Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.2009, Page 15

14 ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS
heldur aðeins staðnæmst við steinsmíðaverk hans. Kristján Eldjárn telur í
þætti sínum upp tuttugu verk sem Guðmundi eru þar eignuð og er vísað
til þeirrar skrár.17 Svo vill til að elsti gripurinn sem með vissu er gerður af
Guðmundi er legsteinn úr gamla kirkjugarðinum í Gunnarsholti. Hann
var settur Solveigu Einarsdóttur húsfrú í Gunnarsholti sem lést 1640.
Solveig átti til auðugra að telja. Einar faðir hennar var bóndi á Strönd í
Selvogi en faðir hans var Grímur Þorleifsson lögréttumaður á Hólum í
Eyjafirði. Móðir Einars var Guðbjörg Erlendsdóttir lögmanns á Strönd
í Selvogi. Solveig átti Ólaf bónda í Gunnarsholti Árnason prests í Holti
Gíslasonar.18 Steinninn er nú á Þjóðminjasafni (Þjms. 9124). Mynd er
af steininum í bók Kristjáns og er lýsing á honum í skrá hans um verk
eignuð Guðmundi. Svo lýsir Kristján legsteini Solveigar:
… náttúrlega slétt og ótilhöggvin hella um 100x45 sm að stærð.
Þversum yfir efri endann er fallega gerður tvöfaldur greina streng-
ur, sem greinist út frá miðju til beggja hliða, og myndast í miðjunni
ekki mjög greinileg andlitsgríma. Fyrir neðan þennan bekk eru
fimm leturlínur þversum, upphaf graf skriftarinnar, sem er með
fall egu gotnesku letri, klöppuð ofan í f löt steinsins:
Huiildar : Stadur : Þeirr / ar : Fromu : Og : Gudhræ /ddu :
Kuinnu: Sol / ueigar : Einars /Dottur. (Þá koma 9 línur langsum)
Sem : Firer : Þann : Stund / lega : Dauda : Inngieck : I / Siins :
Herra : Faugnud / Þann : 9 : OCTOB : ANNO: 1640 / A : 52
: Are : Hennar : All / durs / Saler : Riettlatra : Eru : I / Guds :
Hende : Og : Eingen / Piina : Snertr : Þær : SAP : 4.
Fyrir neðan áletrunina er þvert yfir steininn einkar vel gerður
tvö faldur upphleyptur greinastrengur, og þar fyrir neðan er
höggv ið í tveimur línum: GVDMVNDUS GVDMVNDIUS /
SCVLPSIT.19
Síðasta línan er einkar áhugaverð þar sem fram kemur að Guðmundur
Guðmundsson hafi höggvið steininn. Legsteinninn er annað tveggja
verka sem Guðmundur merkir sér en hitt er skírnarfonturinn á Hólum
sem síðar verður getið stuttlega. Annan legstein má með nokkurri
vissu eigna Guðmundi enda á nálægum stað og frá sama tíma og steinn
Solveigar. Sá steinn er úr kirkjugarðinum í Teigi í Fljótshlíð og settur
yfir Jón Guðmundsson (d. 1640). Um steininn segir Kristján Eldjárn
að „… sökum skrautverks, stafagerðar og alls yfirbragðs tvímælalaust er
verk sama manns …“20