Dagblaðið Vísir - DV - 22.01.2010, Blaðsíða 34

34 FÖSTUDAGUR 22. janúar 2010 HELGARBLAÐ
Gunnlaugur fæddist á Hvilft og ólst
þar upp. Hann lauk stúdentsprófi frá
MA 1949.
Gunnlaugur var bóndi á Hvilft
1950-2007, kennari með hléum 1953-
98, var alþm. í Vestfjarðakjördæmi
fyrir Framsóknarflokkinn 1974-78
og kaupfélagsstjóri Kaupfélags Ön-
undarfjarðar á Flateyri 1980-88.
Gunnlaugur sat í hreppsnefnd
Flateyrarhrepps 1954-58 og 1962-68,
var oddviti 1966-70 og 1974-78, for-
maður Fjórðungssambands Vest-
fjarða 1970-74, var kirkjuþingsmaður
1970-94 og kirkjuráðsmaður 1976-93,
sat í sýslunefnd Vestur-Ísafjarðarsýslu
1974-78, var formaður og sat í ýmsum
stjórnskipuðum nefndum, sat í stjórn
Hjálparstofnunar kirkjunnar 1983-88
og var þingkjörinn skoðunarmaður
reikninga Búnaðarbanka Íslands frá
1981 og þar til starfið var lagt niður.
Fjölskylda
Gunnlaugur kvæntist 14.6. 1952 Sig-
ríði Jóhönnu Bjarnadóttur, f. 19.3.
1926, d. 4.10. 2005. Hún var dótt-
ir Bjarna Einars Einarssonar, báts-
formanns og fisktökumanns, og k.h.,
Halldóru Sæmundsdóttur húsfreyju.
Börn Gunnlaugs og Sigríðar Jó-
hönnu eru Sigurlaug, f. 1.4. 1953,
sagnfræðingur, gift Gylfa Páli Hersi
jarðeðlisfræðingi og er sonur þeirra
Kári; Halldóra Valgerður, f. 6.2. 1955,
kennari og er dóttir hennar Helga
Rakel Rafnsdóttir og dótturdóttir
Franziska Una; María, f. 27.3. 1956,
hjúkrunarfræðingur og eru börn
hennar Katrín Emma sem er látin, Há-
kon Einar og Sunneva Sigríður og son-
arsonur Sigurður Einar; Finnur Magn-
ús, f. 8.1. 1958, leikhúsfræðingur og
er sonur hans og Elísabetar Þorgeirs-
dóttur Arnaldur Máni og sonarson-
ur Jóakim Uni; Bergljót, f. 3.2. 1960,
upplýsinga- og stjórnsýslufræðing-
ur en maður hennar er Alfreð Tulini-
us skipatæknifræðingur og eru börn
þeirra Arnar Þór, Steinar Þorri og Kari-
tas Lotta; Birna, f. 23.7. 1961, mann-
fræðingur og eru börn hennar Regína
Björk og Matthías Finnur; Einar Þór, f.
2.8. 1964, leikstjóri og rithöfundur og
er dóttir hans Hildur.
Systkini Gunnlaugs: Sveinbjörn, f.
21.7. 1911, d. 1.4. 1993, hagfræðing-
ur og kennari í Reykjavík; Ragnheið-
ur, f. 25.6. 1913, d. 25.11. 2004, skóla-
stjóri í Reykjavík; Hjálmar, f. 15.1.
1915, d. 10.7. 2004, forstjóri Áburðar-
verksmiðjunnar; Sigríður, f. 17.1. 1918,
d. 8.11. 2007, hjúkrunarfræðingur í
Bandaríkjunum; Jakob, f. 30.7. 1919, d.
1.7. 1941, lyfjafræðinemi í Reykjavík;
Sveinn, f. 23.11. 1920, d. 7.6. 1993, lög-
maður og framkvæmdastjóri í Reykja-
vík; Jóhann, f. 23.11. 1920, d. 2.6. 1973,
tannlæknir í Reykjavík; María, f. 18.8.
