarvatni.
„Ef þessar rannsóknir leiða í ljós á
næstu vikum og mánuðum að það sé
hætta á ferðum verður því komið á
framfæri strax. Það kom líka fram að
það er mikil og góð samvinna á milli
stofnana þannig að það er komið í veg
fyrir tvíverknað. Stofnanir eru vilj-
ugar að miðla upplýsingum sín á
milli, því sem kemur í ljós. Það er já-
kvætt að halda svona þing – bæði fyr-
ir vísindamenn og almenning,“ segir
Halldór.
Veðrið og leysingar hjálpuðu
til við að losna við mengun
Morgunblaðið/RAX
Holuhraun Þó að gosinu sé formlega lokið er enn mikil vinna í kringum það.
 Minni líkur á að eldgosið við Holuhraun hafi haft alvarlegar afleiðingar á lífríki
Halldór
Runólfsson
Í ályktun starfshóps Samfylkingar-
innar um olíuleit á Íslandsmiðum
sem samþykkt var á landsfundi
flokksins um helgina kemur fram að
mistök hafi verið gerð. Kom jafn-
framt fram að lýsa þyrfti því yfir að
Íslendingar ætluðu sér ekki að nýta
hugsanlega jarðorkukosti í lögsögu
sinni.
Össuri Skarphéðinssyni hefur ver-
ið málið hugleikið, hann var iðnaðar-
ráðherra þegar hann opnaði vefsíðu
vegna olíuleitarinnar árið 2007 og
sagði hinn 28. júlí sama ár: „Ég hef
sjálfur gengið úr skugga um að
áhugi olíuleitarfyrirtækjanna á því
að kanna þetta svæði er fyrir hendi
og við teljum ágætar líkur fyrir því
að þarna sé fýsilegt að leita að olíu.“
Drekasvæðið, sem er í norðaust-
urhorni íslensku efnahagslögsög-
unnar, var rannsakað síðar á árinu
2007 og þá sagði Össur. „Þær rann-
sóknir standa nú yfir og eru kostaðar
með sérstakri fjárveitingu ríkis-
stjórnarinnar sem ég fékk sam-
þykkta fyrr á árinu.“
Össur hefur ekki svarað fyrir-
spurn Morgunblaðsins þrátt fyrir
ítrekaðar tilraunir en í fréttum RÚV
í gær kom fram að skoðun hans væri
sú sama og að leyfilegt væri að vera í
minnihluta í flokknum.
Töluverð eftirvænting var í kjör-
dæmi Kristjáns Möller, þingmanns
Samfylkingarinnar í Norðurlands-
kjördæmi eystra, um uppbyggingu
ef að olíuvinnslu yrði. 2012 sagði
Össur á fundi Arion banka að: „Ís-
lendingar gætu búist við því að upp
úr 2025 yðu þrjú olíusvæði norðan
Íslands; á Drekasvæðinu, út af Aust-
ur-Grænlandi og við Jan Mayen. Ís-
lensk stjórnvöld stefna að því að
byggja upp þjónustu á Norðurlandi
við öll olíusvæðin þrjú og hafa átt
viðræður við Grænland og Noreg um
íslenskar þjónustumiðstöðvar við ol-
íuvinnsluna.“
Ekki hefur náðst í Kristján Möll-
er. benedikt@mbl.is
Voru með miklar væntingar
 Umskipti Samfylkingarinnar um olíuleit vekja athygli
Morgunblaðið/Ásdís
Þögn Lítið heyrist í Össuri Skarp-
héðinssyni og Kristjáni Möller.
Dómstólaráð hefur nýlega ákveðið
hækkun á málsvarnarlaunum verj-
enda og réttargæslumanna í saka-
málum. Símon Sigvaldason, for-
maður dómstólaráðs, segir að
dómstólaráð hafi gefið út viðmið-
unarreglur um ákvörðun málsvarn-
arlauna í sakamálum. ,,Þetta er
gert í samræmingartilgangi til að
auðvelda dómurum ákvörðunina.
Gjaldið var hækkað árlega í sam-
ræmi við hækkun á vísitölu. Þegar
hrunið skall á var tekin ákvörðun
un að hækka ekki gjaldið,“ segir
Símon.
„Töluvert eftir hrun fór lög-
mannafélagið síðan að þrýsta á
dómstólaráð um að hækka fjárhæð-
ina. Þegar dómstólaráð hafði tekið
ákvörðun um að hækka gjaldið á
nýjan leik tók innanríkisráðuneytið
þá ákvörðun að setja reglugerð á
grundvelli sakamálalaga, sem batt
fjárhæðina í viðmiðunarreglum
okkar fasta. Eftir að lögmanna-
félagið hafði þrýst nokkuð á ráðu-
neytið tók innanríkisráðherra
ákvörðun um að fella reglugerðina
úr gildi. Var það síðastliðið haust.
Þá gat komið til kasta dómstóla-
ráðs að hækka fjárhæðina og var
það gert. Fjárhæðin var fundin út
þannig að fjárhæðin sem gilti fyrir
hrun var hækkuð miðað við þróun
vísitölu til dagsins í dag,“ segir
hann. omfr@mbl.is
Hækkað í
samræmi
við vísitölu