Bókasafnið - 01.06.2010, Qupperneq 6
6
Guðrún Hólmfríður Gísladóttir
fæddist á Eyrarbakka 5. septem -
ber 1920. Foreldrar hennar voru
Gísli Ólafur Pétursson læknir og
Aðalbjörg Jakobsdóttir kona
hans.
„Við vorum sjö systkinin sem
upp komumst, sex bræður og
ég, og á heimilinu var líka yngri
fóstursystir. Eldri fóstursystir mín
og systir dóu þegar ég var fimm
ára. Einn bróðir minn var Jakob
Gíslason sem var orkumálastjóri
um langt skeið. Heimilið var mjög gestkvæmt og alltaf nóg
rými fyrir gesti og gangandi.“
Þegar Guðrún ætlaði að hefja nám í framhaldsskóla voru
ekki margir kostir í boði, einkum fyrir börn sem búsett voru
í dreifðum byggðum landsins. Þá var ekkert landspróf og í
raun engin inntökupróf í menntaskóla nema í 1. bekk svo
það gat verið flókið að komast inn. Það varð því úr að hún
fór með frænku sinni Bergljótu Haralz, dóttur Aðalbjargar
Sigurðardóttur, til Ísafjarðar til að undirbúa sig undir
menntaskólanám. Þar var hún einn vetur í gagnfræðskóla
Lúðvíks Guðmundssonar á Ísafirði. Þeir sem útskrifuðust
hjá Lúðvík gátu síðan komist til Ágústs H. Bjarnasonar í
Gagnfræðaskóla Reykvíkinga og áfram beint í 4. bekk í M.R.
og það var leiðin sem Guðrún fór. Hún hóf nám í fjórða bekk
menntaskólans árið 1937 og fór í stærðfræðideild, en þá voru
bara tvær deildir í M.R., máladeild og stærðfræðideild. Ætlun
Guðrúnar var að útskrifast sem stúdent 1940 en hún gifti sig
árið 1939 og var maður hennar Pétur Sumarliðason, kennari.
Það setti svo strik í reikinginn að fyrsta barn hennar fæddist
1940 og það seinkaði því að hún lyki stúdentsprófinu um eitt
ár. Stúdent varð hún því 1941.
„Ég hef þess vegna tilheyrt tveimur útskriftarárgöngum en
ég þekkti betur þá nemendur sem útskrifuðust árið á undan
mér enda hafði ég verið með þeim í nærri þrjá vetur. Við
höfum lengi hist reglulega, fyrsta þriðjudag í mánuði. Fyrst
voru þetta heimboð en það var alltof mikil fyrirhöfn og of
mikið álag á þá sem tóku á móti hópnum á hverjum tíma. Nú
hittumst við á Grand Hótel og þá koma bara þeir sem vilja og
það er engin fyrirhöfn fyrir hvern og einn.“
Eftir að drengurinn fæddist fór Guðrún með hann austur
á Eyrarbakka. Þar var stórfjölskyldan og alltaf nóg rými fyrir
ný börn. Þar skildi hún drenginn eftir og fór til Reykjavíkur
til að ljúka stúdentsprófinu. Eftir stúdentsprófið tóku við
enn meiri barneignir og 1944 voru strákarnir orðnir þrír og
sá fjórði fæddist 1949. Einn vetur kenndi Guðrún stærðfræði
í Kvennaskólanum, en það var ekki auðvelt að vinna úti því
þá voru engin barnaheimili. Á stríðsárunum var talið gott
að koma krökkum í sveit og þá gat hún komið strákunum
sínum fyrir og þegar þeir voru farnir í sveitina fór hún að
svipast um eftir sumarvinnu. Guðrún leitaði þá til Sigurðar
Thoroddsen verkfræðings og spurðist fyrir um sumarstarf.
Það var dálítið skondið að hann útvegaði Guðrúnu vinnu
á Raforkumálstofnun (síðar Orkustofnun) hjá bróður
hennar án þess að raforkumálastjóri vissi fyrirfram hver var
umsækjandinn!
Hvað gerðir þú fyrst á Orkustofnuninni?
„Á þessum tíma voru miklar mælingar í gangi á hálendinu og
síðan þurfti að reikna út mælingarnar til að hægt væri teikna
eftir þeim og búa til kort. Þetta var mjög gott starf fyrir mig
og ég gat gert alla þessa útreikninga heima. Ég reiknaði síðan
út hvað þetta tók mig langan tíma og ég fékk síðan út á það
svolitla kauphækkun. Seinna fékk ég vinnu við að teikna
kortin.“
„Fljótlega var mér falið að huga að bókum stofnunarinnar.
Bókasafnið var í einu horninu á teiknistofunni, en stofnunin
hafði keypt mikið af bókum til að styðja við starfsemina. Margir
fræðimenn komu til að vinna á Raforkumálastofnun eftir
stríðslok og því var keypt efni sem þeir þurftu á að halda við
sína vinnu. Bókasafn stofnunarinnar var þó ekki stórt, en strax
var reynt að hafa reglu á safninu og fylgjast með innkaupum.
Raforkumálastofnun hafði keypt þýska kerfið UDK, sem var
mjög flókið, en eins og allir bókasafnsfræðingar vita byggir
þetta kerfi á Dewey en notar formgreinarnar öðruvísi. Ég
byrjaði samt að reyna að flokka bækurnar eftir þessu kerfi og
Þurfti að finna eigin lausnir á öllum vandamálum í safninu
Sigrún Klara Hannesdóttir ræðir við Guðrúnu Gísladóttur,
elsta núlifandi bókasafnsfræðinginn
Guðrún Gísladóttir.