Morgunblaðið - 24.03.2015, Side 21

21
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 24. MARS 2015
Bókaköttur Kettir eru sífellt að koma okkur mannfólkinu á óvart. Hér virðist vera einn sérlega bókelskur köttur á ferð, sjálfsagt vel læs og jafnvel nokkuð klár í lögum, refsirétti og fleiru.
Eggert
Sævar Helgi Bragason, for-
maður Stjörnuskoðunarfélags
Seltjarnarness, á miklar þakkir
skildar fyrir að vekja meðal okk-
ar mikinn áhuga á að skoða hið
stórkostlega fyrirbæri sem sól-
myrkvi er. Ber að þakka það
þegar borgari og áhugamaður
um stjörnuskoðun hefur þetta
frumkvæði – ekki bara að benda
á og ræða hvað sólmyrkvi er
heldur einnig að hafa frumkvæði
að því að panta sólmyrkvagler-
augu fyrir grunnskólabörn. Víða
safnaðist fólk saman þar sem út-
sýnið var gott og skiptist á gler-
augum eða rafsuðuglerjum sem
reyndust mjög vel.
Sævar Helgi á sannarlega
þakkir skilið og leitt að hann hafi
þurft að upplifa dónalega fram-
komu og áreitni fyrir það eitt að
hafa frumkvæði að því að gefa
gleraugun. Þessi umræða er mér
óskiljanleg. Það bannaði engum
að hafa fyrirhyggju og gera eitt-
hvað, gott að netverjar hafa tíst
og þakkað Sævari Helga. Hann gerði meira en að gefa gler-
augun því hann vakti líka mikla athygli á því að sólmyrkvar
eru mikið sjónarspil og að almyrkvi á sólu er tímabundin til-
viljun frá náttúrunnar hendi.
Í mínu bæjarfélagi var sólmyrkvanum fagnað og athafna-
lífið nánast lamaðist um morguninn þegar starfsmenn bæj-
arins og nemendur leik- og grunnskóla þyrptist út í veður-
blíðuna til að fylgjast með þessu mikla sjónarspili.
Ég hvet Sævar Helga eindregið til að halda áfram að upp-
lýsa landann um merka atburði er tengjast himingeimnum.
Hafðu miklar þakkir fyrir frumkvæðið og vonandi vekur þú
athygli landans á næsta sólmyrkva á Íslandi 2026. Þá trúi ég
að háttvísi landans verði betri.
Eftir Ásgerði
Halldórsdóttur
» Víða safn-
aðist fólk
saman þar sem
útsýnið var gott
og skiptist á
gleraugum eða
rafsuðuglerjum
sem reyndust
mjög vel.
Ásgerður
Halldórsdóttir
Höfundur er bæjarstjóri.
Háttvísi
og sólmyrkvi
Árið 2014 veitti
ríkisstjórnin ein-
staklingum og
sambýlisfólki
heimild til að ráð-
stafa séreignar-
sparnaði til að
greiða hraðar nið-
ur húsnæðislán
eða til að safna
upp í innborgun
fyrir fyrstu hús-
næðiskaupum, og það skatt-
frjálst! Heimildina er hægt
að nýta sér fram á sumar
2017. Staða ungs fólks á hús-
næðismarkaði hefur verið
mikið í umræðunni upp á síð-
kastið vegna kosningaloforða
Dags B. Eggertssonar í síð-
ustu borgarstjórnarkosn-
ingum. Sú umræða hefur því
miður einskorðast við það
hvernig ríki og sveitarfélög
geti gripið inn í markaðinn
með stofnun opinberra leigu-
félaga þar sem leigutakar fá
húsnæði á niðurgreiddu
verði. Aðgerðir sem snúa að
því að auðvelda ein-
staklingum kaup á húsnæði
hafa á sama tíma ekki fengið
verðskuldaða umræðu.
Dæmi frá Danmörku
Á vef dönsku hagstofunnar
má finna margt áhugavert
efni þar sem gerður er sam-
anburður á þeim hópum sem
annars vegar leigja húsnæði
og hinsvegar kaupa húsnæði.
Það sem er áhugavert í tölum
dönsku hagstofunnar er sam-
anburður á eignastöðu þess-
ara tveggja hópa skipt niður
lækkað sem nemur rúmum 3
milljónum og ef 2 milljónir
eru lagðar inn á sama lán í
upphafi þá getur heildar-
kostnaður lánsins lækkað
sem nemur rúmum 6 millj-
ónum.
