Bókasafnið - 01.06.2010, Side 55

55
Bækur eru blessunarlega hluti af
lífi okkar fl estra. Sumir lesa meira
og aðrir minna, eins og gengur, en
fæst gætum við trúlega ímyndað
okkur heim án bóka.
Margir eiga sér eftirlætisbók,
bók sem lesin er reglulega en
bíður lúin uppí hillu þess á milli.
Sumir eiga sér eftirlætis sögu
hetju eða rithöfund, hafa lesið allt
út gefi ð um ævi og örlög sögu-
hetjunnar eða bíða spenntir eftir
nýrri afurð frá rithöfund inum. Þá eru aðrir sem lesa allt sem
að augum kemur, lestrarhestar sem ganga út af bóka söfnum
með troðfulla plastpoka af fróðleik og upplifunum í formi
bóka.
Best er þegar bækurnar sem við lesum, atburðir þeirra og
aðalpersónur lifa með okkur að lestri loknum. Margir hugsa
reglulega til eftirlætisbóka sinna eða rifj a upp söguþráð úr
bók sem þeir hafa nýlokið. Svo eru það persónur úr bókum
sem verða hluti af manns daglega lífi , félagar sem reglulega
er vísað til í samtölum heimilismanna. Þetta á ekki síst við um
yngstu kynslóðina.
Á mínu heimili upphefst til dæmis mikil leit að Karíusi og
Baktusi uppí munni fj ögurra ára dóttur minnar á hverju kvöldi.
Tennurnar verður að bursta nógu vel svo þessi hugarfóstur
Torbjörns Egners taki sér þar ekki bólfestu.
Þegar barnaskarinn er borinn sofandi á milli rúma, eins
og oft vil verða, liggur beint við að minnast Soff íu frænku
úr Kardimommubænum, þó mannrán sé hreint ekki á
dagskránni.
Sex mánaða sonur minn hefur enn ekki þróað með sér
sinn eigin smekk á bókum, hann er spenntur fyrir þeim
öllum og treður þeim umsvifalaust uppí sig. Fyrir vikið fær
hann viðurnefnið Guðmundur á Mýrum. Téður Guðmundur
var nefnilega, samkvæmt ljóði Þórarins Eldjárns, í banni á
bókasöfnum vegna þess að hann lagði bækur sér til munns.
Nú þegar svo eldri systirin þykir ganga full harkalega fram
í elskusemi sinni á litla bróður er oftar en ekki talað um 111.
meðferð á börnum. Þar er vísað til misskilnings sem átti sér
stað hjá Ljósvíkingnum Ólafi Kárasyni þegar hann var að
reyna að stauta sig fram úr texta þar sem fj allað var um illa
meðferð á skepnum í Heimsljósi Halldórs Laxness.
Þegar svo slettist eitthvað uppá samlyndi heimilismanna
má að lokum alltaf hóta fl utningum og grípa til frasans góða:
„Ég hef fl ött…“, orðin sem Lotta í Ólátagötu páraði á pappír
rétt áður en hún fl utti yfi r til Frú Berg, þjökuð af samviskubiti
yfi r því að hafa klippt gat á peysuna sína, í Lotta fl ytur að
heiman eftir Astrid Lindgren.
Þegar börn alast upp við að vísað sé til persóna og atburða
í bókum, venjast þau því að bækur og lestur þeirra verði hluti
af daglegu lífi .
Það getur nú varla talist slæmt veganesti.
Leitin að Karíusi og Baktusi
Birta Björnsdóttir
„Alltaf gengur eitthvað, þegar að er verið“
Eg get ekkert gjört fyrir stiftisbókasafnið, því er ver, á meðan allt gengur eins og það hefur gengið, en eg er nú
heldur að vona að réttist úr því, og er þá engu öðru að þakka en afskiptum Rafns; því núna á hálfum mánuði hafa
verið haldnir 2 fundir, hinn fyrri til að útgera um 3 nauðsynjamál þess, sem eg hef skrifað þeim þrisvar um síðan í
marzm. 1855, og eru þau öll útkljáð eins og eg fór fram á, svo hér sannast þó það, sem þér segið einhvers staðar í
nýjum Félagsritum: „Alltaf gengur eitthvað, þegar að er verið.“
Úr bréfi Jóns Árnasonar þjóðsagnasafnara og stiftsbókavarðar í Reykjavík til Jóns Sigurðssonar í Kaupmannahöfn 21. maí 1856.
Úr fórum Jóns Árnasonar, fyrra bindi, Hlaðbúð, Reykjavík, 1950, bls. 58.
bókasafnið 34. árg. 2010