Morgunblaðið - 18.04.2015, Side 1

Dáir íslenskaboltann
Snæddimeð GusGus í
Pól
SUNNUDAGUR
TÓNLEIKAFERÐIRNJÓTAVINSÆLDA
FÖLBLEIKT OG LÁTÚN
LITRÍKT OGLÁTLAUST
FERÐALÖG 20
HÖNNUN 24
HEIMILI 26
19. APRÍL 2015
J NA Í BRESKU SJÓNVARPI
OG FER MEÐ BURÐARHLUTVERK Í EINNI VINSÆLUSTU ÞÁTTARÖÐ BBC 46
*
MEÐ 8 MILLJÓNÁHORFENDUR
2
HEIMILISLEGIRTÓNLEIKAR ÍHAFNARFIRÐI
NÝSJÁLENDINGURINN CHHO
LAUGARDAGUR 18.
APRÍL 2015
Víðavangshlaup ÍR
100 ára
Sigurvegararnir Ný h
laupaleið Sigursælir
segja frá Goðsagnir
ÍR- hlaupsins
með okkur hinum
, en kom til mín
skömmu fyrir fy
rsta hlaupið og
spurði hvort han
n mætti vera me
ð.
Það var mjög au
ðsótt mál.“ Þar v
ar
fram kominn ein
n glæsilegasti
hlaupari sem Ísl
and hefur átt og
fyrsti sonur Íslan
ds, sem í raun og
veru var íþróttam
aður á heims-
mælikvarða. „Sv
o er mér einnig s
ér-
staklega minniss
tæður einn áhorf
-
andi. Það var Ko
foed Hansen
heitinn. Ég var o
ft eftirlitsmaður
fyrir sunnan Tjö
rn, og ævinlega
kom hann á hjóli
og horfði á þar,
hjólaði síðan niðu
r á Laugaveg og
sá endasprettinn
. Hann var traus
t-
ur vinur hlaupsin
s.“
f hl upið farið
T
il eru þeir menn,
sem trúa
á verk sín og ath
afnir,
menn sem stand
a með
ákvörðunum sínu
m, hvað
sem á bjátar og
leggja
ekki út í neitt öð
ru vísi en ætla sé
r
að koma áhugam
álum sínum í fra
m-
kvæmd. Helga J
ónassyni frá
Brennu hefur ve
rið lýst með þess
-
um hætti, en seg
ja má, að hann s
é
að öðrum ólöstuð
um faðir Víða-
vangshlaups ÍR;
maðurinn sem
kenndur er við lí
tið steinhús að
Bergstaðastræti
13. Tæki hann sé
r
verk fyrir hendu
r, mátti treysta þ
ví
að það yrði fram
kvæmt. Áhugi ha
ns
á málum, sem á
annað borð hrifu
huga hans, var ó
drepandi og eng
in
hindrun fékk stö
ðvað hann við
framkvæmd þeir
ra. Var hann og
fremstur í fylkin
gu frumkvöðla se
m
beittu sér fyrir f
yrstu keppni í
frjálsíþróttum í h
öfuðstaðnum ári
ð
1909.
Eins og verða vi
ll skiptust á skin
og skúrir og hor
furnar á stundum
ekki alltof góðar
um framtíð Víða
-
vangshlaupsins.
Þá kom sér vel þ
að
sem Helgi kallað
i sjálfur „Brennu
-
þráa“. Fékkst ha
nn aldrei til að
gefa eftir þegar
aðrir töldu vonla
ust
að viðhalda hlaup
inu vegna misjaf
ns
áhuga á því í ber
nsku þess. „Svo
fór
meira að segja a
ð Björn Ólafsson
(fyrrverandi ráð
herra sem var að
-
alstuðningsmaðu
r Helga um stofn
-
un hlaupsins) sag
ði við mig: „Eigu
m
við ekki að hætta
þessu?“ Ég sagð
i:
„NEI – heldur fe
r ég niður í Verk
a-
mannaskýli og k
aupi einhverja
menn til að hlaup
a, heldur en að
hlaupið falli niðu
r,“ segir Helgi í
viðtali í Morgunb
laðinu í tilefni fe
r-
tugasta hlaupsin
s 1955. Til þess
kom þó aldrei að
hlaupið félli niðu
r
eða ráða þyrfti m
enn til að hlaupa
.
„Og vonandi fer
það alltaf fram,“
bætti hann við.