1922, hjúkrunarfræðingur og sálfræð-
ingur í Reykjavík; Málfríður, f. 22.11.
1923, hjúkrunarfræðingur í Reykjavík;
Kristín, f. 30.10. 1925, d. 14.12. 1998,
sjúkraþjálfari í Reykjavík.
Fósturbróðir Gunnlaugs var Leif-
ur Guðjónsson, f. 23.12. 1935, d. 14.2.
2005, hagleikssmiður og fulltrúi hjá
Dagsbrún í Reykjavík.
Foreldrar Gunnlaugs voru Finnur
Finnsson, f. 29.12. 1876, d. 14.8. 1956,
bóndi á Hvilft, og k.h., Guðlaug Jakob-
ína Sveinsdóttir, f. 28.2. 1885, d. 20.2.
1981, húsfreyja.
Ætt
Finnur var sonur Finns, b. á Hvilft
Magnússonar, b. á Hvilft, bróður Ás-
geirs alþm. á Þingeyrum, föður Jóns,
skálds á Þingeyrum og afa Ásgeirs,
rithöfundar frá Gottorp. Annar bróð-
ir Magnúsar var Torfi, alþm. á Kleif-
um. Systir Magnúsar var Ragnheiður,
móðir Guðlaugar, ömmu Torfa Ás-
geirssonar hagfræðings og Torfa ríkis-
sáttasemjara og Snorra skálds, Hjart-
arsona. Magnús var sonur Einars,
dbrm. í Kollafjarðarnesi Jónssonar, b.
í Miðdalsgröf Brynjólfssonar, af ætt
Einars, prófasts og skálds í Heydöl-
um. Móðir Magnúsar var Þórdís Guð-
mundsdóttir, smiðs að Seljum Torfa-
sonar. Móðir Finns yngra á Hvilft var
Sigríður Þórarinsdóttir, b. á Vöðlum
Jónssonar, b. í Unaðsdal.
Guðlaug Jakobína var dóttir Sveins,
b. og skipstjóra í Hvilft, bróður Rósin-
kranz, föður Guðlaugs þjóðleikhús-
stjóra og Júlíusar, kaupfélagsstjóra
á Flateyri, föður Jóns, deildarstjóra í
viðskiptaráðuneytinu. Annar bróðir
Sveins var Páll, faðir Skúla á Laxalóni
og afi Páls og Kjartans hjá P. Stefáns-
son. Þriðji bróðir Sveins var Bergur,
afi Konráðs Adolfssonar skólastjóra.
Systir Sveins var Kristín, föðuramma
Kristjáns Ragnarssonar, fyrrv. fram-
kvæmdastjóra LÍÚ. Sveinn var sonur
Rósinkranz, b. á Tröð í Önundarfirði
Kjartanssonar, b. á Tröð Ólafssonar,
frá Eyri við Önundarfjörð.
Móðir Guðlaugar Jakobínu var Sig-
ríður, systir Jóhanns Lúthers, afa Ein-
ars Odds Krisjánssonar alþm. Jóhann
var einnig faðir Torfa, fyrrv. bæjarfóg-
eta í Vestmannaeyjum, föður Kristj-
áns, bæjarfógeta í Vestmannaeyjum.
Þá var Jóhann faðir Björns skrifstofu-
stjóra, föður Ingibjargar, skólastjóra
Ballettskóla Þjóðleikhússins. Sigríður
var dóttir Sveinbjörns, b. í Skáleyjum,
bróður Sigríðar stórráðu. Sveinbjörn
var sonur Magnúsar, b. í Skáleyjum og
Hvallátrum Einarssonar, bróður Eyj-
ólfs eyjajarls. Móðir Sigríðar var María
Jónsdóttir, systir Sesselju, móður Her-
dísar og Ólínu Andrésdætra, og systir
Sigríðar, móður Björns Jónssonar ráð-
herra, föður Sveins Björnssonar for-
seta.
