Dagblaðið Vísir - DV - 30.12.2009, Blaðsíða 12

12 MIÐVIKUDAGUR 30. desember 2009 FRÉTTIR
„Sjúkdómurinn er venjulega ekki
sérstaklega skæður. Hann er til-
tölulega algengur en það sem ger-
ir mönnum erfitt fyrir er að hann
getur sýnt sig á marga vegu,“ segir
dr. Sigurður Skarphéðinsson, einn
helsti sérfræðingur Danmerkur um
taugasjúkdóminn borrelia.
Veikir Íslendingar
DV greindi frá því um jólin að húsa-
smiðurinn Guðjón Egilsson þjáist
svo illa af borrelia, eftir að hafa ver-
ið bitinn af skógarmítli í Danmörku,
að hann geri ekki ráð fyrir að lifa út
næsta ár. Hann verkjar stöðugt í all-
an líkamann; getur hvorkið unnið
né gengið út í búð. Hann á bágt með
svefn og hvílist því afar illa.
Þá ræddi DV einnig við Vilhjálm
Örn Vilhjálmsson, sem búsettur er
í Danmörku, en bæði sonur hans
og tengdamóðir hafa fengið sjúk-
dóminn, eftir að hafa verið bitin af
skógarmítli sem ber sjúkdóminn.
Sonur Vilhjálms hefur náð bata en
tengdamóðir hans býr við skert lífs-
kjör vegna sjúkdómsins.
Getur valdið varanlegum
skaða
Sigurður, sem skrifaði doktorsrit-
gerð um borrelia, segir að sjúk-
dómurinn hafi mismunandi birt-
ingarmyndir. „Hann getur birst
sem útbrot á húð en hann getur líka
komið fram sem taugasjúkdómur.
Hann getur líka lagst á liði og þá eru
dæmi um að fólk fái í hjartað,“ út-
skýrir Sigurður og bætir við: „Eitt af
stóru vandamálunum er að greina
hvort um er að ræða borrelia eða
eitthvað annað. Það er ekki auðvelt
að greina sjúkdóminn en það bygg-
ist auðvitað á því að þekkja hann
vel.“
Sigurður segir aðspurður að ekki
sé litið á sjúkdóminn sem banvæn-
an. „Þetta er sjúkdómur sem getur
haft leiðinlega hluti í för með sér,
eins og lamanir í andliti og eitt-
hvað slíkt. Um 15 prósent þeirra
sem fá slík einkenni í andlit verða
ekki betri; losna ekki við það,“ segir
hann. Því geti fólk hlotið varanlegan
skaða af sjúkdómnum. Miklu máli
skipti, líkt og með aðra sjúkdóma,
að hann sé greindur snemma.
Margar tegundir borrelia
Sjúkdómurinn er að sögn Sigurðar
nokkuð algengur í Danmörku; á ári
hverju eru um 40 til 50 þúsund sýni
send inn til greiningar. Hann segir
að eitt stærsta vandamálið við sjúk-
dóminn borrelia sé hversu mörg
mismunandi einkenni hann get-
ur leitt af sér. „Það ræðst yfirleitt af
því hvaða breytileika borrelia-bakt-
eríunnar maður hefur á hverjum
stað. Það sem maður les af borrel-
ia í Bandaríkjunum gildir til dæmis
yfirleitt ekki í Evrópu,“ útskýrir Sig-
urður og bætir við að Bandaríkja-
menn hafi aðeins eina tegund bor-
relia á meðan Evrópubúar hafi
ellefu mismunandi tegundir. „Það
er þess vegna sem það getur ver-
ið erfitt að segja til um hvert fólk á
að snúa sér með sinn sjúkdóm. Það
fer eftir því hvar maður hefur ver-
ið,“ segir Sigurður en tekur fram að
meðhöndlunin felist ein-
ungis í sýklagjöf.
Þrífast illa á Íslandi
Eins og DV hefur greint frá,
byggt á upplýsingum Nátt-
úrufræðistofnunar, hafa
nokkur eintök skógarmítils
fundist á dýrum og mönn-
um á Íslandi. Ekki hefur þó
fengist staðfest að sýktur
skógarmítill hafi fundist á
landinu. Sigurður segir ekki
sérstaklega líklegt að skóg-
armítill festi rætur á Íslandi.
Til þess þyrfti tvennt að
koma til. „Það sem skiptir
mestu máli fyrir ticks [enskt
heiti yfir blóðmítla, innsk.
blm.] er að þú hafir nógu
mikið af stórum dýrum,“
segir Sigurður og bætir við
að til þess að þeir lifi góðu
lífi þurfi mikinn skóg. Hreindýr séu
ekki nándar nærri nógu mörg til að
viðhalda mítlinum.
Í Bandaríkjunum smitast stór
hluti þeirra sem veikjast í garðinum
heima hjá sér. Sigurður segir að það
Doktor Sigurður Skarphéðinsson, sér-
fræðingur um borrelia-smit, segir að
venjulega sé sjúkdómurinn ekki skæður.
Hann sé ekki álitinn banvænn en geti
birst á marga vegu. Það torveldi grein-
ingu hans. Hann gerir ekki ráð fyrir því að
skógarmítill, sem ber sjúkdóminn, verði
mikið vandamál á Íslandi.
