Morgunblaðið - 24.03.2015, Blaðsíða 14

SVIÐSLJÓS
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Húsafriðunarsjóður úthlutaði nýlega
224 styrkjum að upphæð samtals
139.150.000 kr. Alls bárust 309 um-
sóknir um styrki.
Flestir styrkir fara til flokksins
Friðuð hús og mannvirki, eða 102
styrkir samtals að upphæð 48,7 millj-
ónir króna. Til friðlýstra kirkna fara
43 styrkir samtals upp á 41,35 millj-
ónir króna. Til friðlýstra húsa og
mannvirkja fara 36 styrkir samtals
að upphæð 30,6 milljónir. Önnur hús
og mannvirki fá 28 styrki upp á 10,55
milljónir samtals. Þá voru veittir átta
styrkir til byggða- og húsakannana
samtals að fjárhæð 4,45 milljónir og
sjö styrkir til rannsóknaverkefna
upp á 3,5 milljónir samtals.
Hæstu einstöku styrkirnir fara til
þriggja friðlýstra kirkna, Eyrar-
bakkakirkju, Hagakirkju og Ögur-
kirkju. Hver þeirra fær þrjár millj-
ónir króna.
Hæstu styrkir til friðlýstra húsa
og mannvirkja fara til skála FÍ í
Hvítárnesi og til gamla bæjarins í
Múlakoti og fær hvort verkefni 2,5
milljónir króna.
Nýtt þak á verksmiðjuna
Síldarverksmiðjan í Djúpavík fær
hæsta styrkinn í flokknum „Önnur
hús og mannvirki“ eða eina milljón
króna.
Eva Sigurbjörnsdóttir, hótelstjóri
í Djúpavík, sagði að unnið hefði verið
að því í mörg ár að gera síldarverk-
smiðjuna upp. „Við eigum eftir að
gera við stærsta þakið á verksmiðj-
unni. Það liggur á að klára það í sum-
ar. Á meðan það lekur er lítið hægt
að gera,“ sagði Eva. Hún sagði að
síldarverksmiðjan væri um sex þús-
und fermetrar. Hjónin Eva og Ás-
björn Þorgilsson, auk fjölskyldu
þeirra, hafa lagt mikla fjármuni í
endurgerð gömlu verksmiðjunnar.
Eva sagði að þau hefðu keypt efni í
fyrra fyrir 5,7 milljónir og ættu eftir
að kaupa meira til að ljúka verkefn-
inu. „Við höfum stundum áður fengið
styrki úr Húsafriðunarsjóði, en ekk-
ert í líkingu við það sem við höfum
sjálf lagt í þetta,“ sagði Eva.
Síldarverksmiðjan kemur að ýms-
um notum. Í henni er verkstæði. Þar
er einnig sögusýning Djúpavíkur.
Einnig eru haldnar þar sýningar á
sumrin, bæði ljósmyndasýningar og
listsýningar. „Við notum húsið á fullu
þótt það sé ekki að öllu leyti komið í
viðunandi horf,“ sagði Eva.
224 styrkir veittir til húsafriðunar
 Styrk til síldarverksmiðjunnar á Djúpavík verður varið til að endurnýja stærsta þakið á verksmiðj-
unni  Þrjár friðlýstar kirkjur fengu hæstu styrkina að þessu sinni eða þrjár milljónir hver kirkja
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Djúpavík Gamla síldarverksmiðjan er stóra hvíta húsið til vinstri á myndinni. Á staðnum er rekið hótel sem er vin-
sæll gististaður ferðamanna á Ströndum. Í verksmiðjunni eru sýningar, m.a. sögusýning og myndlistarsýningar.
Húsafriðunarsjóður
» Húsafriðunarsjóður veitir
styrki til viðhalds og endur-
bóta á friðlýstum og friðuðum
húsum og mannvirkjum.
» Einnig má sjóðurinn veita
styrki til annarra mannvirkja
sem hafa menningarsögulegt,
vísindalegt eða listrænt gildi.
» Þá ber sjóðnum að stuðla að
byggingarsögulegum rann-
sóknum.
14 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 24. MARS 2015
Klettagörðum 5, 104 Reykjavík | stolpigamar@stolpigamar.is
Gámaleiga
Er gámur lausnin fyrir þig?
Við getum líka geymt gáminn fyrir þig
568 0100
stolpigamar.is
HAFÐU
SAMBAND
Búslóðageymsla ❚ Árstíðabundinn lager ❚ Lager ❚ Sumar-/vetrarvörur
Frystigeymsla ❚ Kæligeymsla ❚ Leiga til skemmri eða lengri tíma
Við mælingar á aflífunartíma 50
langreyða í veiðum hér við land síð-
asta sumar reyndust 42 langreyðar
(84%) hafa drepist samstundis við
það að skutull hæfði dýrin. Átta
langreyðar (16%) drápust ekki strax
og voru skotnar aftur. Enginn hval-
ur var skráður týndur við veiðarnar.
