Læknablaðið - 01.09.2015, Blaðsíða 29

LÆKNAblaðið 2015/101 417
U M F J Ö l l U n O G G R E i n a R
og sólbekkjanotkun svo eitthvað sé nefnt.
Þetta er gríðarlega mikilvægt til að draga
úr nýgengi krabbameina hjá yngra fólki.“
Snýst mikið um samskipti
Það er ekki óeðlilegt að spyrja sérfræðing í
krabbameinslækningum sem er nýkominn
heim eftir 16 ára samfellt nám í læknis-
fræði hvort hann hafi einhvers staðar á
þeirri löngu leið fengið formlega þjálfun
í samskiptum við sjúklinga og aðstand-
endur þeirra.
Örvar staldrar við og segir svo sposkur:
„Þetta er mjög góð spurning. En í hrein-
skilni sagt þá minnist ég þess ekki. En
svarið við þessari spurningu að öðru leyti
er tvíþætt. Krabbameinslækningar snúast
að langmestu leyti um samskipti við
sjúklinga. Maður er í stöðugu sambandi
við sjúklinga sína og ég held að það komi
af sjálfu sér að til að velja þessa sérgrein
verður maður að hafa ánægju af sam-
skiptunum. Síðan er bara hver og einn eins
og hann er gerður og það er ekki hægt að
þykjast vera annar en maður er. Í mínum
huga skiptir mestu að vera hreinskilinn,
heiðarlegur og einlægur í samskiptum og
þetta lærist af reynslunni. Ég er örugglega
betri núna en fyrir einhverjum árum og á
vonandi eftir að verða betri með aukinni
reynslu. Sumir sjúklingar hafa húmor fyrir
sjálfum sér og veikindum sínum á meðan
aðrir eru mjög langt niðri og þurfa annars
konar nálgun. Þetta er svo einstaklings-
bundið að maður verður að geta lesið í
andrúmsloftið og líðan sjúklinganna og ég
er ekki viss um að staðlað form samskipta
sé besta aðferðin.“
Önnur hlið þessa sama penings er
síðan líðan læknisins sjálfs í kjölfar erfiðra
tilfella og hvort þar sé nauðsynlegt að hafa
einhverja leið til að losa um slíkt. „Við
þessu er í rauninni sama svarið að það er
mjög einstaklingsbundið hvernig brugðist
er við slíku. Það sem ég nefndi áðan um
óformleg og einföld samskipti milli koll-
ega er ein leið til að létta á sér. Við ræðum
mikið saman og leitum ráða hvert hjá öðru
og það er gert bæði óformlega og einnig á
svokölluðum tilfellafundum þar sem ein-
stök tilfelli eru rædd í þaula. Þetta er mjög
gagnlegt og nægir í flestum tilfellum að
mínu mati. Hins vegar neita ég því ekki
að sumir sjúklingar leita á mann á öllum
tímum sólarhringsins og það kemur fyrir
að ég vakna upp um miðjar nætur og er
þá að hugsa um hvernig bregðast eigi við.
Enn einn möguleiki í þessu sambandi eru
tengslin sem maður hefur við fyrrverandi
kollega á háskólasjúkrahúsunum í Boston
og Fíladelfíu. Ég leita óhikað til þeirra
þegar tilfelli eru flókin og mjög sérhæfð
og það líður sennilega ekki sá dagur að ég
sé ekki í tölvupóstsamskiptum um eitt eða
fleiri tilfelli. Þetta er enn einn kosturinn
við að hafa tengsl við erlenda sérfræðinga
eftir sérnámið og tryggir líka sjúkling-
unum enn betri meðferð en ella.“
„Ég hafði alltaf í huga að ég væri á leiðinni heim til Íslands eftir námið og því væri kostur að hafa breiðari þekkingu,“ segir Örvar Gunnarsson sérfræðingur í krabbameinslækn-
ingum sem hóf störf á Landspítala í sumar.