 Ef vísitala íbúðaverðs á
höfuðborgarsvæðinu er skoð-
uð síðustu 20 ár kemur í ljós
að árleg meðalhækkun vísi-
tölunnar hefur verið rúm 8%.
Ef miðað er við 3% meðal-
verðbólgu fær húsnæðiseig-
andi 5% raunávöxtun á sitt
eigið fé á ári og þ.m.t. skatt-
frjálsa hluta séreignarsparn-
aðarins.
Léttu á útgjöldum
framtíðarinnar
Nú er í gildi heimild sem
gerir einstaklingum og sam-
býlisfólki kleift að ráðstafa
séreignarsparnaði sínum
skattfrjálst til að greiða niður
húsnæðislán eða til að spara
fyrir fyrstu húsnæðis-
kaupum. Heimild sem nýtist
jafnvel þegar tekið er nýtt
lán vegna kaupa á fyrstu
íbúðar eða hraðari upp-
borgun á gömlu húsnæðisláni
til þess að létta byrðarnar
hraðar. Þetta eru skattfrjáls
úrræði, tímabundin fram á
sumar 2017, svo það er um að
gera að nýta sér þau meðan
hægt er. Það er fjárfesting í
framtíðinni, sem borgar sig
strax. Ég bendi áhugasömum
á vefsíðuna www.leidrett-
ing.is þar sem hægt er að
nálgast frekari upplýsingar.
 Við útgreiðslu á sér-
eignarsparnaði greiða ein-
staklingar venjulega hefð-
bundinn tekjuskatt þ.e. á
bilinu 37,3-46,24% til ríkisins,
en skattprósentan fer eftir
tekjum viðkomandi. Með því
að ráðstafa séreignarsparn-
aði eins og ríkisstjórnin hefur
heimilað til að greiða niður
húsnæðislán eða safna fyrir
fyrsta húsnæði sleppa ein-
staklingar við að greiða þenn-
an tekjuskatt sem nemur
hundruðum þúsunda.
 Með því að nýta skatt-
frjálsan séreignarsparnað til
að greiða niður húsnæðislán
auka einstaklingar og sam-
býlisfólk ráðstöfunartekjur
sínar til framtíðar.
 Ef miðað er við hefð-
bundið 40 ára verðtryggt
jafngreiðslulán að upphæð 20
milljónum, 3% meðal-
verðbólgu og 4,5% ársvöxtum
getur sparnaðurinn við það
að leggja skattfrjálsan sér-
eignarsparnað inn á lánið
numið töluverðum upp-
hæðum á líftíma lánsins. Ef 1
milljón er lögð inn á slíkt hús-
næðislán í upphafi þá getur
heildarkostnaður lánsins
á aldurshópa.
Útkoman kem-
ur kannski
ekki á óvart en
eignastaða
þess hóps sem
kaupir hús-
næði er marg-
falt betri en
þess hóps sem
leigir húsnæði,
sama til hvaða
aldurshóps er
litið. Mestur er
munurinn þeg-
ar fólk er komið yfir áttrætt,
rúmlega fjórfaldur.
Nýttu þér skattfrjálsan
séreignarsparnað
Það er skynsamleg ráð-
stöfun að ráðstafa skatt-
frjálsum séreignarsparnaði
til að greiða niður húsnæðis-
lán. Einstaklingar geta ráð-
stafað allt að 500.000 kr. á ári
í þessu skyni í þrjú ár og
sambýlisfólk allt að 750.000
kr. á ári. Heildarupphæðin
sem hægt er ráðstafa á þess-
um tíma er því á bilinu 1,5-
2,25 milljónir. Séreignar-
sparnaður er ein besta sparn-
aðarleið sem völ er á. Með
samningi um séreignar-
sparnað leggur launamaður
2-4% af launum sínum í
sparnað og tryggir sér þann-
ig 2% mótframlag frá launa-
greiðanda. Það að nýta sér
séreignarsparnað er því í
raun 2% launahækkun! Hér
eru nokkrir punktar um kosti
þess að nýta skattfrjálsan
séreignarsparnað til að
greiða niður húsnæðislán eða
til að spara fyrir fyrstu hús-
næðiskaupum:
Eftir Magnús
Júlíusson » Það er skyn-
samleg ráð-
stöfun að
ráðstafa skatt-
frjálsum séreign-
arsparnaði til
að greiða niður
húsnæðislán.
Magnús Júlíusson
Höfundur er formaður sam-
bands ungra sjálfstæðis-
manna.
Fjárfestu til framtíðar