Bókasafnið - 01.06.2010, Side 39
39
Inngangur
Markmið þessarar greinar er að lýsa bókfræðigrunni Gegnis
með tölulegum upplýsingum. Leitað er svara við spurningum
á borð við hversu margir titlar eru í bókfræðigrunni Gegnis,
fyrir hvern gögnin í kerfi nu eru og á hvaða tungumálum þau
eru. Bókfræðigrunnurinn er skoðaður sem heild og einnig
árlegar viðbætur.
Allt síðan byrjað var að nota bókasafnskerfi ð Aleph 500
eða Gegni árið 2003 hafa aðildarsöfn Gegnis óskað eftir
upplýsingum um árlegar viðbætur í bókfræðigrunninn,
ásamt upplýsingum um framlag einstakra safna. Jafnframt
hafa einstök söfn óskað eftir upplýsingum um framlag
einstakra starfsmanna til bókfræðigrunnsins. Ástæða þess að
nauðsynlegt þykir að afl a nákvæmra upplýsinga um árlegar
viðbætur í bókfræðigrunn Gegnis er að bókfræðiskráning er
tímafrek, krefst mikillar nákvæmni og sérhæfðs mannafl a.
Forsenda þeirrar greiningar á tölulegum upplýsingum
sem hér birtist er verkefni sem hleypt var af stokkunum
veturinn 2008 - 2009 og snýst um að afl a tölulegra
upplýsinga fyrir bókfræðigrunn Gegnis. Verkefnið er unnið
samkvæmt verkáætlun um gæðamál Gegnis sem byggist
á samstarfi Landskerfi s bókasafna, Landsbókasafns Íslands
– Háskólabókasafns og Borgarbókasafns Reykjavíkur.
Verkefninu er skipt í tvo áfanga. Fyrri áfanginn lýtur að því
að ná heildarupplýsingum um skráningu í bókfræðigrunninn
án tillits til framlags einstakra aðildarsafna. Upplýsingarnar
taka til skráðra bókfræðifærslna, þ.e. árlegra viðbóta frá og
með árinu 2007. Einnig kemur fram heildarfj öldi færslna í
árslok 2006, þ.e. skráðar færslur frá stofnun Gegnis og út árið
2006 án þess að árlegar viðbætur innan þeirra tímamarka
séu greindar. Vegna yfi rfærslu gagna í Gegni úr eldri kerfum
og sameiningar á færslum eftir yfi rfærslu eru upplýsingar
um árlega bókfræðiskráningu í Gegni ekki marktækar fram
til ársins 2007. Fyrri áfanga tölfræðiverkefnisins lauk í júlí 2009
með birtingu greinargerðarinnar, „Tölur úr bókfræðigrunni
Gegnis : greinargerð um söfnun og úrvinnslu tölulegra
upplýsinga“ eftir Hildi Gunnlaugsdóttur og Sigrúnu
Hauksdóttur. Sambærileg greinargerð hefur verið birt fyrir árið
2010 þar sem afrakstur ársins 2009 er tekinn með í reikninginn.
Þessar greinargerðir er að fi nna á vef Landskerfi s bókasafna,
www.landskerfi .is. Síðari áfangi tölfræðiverkefnisins verður
unninn árið 2010 en hann lýtur að því að greina framlag
einstakra safna til bókfræðigrunnsins.
Skráð fyrir
árslok 2006
Skráð 2007
Skráð 2008 Skráð 2009
Bókfræðifærslur í Gegni
E=ir skráningar?ma
Mynd 1: Bókfræðifærslur í Gegni eftir skráningartíma. Í árslok 2009
voru skráðir í Gegni samtals 947.694 titlar. Síðustu þrjú árin var árleg
viðbót nálægt fi mm prósent. Þótt árlegt hlutfall sé svipað í stórum potti
er munurinn umtalsverður milli ára. Árið 2007 bættust við 47.784 titlar,
árið 2008 var viðbótin 50.667 titlar og árið 2009 skilaði 41.266 titlum.
Bókfræðigrunnur Gegnis
Bókfræðigrunnurinn er hjartað í Gegni. Hann hýsir upplýsingar
um alla titla sem til eru í kerfi nu. Í bókfræðigrunninn eru
skráðar upplýsingar um bækur, tímarit, myndefni, tónlist,
kort, handrit o.s.frv. Hver titill er aðeins skráður einu sinni og
Sigrún Hauksdóttir og Hildur Gunnlaugsdóttir
Hjartað í Gegni
Nokkrar tölur úr bókfræðigrunni