Miðgildi aflífunartíma þeirra sem
ekki drápust samstundis var átta
mínútur, en það er sá tími sem tók
að hlaða byssuna aftur, ná miði á
dýrið og bíða skotfæris. Minnst tók
6,5 mínútur að aflífa dýrið í annarri
tilraun, en mest 15 mínútur. Lengd
hvalanna sem voru skotnir var 50-69
fet og voru þeir skotnir af 15-60
metra færi.
Sumarið 2014 störfuðu tveir
norskir dýralæknar við mælingar á
dauðatíma í hrefnu- og langreyðar-
veiðum við Ísland á vegum Fiski-
stofu. Dýralæknarnir hafa áratuga-
reynslu af slíkum mælingum úr
hrefnuveiðum Norðmanna, segir á
vef Fiskistofu, en þar er að finna
skýrslu um niðurstöður þessara
rannsókna, veiðiaðferðir og þróun
þeirra. Í skýrslunni kemur fram að
Hvalur hf. hefur frá árinu 1985 fjár-
magnað þróunarverkefni sem miðar
að því að þróa aflífunartækni.
Ekki nægar upplýsingar
um aflífunartíma hrefnu
Vegna óhagstæðra veðurskilyrða
lágu hrefnuveiðar að mestu niðri
þann tíma sem ætlaður var til mæl-
inga á aflífunartíma í hrefnuveiðum.
Aðeins tókst að gera eina mælingu
og því fengust ekki nægilegar upp-
lýsingar til að leggja mat á aflífunar-
tíma fyrir hrefnu. Ráðgerir Fiski-
stofa að ráða sömu sérfræðinga til
þess að gera mælingar á aflífunar-
tíma hrefnu á næsta hrefnuveiði-
tímabili. Hlutfall langreyða sem
drápust samstundis (84%) við veiðar
hér á landi síðasta sumar er ívið
hærra en Norðmenn hafa náð í
hrefnuveiðum sínum.
Ráðgert er að niðurstöður mæl-
inganna verði kynntar á fundi sér-
fræðinga um aflífun hvala sem hald-
inn verður á vegum NAMMCO í
nóvember í haust. Þá verða niður-
stöðurnar bornar saman við sam-
bærilegar mælingar fyrir aðrar
hvalategundir og árangur veiðiað-
ferða metinn.
Kostaði 2,5 milljónir
Í svari Sigurðar Inga Jóhanns-
sonar, sjávarútvegsráðherra, við
fyrirspurn Katrínar Jakobsdóttur á
þingi síðasta haust, kemur fram að
kostnaður Fiskistofu vegna eftirlits
með hvalveiðum var rúmlega 408
þúsund krónur í fyrra og var hann
greiddur af útgerðum hvalveiði-
skipa.
Kostnaður vegna mælinga og
rannsókna á dauðatíma hvala var
tæplega 2,5 milljónir og var hann
greiddur með tekjum af leyfis-
gjöldum, að því er fram kemur í
svari ráðherra á þingi.
84% langreyða drápust strax
Morgunblaðið/Ómar
Hvalskurður Starfsmenn Hvals hf.
skera hval fyrir nokkrum árum.
 Átta dýr af 50
þurfti að skjóta
tvisvar sinnum
Viðar Guðjónsson
vidar@mbl.is
Í ársbyrjun 2015 var utanríkisráðu-
neytinu kunnugt um tólf íslenska
ríkisborgara í gæsluvarðhaldi eða
afplánun í fangelsum erlendis.
Þetta kemur fram í skýrslu Gunn-
ars Braga Sveinssonar utanríkis-
ráðherra um utanríkis- og alþjóða-
mál, sem birt var í síðustu viku.
Hjá utanríkisráðuneytinu fengust
þær upplýsingar að af þessum 12
eru þrír í Danmörku, tveir í Bras-
ilíu, tveir í Ástralíu og einn í Nor-
egi, Svíþjóð, Argentínu og Banda-
ríkjunum.
Til samanburðar voru ríflega tvö-
falt fleiri í fangelsi erlendis árið
2013 eða 26. Árið 2012 var talan
hins vegar sú sama og í ár eða 12.
Að sögn Urðar Gunnarsdóttur,
upplýsingafulltrúa utanríkisráðu-
neytisins, gætu fleiri Íslendingar
verið í fangelsum erlendis en ráðu-
neytinu er kunnugt um. Dæmi eru
um að Íslendingar sem hlotið hafa
dóma erlendis vilji ekki að haft sé
samband heim til Íslands og af-
þakka þeir fyrir vikið afskipti ís-
lenskra stjórnvalda. Þá kunna fang-
ar að bera tvöfalt ríkisfang og að
hafa hlotið dóma án þess að til-
kynning berist til Íslands.
Tólf í fangelsum
utan Íslands
 Voru rúmlega helmingi fleiri 2013
Morgunblaðið/Kristinn
Utanríkisráðuneytið Tólf Íslend-
ingar eru í fangelsi erlendis.