EKKI BANVÆNN SJÚKDÓMUR
„Ég efast um að þetta
verði stórt vandamál á
Íslandi.“
BALDUR GUÐMUNDSSON
blaðamaður skrifar baldur@dv.is
Bubbi bitinn
Bubbi Morthens veiktist illa eftir bit í Aðaldal í fyrrasumar:
„Ég sá myndir af þessum útbrotum á
bloggsíðunni hjá Vilhjálmi og sá að
þetta voru nákvæmlega eins útbrot
og ég fékk á öxlina í fyrrasumar,“ segir
tónlistarmaðurinn og rithöfundurinn
Bubbi Morthens. DV sagði í síðustu
viku frá Vilhjálmi Erni Vilhjálmssyni
en tveir í fjölskyldu hans voru bitn-
ir af blóðlúsinni skógarmítli og fengu
í kjölfarið taugasjúkdóminn borrel-
ia. DV sagði einnig frá húsasmiðnum
Guðjóni Egilssyni, sem er illa haldinn
af sjúkdómnum eftir að hafa verið bit-
inn.
Bubbi var að veiða í Aðaldal á Norð-
urlandi í fyrrasumar þegar hann fór að
finna fyrir kláða við handakrikann.
„Ég var í vöðlunum og hélt fyrst að
þetta væri nudd eftir þær,“ segir Bubbi
sem tók eftir því þegar vaktinni lauk að
hann var rauður og þrútinn við öxlina.
Hann segist hafa verið mjög slappur í
nokkra daga en útbrotin, eða roðinn,
hafi breitt úr sér og þakið nánast alla
öxlina. Útbrotin hafi verið hringlaga,
húðlituð og rauð á víxl. „Það var eins
og þetta færðist til og stækkaði,“ út-
skýrir Bubbi sem ákvað að leita lækn-
is þegar hann kom heim úr veiðitúrn-
um, enda hafði hann þá verið veikur í
nokkra daga.
„Læknirinn vissi ekki nákvæm-
lega hvað þetta var en sagði að þetta
væri greinilega sýking. Miðjan á þess-
um útbrotum varð brátt að sári. Ég
hef aldrei, hvorki fyrr né síðar, séð
neitt þessu líkt,“ segir Bubbi sem fékk
pensilín hjá lækninum. „Ég var alveg
drulluslappur þar til ég var búinn að
taka pensilín í svona tvo daga,“ útskýr-
ir Bubbi sem segir að á þeim tíma hafi
hann tengt veikindin við slappleika
sem hann fann fyrir áður en hann fór í
veiðitúrinn. Nú sjái hann að bitið hafi
ef til vill orsakað veikindin.
Spurður um heilsu sína síðan þetta
var segist Bubbi hafa glímt við lungna-
sýkingu síðastliðið sumar og í haust.
Hann hafi ekki verið svona slappur í
mörg ár en rekur þau veikindi ekki til
bitsins. Hann er þó enn með ummerki
eftir bitið. „Ég er með smá hringlaga
ör á öxlinni sem hefur aldrei farið,“
segir hann að lokum.
Bitinn á veiðum Bubbi fann
fyrst fyrir kláða við handakrik-
ann. Svo fékk hann útbrot sem
breiddu úr sér yfir alla öxlina.
F R J Á L S T , Ó H Á Ð D A G B L A Ð
dv.is
MÁNUDAGUR OG ÞRIÐJUDAGUR 21. – 22. DESEMBER 2009 DAGBLAÐIÐ VÍSIR 167. TBL.99. ÁRG. – VERÐ KR. 395
BRITTANY
MURPHY
LÁTIN
SVIÐSLJÓS
n FÉKK HJARTA-
ÁFALL 32 ÁRA
GUÐJÓN FÉKK TAUGASJÚKDÓM Í SUMARFRÍINU:
SKÓGARMÍTILLINN ER
KOMINN TIL ÍSLANDS
n SÝGUR BLÓÐ ÚR SPENDÝRUM
LAMAST
EFTIR
BIT
n PADDA Í GRASINU GETUR
VALDIÐ TAUGAHRÖRNUN
n „VERRI EN AIDS“
n RÖNG VIÐBRÖGÐ VIÐ
SMITI LÍFSHÆTTULEG
n „ÞAÐ ER STUTT
ÞANGAÐ TIL ÉG FER“
SIGMAR
BIÐST EKKI
AFSÖKUNAR
ÁFALL ER
BAUGUR
FÉLL
FRÉTTIR
n VILL 25
MILLJÓNA LAUNFRÉTTIR
BEÐIÐ FYRIR
HRAFNKATLI
n SPARNAÐUR
TENGDUR SLYSINU
n JÓN ÞORSTEINN
STERKLEGA GRUNAÐUR
MEÐ STÖÐU
SAKBORNINGS
TIGER LÉT
GRAFA
FRÉTT
EINLÆG
VIGDÍS
n BÓKA-
FLÓÐIÐ
DÆMT
SKÓKASTARI:
SVIKINN UM
HREINAR
MEYJAR
n OG KAMELDÝR
FRÉTTIR
Útbelgdur skógarmítill
Svona lítur paddan út þegar
hún hefur sogið nægju sína
af blóði. MYND ERLING ÓLAFSSON
Þyrstur mítill Búkur skóg-
armítils er gúmmíkenndur.
MYND ERLING ÓLAFSSON