Fyrir ódrepandi
áhuga Helga
Jónassonar er þe
tta hlaup nú elst
a,
fastmótaðasta og
ein skemmtileg-
asta hefð íslensk
ra frjálsíþrótta í
dag. Á ævi sinni
fylgdist hann me
ð
fyrstu 50 hlaupu
num, en Helgi va
r á
þeim tíma forma
ður ÍR í samtals
12
ár. Fleiri hafa la
gt drjúga hönd á
plóg við að viðha
lda hlaupinu. Þar
skal sérstaklega
nefndur Guð-
mundur Þórarin
sson, þjálfari frjá
ls-
íþróttadeildar ÍR
um áratuga skeið
.
Með hjálp góðra
manna reif hann
til i t
hefi kynnst, frá E
nglendingum
runnin. Slík víða
vangshlaup voru
meðal Breta í há
vegum höfð og
höfðu verið um á
ratugi. Þar hóp-
uðust menn allra
stétta út á frí-
morgnum sínum
og hlupu. Þar
kunna menn að m
eta hlaup sem
íþrótt – þessa hr
eyfingu, sem mö
nn-
um er svo eðlileg
. Hér þykir það n
ú
orðið ekki lengur
skemmtun, að
fara út á sunnud
agsmorgnum og
hlaupa. En það g
erðum við nokkr
ir í
gamla daga. Og
til eru þeir menn
hér sem hafa kun
nað að meta mor
g-
unferðirnar þær
, göngurnar og
t kl a
ég færði þetta í t
al við Björn Ólaf
s-
son og hann tók
því mjög vel.
Sumardaginn fyr
sta 1916 fór
hlaupið fram í fy
rsta skipti og
kepptu einungis
ÍR-ingar Þeir vo
ru
10 talsins, sem h
lupu þá, enda va
r
fyrirkomulag ke
ppninnar þannig
að
það var sveitark
eppni fimm man
na
og keppt var um
bikar sem Einar
Pétursson nú stó
rkaunmaður gaf,
en hann var mik
ill áhugamaður u
m
hlaupið og oft þá
tttakandi í því. Í
R
sendi því tvær sv
eitir til keppninn
ar
í fyrsta sinn. Og
fyrstu fjögur ári
n
var ÍR eitt félag
a með þátttaken
dur
í hlaupinu. Var ý
mislegt reynt til
ð og jafn-
Í tæplega níutíu
ár byrjuðu öll
hlaupin klukkan
tvö eftir hádegi
nema tvö. Það fy
rsta 1916, sem
hófst kl. 15 og hl
aupið 1939, sem
hófst klukkan 11
f.h. Á allra síðus
tu
árum hefur rástí
minn verið færðu
r
fram og hefst hu
ndraðasta hlaupi
ð
klukkan 12 á hád
egi í Tryggvagöt
u
við Pósthússtræt
i.
Alveg frá fyrsta
hlaupi hefur
Víðavangshlaup
ÍR notið mikilla
vinsælda og þótt
merkur viðburðu
r
í bæjarlífinu, sér
staklega þó fyrst
u
áratugina. Múgu
r manna horfði
jafnan á upphaf
hlaupsins í mið-
borginni og við e
ndamarkið sem
fyrstu áratugina
var í Austurstræ
ti.
Stundum var þrö
ngin svo mikil að
t t leiðar sinn
ar
Frá upphafi Víðavan
gshlaups ÍR snemma
á fjórða áratugnum á
Austurvelli. Svo sem
sjá má er þröng á þin
gi en lögreglan sér u
m að hlaupararnir ha
fi hreina braut.
Vorboði lífs og gleð
i
„Hugmyndin að h
laupinu er eins og
svo margt annað g
ott, sem ég hefi ky
nnst, frá Englendi
ngum runnin,“
sagði Helgi Jónas
son frá Brennu, ja
fnan nefndur faðir
Víðavangshlaups
ÍR.
L A U G A R D A G U R 1 8. A P R Í L 2 0 1 5
Stofnað 1913  90. tölublað  103. árgangur 
VÍÐAVANGS-
HLAUP ÍR
100 ÁRA TÓNSKÖPUNARVERÐLAUN
UPPTAKTURINN Í BARNABLAÐINU 8 SÍÐNA AUKABLAÐ
AFP
Leikkona Heiða Rún Sigurðardóttir eða
Heida Reed eins og hún kallast úti.
 „Ég má ekki nefna nákvæmlega
til hve langs tíma sá samningur er
en get sagt að það eru nokkur ár,“
segir Heiða Rún Sigurðardóttir
leikkona sem leikur eitt aðal-
hlutverkanna í sjónvarpsþáttunum
Poldark sem BBC 1 sýnir við miklar
vinsældir en nær 8 milljónir Breta
horfa á hvern þátt. Heiða Rún hef-
ur nú gert samning um að leika í
þáttunum næstu árin. Margir telja
að miðað við viðtökur geti Poldark
náð þeim alþjóðlegu vinsældum
sem Downton Abbey hefur notið.