Gunnlaugur verður jarðsunginn
frá Flateyrarkirkju laugardaginn 23.1.
kl. 14.00.
Gvendur jaki
VERKALÝÐSLEIÐTOGI
f. 22.1. 1927, d. 12.6. 1997
Guðmund-
ur fæddist
í Reykja-
vík og
ólst þar
upp í
Vestur-
bæn-
um,
son-
ur Guð-
mundar H.
Guðmunds-
sonar sjómanns
og Sólveigar Jóhannsdóttur
húsmóður. Í endurminning-
um sínum sagði Guðmundur
m.a.um foreldra sína að fað-
ir hans hefði verið „helblár
íhaldsmaður“ en móðirin „heit
jafnaðar manneskja“.
Guðmundur var í barna-
skóla og tvo vetur í gagnfræða-
skóla. Hann var stjórnarmaður
og starfsmaður Verkamanna-
félagsins Dagsbrúnar 1953-96,
varaformaður félagsins 1961-
82 og formaður þess 1982-96.
Þá var hann formaður Verka-
mannasambands Íslands 1975-
92, sat í miðstjórn ASÍ og stjórn
Verkamannabústaða í Reykja-
vík.
Guðmundur var forseti
Æskulýðsfylkingarinnar 1950-
52, sat í miðstjórn Sósíalista-
flokksins 1954-67 og í mið-
stjórn Alþýðubandalagsins
1956-87, var borgarfulltrúi fyr-
ir Alþýðubandalagið 1958-62,
sat í hafnarstjórn, í stjórn Inn-
kaupastofnunar og í stjórn
Framkvæmdanefndar bygging-
aráætlunar borgarinnar. Hann
var þingmaður Reykvíkinga fyr-
ir Alþýðubandalagið 1979-87.
Guðmundur þótti herskár
verkalýðssinni á árum áður og
liðtækur í verkfallsgæslu í stóru
verkföllunum á sjötta áratugn-
um, enda snemma uppnefnd-
ur Gvendur jaki. Það var ekki
að sjá að hann tæki þá nafngift
nærri sér. Hann varð einn helsti
málsvari verkalýðshreyfingar-
innar á síðasta aldarfjórðungn-
um, tók þátt í flestum veiga-
mestu kjarasamningum og var
í forystu um gerð Þjóðarsáttar-
samninganna 1990.
Guðmundur var þéttur á
velli, svipsterkur, brúnamikill
og brúnaþungur ef mikið lá við.
Hann hafði sterka bassarödd,
talaði hægt, kvað fast að orði og
tók mikið í nefið.
Guðmundur var um ára-
bil mikill vinur Alberts Guð-
mundssonar, alþm., stórkaup-
manns og ráðherra, enda báðir
raungóðir og svolítið af gamla
skólanum og skóla lífsins. Þeir
fóru báðir sínar eigin leiðir og
rákust illa í flokkum sínum.
Ómar Valdimarsson skráði
tvær viðtalsbækur við Guð-
mund: Jakinn í blíðu og stríðu
- þættir úr baráttusögu Guð-
mundar J. Guðmundssonar,
útg. 1989, og Guðmundur J.
Guðmundsson – Baráttusaga,
útg. 1990.
