Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.2009, Blaðsíða 74

„ALLTAF VAR ÞAR EITTHVAÐ SEM HÖFÐAÐI TIL FÓLKSINS“ 73
til 12. Árið 1965 var farið að ræða um að lengja dagskrána enn frekar
þannig að tónlist af hljómplötum yrði leikin á framangreindum tíma.
Þó var gert ráð fyrir áframhaldandi útsendingum á jarðarförum væri
þess óskað.163 Benedikt Gröndal, þáverandi formaður útvarpsráðs, segir
að litið hafi verið á það „sem viðkvæmt vandamál þegar byrjað var að
tala um lengingu dagskrár frá morgni til miðnættis,“164 en það hefði
auðvitað í för með sér að útvarpsjarðarfarir legðust niður.
Ekkert frekar gerðist í þessu máli fyrr en í ágúst 1967 er ákveðið
var að hætta að útvarpa jarðarförum og fella tímann frá 10 til 12 inn í
reglulega dagskrá. Ennfremur var samþykkt „að útvarpsráð samþykkti
hverju sinni frá hvaða jarðarförum skyldi útvarpa“.165 Vafalaust hefur
verið sagt frá þessum breytingum í fréttum útvarps og veittur ákveðinn
frestur þótt það komi ekki fram í fundargerðum ráðsins. Greint var frá
því í Morgunblaðinu 27. október 1967 að útvarp á jarðarförum yrði fellt
niður í frétt um breytingar á vetrardagskrá Ríkisútvarpsins.166 Síðan hafa
aðeins verið sendar út útfarir á vegum ríkisins eða ríkisstjórnarinnar.
Um hefur verið að ræða forseta, forsetafrúr og forsætisráðherra, örfáa
helstu listamenn og menningarfrömuði. Þar auki hefur Ríkisútvarpið
heiðrað einstaka starfsmenn sína með því að útvarpa jarðarför þeirra.
Sá fyrsti sem heiðraður var með þessum hætti var Helgi Hjörvar, fyrsti
formaður útvarpsráðs og lengi skrifstofustjóri þess, árið 1966, og seinna
(1968) Sigurður Þórðarson, fyrrverandi skrifstofustjóri ráðsins.167
Enn fremur var jarðarförum útvarpsstjóranna Jónasar Þorbergssonar,
Vilhjálms Þ. Gíslasonar og Andrésar Björnssonar útvarpað.168 Þá hefur
ríkis jarðar förum í seinni tíð einnig verið sjónvarpað, þ.e. útför Kristjáns
Eldjárns, Halldórs Laxness, Guðrúnar Katrínar Þorbergsdóttur og nú
síðast Sigurbjörns Einarssonar biskups. Sumar af þessum athöfnum voru
einnig sendar út í hljóðvarpi.169
Þótt samhugur hafi yfirleitt ríkt um hvaða jarðarförum skyldi
útvarpað á kostnað útvarpsráðs var það þó ekki alltaf á einu máli og
blandaðist pólitík þá gjarnan inn í. Sem dæmi má nefna jarðarför Péturs
Ottesens, fyrrverandi alþingismanns, sem útvarpað var í janúar 1969 að
ósk Alþingis. Fulltrúi Framsóknarf lokksins í ráðinu var þessu andvígur
„þar eð útför Jónasar Jónssonar hefði ekki verið útvarpað, ætti ekki
að útvarpa jarðarför Péturs Ottesens“.170 Þá var tillaga um að útvarpa
jarðsetningu Jóns Baldvinssonar, formanns Alþýðuf lokksins, og forseta
sameinaðs Alþingis felld í útvarpsráði 1938.171 Athöfnin var eigi að síður
send út, bæði frá Dómkirkjunni og Alþingishúsinu. Ekki er ljóst á hvers
vegum það var, líklega þingsins eða Alþýðuf lokksins.172