Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.2009, Side 117

116 ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS
endurnýjað við það tækifæri því ekki er lengur tekið fram að þilið sé
strikað. Þetta býður því heim möguleikanum á því að í rjáfur brúðar húss
hafi um 1840 verið notað það sem af gekk úr eldri útgáfu stofuþilsins.
Væri þetta svo er hér komin aldursgreining á strikið á þiljunum þar sem
ólíklegt má telja annað en þetta hafi verið nýir viðir þegar stofunni var
umbylt milli 1755 og 1768.
Enn er einn möguleiki ótalinn en hann er sá að við endursmíði
brúðar hússins um 1840 hafi einfaldlega verið notast við viði sem nýti-
legir voru úr eldri gerð hússins sjálfs. Líklegt er að veggþiljur hafi þá
verið nýsmíði þar sem ekki eru ummerki á þeim um eldri notkun, þær
eru allar einsleitar. Nýtanlegar fjalir úr eldri gerð hússins hafa svo verið
nýttar til að fá yfirbragð reisifjalar í rjáfrið. Ekki er heldur fjarri lagi að
ætla að í rjáfri brúðarhúss séu bæði eldri viðir úr húsinu sjálfu sem og
leifar af veggþili stofunnar.
Flest bendir til að strikuðu fjalirnar sem nú hvíla í rjáfri brúðarhúss
hafi orðið vitni að samræðum og minnisdrykkjum í brúðkaupsveislum
í Laufási, hvort sem þær hafa þá verið í veggþili stofunnar eða í brúðar-
húsinu sjálfu og hafa þar myndað stílhreina umgjörð um veisluhöldin.
Frá veisluhúsi til mjólkurhúss
Svo virðist sem dregið hafi úr íburði brúðkaupssiða heldra fólks eftir því
sem kom fram á 18. öldina. Skýringin á því liggur hins vegar ekki ljós
fyrir og er tæpast einhlít.
Annálar geta síður um stórmannleg brúðkaup þegar dregur fram
á miðja 18. öldina.46 Athygli vekur að sérstaklega er tekið fram að
brúðkaup Eggerts Ólafssonar og Ingibjargar Guðmundsdóttur árið
1767 hafi farið fram með siðum á 15. aldar vísu.47 Í konungstilskipun
um hjónabandsmál frá árinu 1746 er m.a. lagt bann við misnotkun
áfengis og söng undir einstökum drykkjum í brúðkaupsveislum og
öðrum mannamótum sem tengjast kirkjulegum athöfnum. Þá skyldi
vítabikar og aðrar slíkar hefðir einnig af lagðar.48 Að því gefnu að farið
hafi verið eftir tilskipuninni er viðbúið að það hafi dregið máttinn úr
brúðkaupssiðunum þar sem minnisdrykkjur gegndu þar svo veigamiklu
hlutverki.
Gísli Gunnarsson hefur bent á það að gamlar valdaættir hafi eftir
siðbreytingu misst vægi sitt þegar komið var fram á miðja 18. öld.
Hann varpar því fram að mannfall ungs fólks í stóru bólu á fyrsta áratug
18. aldar leiki stórt hlutverk í því efni.49 Við það hefur manns- og
konuefnum höfðingjabarna fækkað verulega og samsetning samfélagsins