MINNING
Gunnlaugur Finnsson
FYRRV. BÓNDI, KENNARI OG ALÞINGISMAÐUR Á HVILFT
MERKIR
ÍSLENDINGAR
Fæddur 11.5. 1928 - Dáinn 13.1. 2010
„Gunnlaugur var alþýðumaður, sem
lét sér annt um lífið í víðtækum skiln-
ingi. Hann kenndi fjölda barna á Flat-
eyri. Hann var eftirminnilegur kenn-
ari sem átti auðvelt með að hrífa
nemendur sína. Hann kenndi eðlis-
fræði og stærðfræði, dönsku og átt-
hagafræði sem börnin kölluðu Gulla-
fræði því hann vissi allt sem máli
skipti um Önundarfjörð, sögu sveitar
og menningu. Hann var fljóthuga og
stundum fljótfær og utan við sig eins
og oft er með hugmenn. Einu sinni
hringdi hann heim að Hvilft. Sonur
hans svaraði í símann og Gunnlaugur
spurði: Er hann pabbi þinn heima?“
Eftirmæli
EFTIR ÖRN BÁRÐ JÓNSSON, SÓKNARPREST Í NESKIRKJU
Eftirmæli
EFTIR REYNI TAUSTASON RITSTJÓRA
„Gunnlaugur var meðal litríkari Ön-
firðinga. Hann var lengi vel kennari
í barnaskólanum á Flateyri. Hann
kenndi mér í flestum bekkjum, allt
fram á unglingsár. Gulli á Hvilft, eins
og hann var ævinlega kallaður, var í
mínum huga maður sem vissi nán-
ast allt. Yfirleitt var hann glaðsinna
og vinsæll meðal nemenda. En þeir
tímar komu sem honum var nóg
boðið. Eitt sinn var hann með ítar-
legt erindi um heimsendi. Eins og
stundum gerist missti hann athygli
hluta bekkjarins. Gulli hafði þá reglu
á tímabili að láta ólátabelgina sitja
fremst til að hafa á þeim nauðsynlegt
taumhald. Þannig var það undir fyr-
irlestri hans um mögulegan heims-
endi. Einn bekkjarvillingurinn snéri
þá baki í kennarann og var að dunda
við það með teygjubyssu að skjóta á
fyrirmyndarnemendur aftar í bekkn-
um. Gulli gerði hlé á fyrirlestrinum án
þess að skotglaði nemandinn veitti
því eftirtekt. Þar kom að kennaranum
var nóg boðið.
Hann gekki rösklega að nemand-
naum og sparkaði í stól hans. Ekki
vildi betur til en svo að nemandi og
stóll féllu á hliðina. pollrólegur horfði
nemandinn láréttur á kennara sinn
og spurði með hægð: Er kominn
heimsendir, eða hvað? Þá hló Gulli á
Hvilft.
Um tíma var Gulli nótt sem nýt-
an dag í hinum ýmsu störfum. Hann
var bóndi, kennari og oddviti í sveit-
inni auk þess að ala upp börnin sín
sjö. Framsóknarmaður var hann eins
lengi og ég þekkti hann.
Það er minnisstætt þegar hann
náði kjöri sem alþingismaður. Þá
var þorpið stolt af sínum manni. Og
við sem höfðum notið kennslu hans
í gegnum súrt og sætt vorum hæst-
ánægð með þá upphefð sem kenn-
arinn okkar fékk. En þingmennskan
breytti Gunnlaugi ekki í neinu. Hon-
um steig sú vegsemd ekki til höfuðs
fremur en annað. Hann var ætíð sá
sami góði Gulli á Hvilft.
Fyrir örfáum árum kom bekkur-
inn sem fékk heimsendisfyrirlestur-
inn saman.
Ákveðið var að bjóða Gulla og
eiga með honum kvöldstund. Þá voru
rifjaðar upp minningar með gamla
kennaranum og mikið hlegið.
Það er til dæmis um baráttuanda
Gulla og vilja til að standa gegn órétt-
læti að hann eyddi síðustu dögum og
vikum lífs síns í að berjast gegn því
að öldrunarheimilinu Sólborg á Flat-
eyri, þar sem hann bjó, yrði lokað. Þá
talaði hann um hreppaflutninga og
kvaðst ekki myndu fara sjálfviljug-
ur. Hann lést áður en það mál var út-
kljáð.
Ég kveð Gunnlaug með miklu
þakklæti. Það var ánægjulegt að eiga
með honum samleið.“