Heiða Rún er í viðtali í Sunnudags-
blaði Morgunblaðsins.
Heiða Rún mun
leika í þáttum á
BBC næstu árin
Hagvaxtarspá í uppnámi
» Ingólfur H. Bender, for-
stöðumaður Greiningar Ís-
landsbanka, og Yngvi Harðar-
son, framkvæmdastjóri
Analytica, segja verkföll geta
sett strik í hagvaxtarspár í ár.
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Verkfall aðildarfélaga Bandalags há-
skólamanna mun hafa áhrif á nýjum
sviðum næstu daga þegar félagar í
Dýralæknafélagi Íslands og Félagi
íslenskra náttúrufræðinga leggja
niður störf á mánudaginn kemur.
Jón Gíslason, forstjóri Matvæla-
stofnunar, segir slátrun alifugla og
svínakjöts munu stöðvast ef undan-
þágunefnd, sem í sitja fulltrúar ríkis
og Dýralæknafélags Íslands, veitir
ekki undanþágu til slátrunar á
grundvelli dýravelferðar og til heil-
brigðisskoðunar. „Ef undanþágan
felur ekki í sér heilbrigðisskoðun af-
urða fæst ekki heimild til dreifingar.
Það gæti orðið kjötskortur.“
Dæmi um hin efnahagslegu áhrif
er að slátrun á eldislaxi stöðvast á
mánudaginn vegna verkfalls tveggja
aðildarfélaga BHM. Guðbergur
Rúnarsson, framkvæmdastjóri
Landssambands fiskeldisstöðva,
segir verkfallið geta komið niður á
markaðshlutdeild Íslands ytra.
Vaxandi harka í kjaraviðræðunum
síðustu daga hefur aukið líkurnar á
skriðu verkfalla hjá fjölmennustu
verkalýðsfélögum landsins.
VR og Flóafélögin hafa vísað
kjaradeilu sinni til ríkissáttasemj-
ara, sem er forsenda þess að hægt sé
að boða til verkfalls. Þá segja for-
menn tveggja aðildarfélaga Starfs-
greinasambandsins fullvíst að verk-
fall verði samþykkt í kosningu. Um
67 þúsund félagsmenn eru í þessum
félögum. Þá vísuðu Samtök atvinnu-
lífsins kjaradeilu fjögurra félaga til
ríkissáttasemjara í gær en í þeim eru
18 þúsund félagsmenn.
Matvís er eitt þessara félaga og
segir Níels S. Olgeirsson, formaður
félagsins, ljóst að flestum stærri
veitingahúsum, kjötvinnslum og
bakaríum verði lokað ef félagsmenn
leggja niður störf.
Slátrun á eldislaxi stöðvast
 Verkföll aðildarfélaga BHM gætu haft mikil áhrif á kjötframleiðsluna á Íslandi
 Leggja niður störf á mánudag  Líkur á verkföllum fleiri félaga hafa aukist
MBylgja verkfalla 4
Bogdan Kowalczyk var ráðinn til Víkinga 1979
en ráðning hans breytti íslenskum handbolta til
frambúðar. Víkingar urðu óvinnandi vígi næstu
fjögur ár og hittust liðsmenn Víkinga sem
spiluðu undir stjórn Bogdans í Víkinni í gær. Fé-
lagarnir höfðu ekki komið saman í rúm 30 ár og
var glatt á hjalla. Í Sunnudagsmogganum má
lesa viðtal Orra Páls Ormarssonar við Bogdan
undir fyrirsögninni; Pabbi Strákanna okkar.
Víkingar með foringjanum
Morgunblaðið/Ómar
Bogdan Kowalczyk með sínum gömlu lærisveinum
 Minni stofn-
fjáreigendur í
Afli, stærsta
sparisjóði lands-
ins, telja að Ar-
ion banki hafi
gengið fram af
mikilli hörku á
aðalfundi sjóðs-
ins sem haldinn
var í gær. Telja
þeir m.a. að ólög-
lega hafi verið staðið að boðun
fundarins og þá eru þeir afar
óánægðir með að eigendur hafi
ekki fengið fullnægjandi skýringar
á því af hverju nauðsyn var talin á
því að færa niður útlán sjóðsins um
454 milljónir á liðnu ári. Telja þeir
meðal annars ótækt að sami endur-
skoðandi sjái um endurskoðun Ar-
ion banka og Afls. Sjóðurinn verður
nú settur í opið söluferli samkvæmt
tilkynningu frá Arion banka. »22
Telja Arion valta
yfir sparisjóðinn
Aðalfundur Afls var
á Siglufirði í gær.